Zdrowe i racjonalne odżywianie się zapewnia pełnię zdrowia oraz dobre samopoczucie. Należy zwracać nie tylko uwagę na jakość i ilość spożywanych pokarmów, ale również na połączenie żywieniowe. Niewłaściwe komponowanie posiłków może przyczyniać się do utrudnienia wchłaniania niezbędnych organizmowi substancji odżywczych.
Połączenie żywieniowe na wzmocnienie odporności
Połączenia żywieniowe mogą wykazywać korzystny lub negatywny wpływ na wartość odżywczą posiłków, a tym samym na zdrowie i ogólne samopoczucie człowieka. Każdy produkt dostarcza cennych składników, zwłaszcza witamin oraz minerałów. Pozytywne działanie tych substancji może zostać wzmocnione lub osłabione w połączeniu z innymi produktami. Jednym z zalecanym przez specjalistów żywieniowych połączeniem jest marchewka z dodatkiem tłuszczu. Warzywo to jest źródłem beta karotenu – naturalnego barwnika roślinnego, który należy do przeciwutleniaczy odpowiedzialnych za zmniejszenie ryzyka rozwoju wielu chorób (nowotworów, chorób sercowo-naczyniowych). W organizmie człowieka beta karoten zostaje przekształcony w swoją aktywną formę, czyli witaminę A, zaliczaną do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Związek ten zapewnia prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku, wzmacnia odporność, przeciwdziała wysychaniu i stanom zapalnym błon śluzowych oraz korzystnie wpływa na stan naczyń krwionośnych. Prozdrowotne właściwości marchewki zostają wzmocnione po połączeniu jej z niewielką ilością tłuszczu (np. masła, oleju rzepakowego, oliwy z oliwek), którą należy dodać pod koniec gotowania warzywa lub do surówki.
Połączenie żywieniowe zapobiegające anemii
Zalecanym połączeniem żywieniowym, zwłaszcza osobom stosującym dietę wegańską lub wegetariańską, jest zestawienie fasoli i czerwonej papryki. Fasola jest bogatym źródłem żelaza niehemowego, czyli pochodzącego z produktów żywnościowych. Cechuje się ono znacznie mniejszą przyswajalnością przez organizm w porównaniu z żelazem hemowym dostarczanym przez produkty zwierzęce. Niedobór żelaza w diecie prowadzi do rozwoju anemii, inaczej niedokrwistości. Zjawisku temu można jednak skutecznie zapobiegać. Żelazo zwiększa swoją przyswajalność w połączeniu z witaminą C. Z tego powodu wskazane jest, by produkty zawierające żelazo niehemowe – np. fasolę łączyć z produktami bogatymi w witaminę C – np. czerwoną paprykę. Osoby stosujące normalną dietę nieeliminującą żywności pochodzenia zwierzęcego również mogą zadbać o lepsze wykorzystanie przez ich organizm żelaza. Wystarczy posypać przygotowaną jajecznicę posiekaną natką pietruszki. Jaja kurze dostarczą żelaza, a natka pietruszki – witaminy C.
Kapusta kiszona – jak zwiększyć przyswajanie witamin z tego produktu?
Kapusta kiszona jest produktem rekomendowanym przez dietetyków. Dostarcza wiele cennych witamin z grupy B oraz witaminy C. Korzystnie wpływa na funkcjonowanie układu nerwowego, wzmacnia odporność na stres oraz przyczynia się do poprawy nastroju. Kiszonej kapuście przypisuje się również właściwości odmładzające. Warzywo to usprawnia pracę jelit zapobiegając zaparciom i wspomagając odchudzanie oraz poprawia wykorzystanie żelaza przez organizm. Kiszoną kapustę zaleca się zestawiać z oliwą z oliwek. Dodatek roślinnego tłuszczu przyczynia się do lepszego przyswojenia przez organizm witamin obecnych w warzywie. Kapusta należy do warzyw wzdymających, dlatego warto połączyć ją również z kminkiem. W ten sposób zapobiegnie się nieprzyjemnemu dyskomfortowi trawiennemu w postaci wzdęć brzucha. Kiszona kapusta z oliwą i kminkiem wskazana jest przede wszystkim przy uporczywych, przewlekłych zaparciach oraz osobom narażonym na anemię (np. kobiety ciężarne, miesiączkujące dziewczęta, wegetarianie).
Mięso z chrzanem, czyli sposób na lepsze trawienie
Łączenie tłustych mięs, zwłaszcza kiełbas z chrzanem w polskiej kuchni wykorzystywane jest niemal od zawsze. Te połączenie żywieniowe jest doceniane nie tylko za swoje walory smakowe, ale również za wykazywane właściwości. Dodatek chrzanu do kiełbas lub innych tłustych mięs prowadzi do przyspieszenia procesów przemiany materii oraz wspomaga trawienie. Zalecany jest osobom odchudzającym się, gdyż przyczynia się do szybszego spalania tkanki tłuszczowej w organizmie i spadku masy ciała. Wzbogacenie mięs o chrzan lub inne ostre przyprawy, np. musztardę skutkują przyspieszeniem spalania dostarczonych organizmowi kalorii.
Niewskazane połączenia żywieniowe
Podstawowym, niezalecanym przez dietetyków połączeniem żywieniowym jest zestawianie pomidorów ze świeżymi ogórkami. Jest to związane z obecnością w ogórkach enzymu – askorbinazy, który odpowiada za rozkładanie kwasu askorbinowego, czyli witaminy C. Uczestniczy ona w wielu procesach zachodzących w ludzkim organizmie (m.in. w produkcji kolagenu wchodzącego w skład tkanki łącznej, chrzęstnej oraz skóry), stymuluje układ odpornościowy oraz opóźnia procesy starzenia się skóry. Łączenie pomidorów lub też innych warzyw będących dobrym źródłem witaminy C (m.in. kiszona kapusta, czerwona papryka) z ogórkami prowadzi do znacznych strat tego cennego związku z produktu. Nieszkodliwy jest natomiast dodatek ogórków kiszonych. Innymi niewskazanymi połączeniami żywieniowymi są:
- kiwi i żelatyna – obecność kiwi uniemożliwia ścięcie się galaretki, dlatego owocu tego nie należy dodawać do deserów, takich jak owocowe galaretki czy ciasta z galaretką,
- biały ser i pomidory – połączenie to zwiększa ryzyko rozwoju chorób stawów. Pomidory dostarczają kwasów, m.in. cytrynowego i jabłkowego, które po połączeniu z wapniem pochodzącym z nabiału tworzą nierozpuszczalne kryształki, odkładające się w stawach. Sprzyja to powstawaniu dny moczanowej, nazywanej inaczej podagrą, której towarzyszy stan zapalny i silna bolesność stawu prowadząca do ograniczenia jego ruchomości.
~pirania 22.09.2017r.
Oj, ale Piramida już nieaktualna... W 2016 r. szeroko omawiana była zmieniona Piramida Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej opracowana w Instytucie Żywności i Żywienia :)