Witamina K jest podawana noworodkom zaraz po urodzeniu celem profilaktyki krwawienia z niedoboru tej witaminy. Rodzic może nie wyrazić zgody na podanie witaminy, jednak lekarz powinien dołożyć wszelkich starań, by postarać się właściwie przedstawić zasadność tej profilaktyki.

Witamina K dla noworodka – dlaczego należy ją podać?

Istnieje ścisła zależność pomiędzy ryzykiem wystąpienia krwawień u noworodków a niedoborami witaminy K. Rzadko krwawienie z niedoboru witaminy K pojawia się zaraz po porodzie. Może być wynikiem przyjmowanych przez kobietę w czasie ciąży niektórych leków. Zdecydowanie częściej dochodzi do krwawień między 3. a 5. dniem po porodzie. Główną przyczyną jest wtedy niedostateczne karmienie noworodków, co jest u większości kobiet karmiących piersią bardzo często nie do uniknięcia. Tym samym dziecko nie otrzymuje wystarczających ilości witaminy K. Pojawia się wtedy krwawienie z przewodu pokarmowego, czasami zaczyna się krwawienie z błon śluzowych czy pępka. Rzadziej dochodzi do śródczaszkowych krwawień.

Krwawienie może mieć postać późną po 2. tygodniu życia, szczególnie u dzieci karmionych piersią. Krwawienia lokalizują się często wtedy w ośrodkowym układzie nerwowym, co przekłada się na wysoką śmiertelność. Do objawów zwiastujących tego typu problemy należą: wymioty, biegunka, brak przyrostu masy ciała, przedłużająca się żółtaczka.

Podawanie witaminy K noworodkom stanowi część programu profilaktyki krwawień z niedoboru witaminy K.

Czy witaminę K powinno się podawać noworodkom? Odpowiedź znajdziecie na filmie:

Witamina K dla noworodka – dawkowanie

Noworodek zdrowy, donoszony powinien otrzymać po urodzeniu 1 mg witaminy K domięśniowo bądź 2 mg drogą doustną. Ze względu na potwierdzoną wynikami skuteczność, preferowaną drogą podawania witaminy jest droga domięśniowa. Droga doustna jest preferowana wyłącznie w sytuacji, kiedy rodzice nie wyrażają zgody na domięśniowe wstrzyknięcie witaminy. Podanie domięśniowe jest jednorazowe. Natomiast podanie 2 mg doustnie po urodzeniu wiąże się z koniecznością podania kolejnych dawek witaminy doustnie w 4.–6. dobie życia, jak również w 4.–6. tygodniu życia. Inną opcją jest podawanie raz w tygodniu po 1 mg raz na tydzień. Podawanie witaminy K doustnie jest ryzykowne szczególnie ze względu na częste ulewanie niemowląt, w związku z czym witamina K może się nie wchłonąć. Ponadto wybór doustnego dawkowania witaminy K jest niewskazany w przypadku wcześniaków, u dzieci z podejrzeniem zaburzeń wchłaniania, w ciężkim stanie zdrowia, z cholestazą.

Dawkowanie witaminy K u wcześniaków jest zależne od masy ciała. Zaleca się jednorazowe, domięśniowe podanie witaminy K w następujących dawkach:

• masa ciała wcześniaka 500–1000 g – dawka 0,3 mg i.m.;
  
• masa ciała wcześniaka 1500–2500 g mc. – dawka 0,5 mg i.m.;
  
• masa ciała wcześniaka >2500 g mc. – dawka 1 mg i.m.3.
  

Polecamy: Witamina K i K2 MK-7 - występowanie, właściwości, przeciwdziałanie

Co może się stać, jeśli noworodek nie otrzyma witaminy K po urodzeniu?

Mniej więcej 5–10% zdrowych, donoszonych noworodków wykazuje istotne ryzyko krwawienia z powodu niedoboru witaminy K. To ryzyko oczywiście występuje wtedy, kiedy noworodek nie otrzyma zalecanej witaminy K po urodzeniu. Szczególnie narażone na to są wcześniaki, dzieci z przedłużającą się żółtaczką czy po prostu karmione wyłącznie piersią. Jeśli dojdzie do krwawienie z niedoboru witaminy K, obraz kliniczny będzie się różnił w zależności od tego, kiedy niedobór wystąpił i jaka była jego pierwotna przyczyna. Konieczne jest wtedy leczenie objawowe, a także lecznicze podanie witaminy K we wlewie dożylnym, co ma na celu ratowanie życia dziecka.