Trehaloza to alternatywa dla tradycyjnego cukru i innych słodzików. Jak na razie dość trudno dostępna – do nabycia w sklepach ze zdrową żywnością i w sprzedaży internetowej. Trehaloza wykorzystywana jest przez przemysł farmaceutyczny do produkcji kropel do oczu, które zapewniają działanie antyoksydacyjne i ochronne oraz poprawiają uwodnienie tkanek. Preparat przeciwdziała nadmiernemu złuszczaniu się nabłonka rogówki.

Trehaloza – co to takiego?

Trehaloza (wzór sumaryczny C12H22O11) to organiczny związek chemiczny zaliczany do grupy disacharydów, czyli dwucukrów. Zbudowany jest z połączonych wiązaniem O-glikozydowym dwóch cząsteczek glukozy. Według nomenklatury systematycznej Międzynarodowej Unii Chemii Czystej i Stosowanej (z ang. International Union of Pure and Applied Chemistry, IUPAC) trehaloza nazywana bywa α,D-glukopiranozylo-(1→1)-α,D-glukopiranozydem.

Naturalnie występuje w grzybach, a zwłaszcza drożdżach, niektórych roślinach pustynnych (w trudnych warunkach środowiska pełni funkcję zapasową i ochronną) oraz hemolimfie bezkręgowców. Na skalę przemysłową produkowana jest ze skrobi.

Trehaloza jako słodzik

Trehaloza to substancja słodząca coraz częściej stosowana jako alternatywa dla tradycyjnego cukru i innych form słodzików. Mimo że jest od nich mniej słodka, to podkreśla się dłuższe trwanie jej działania ze względu na wolniejszy proces metabolizowania. W konsekwencji czego nie powoduje gwałtownego, a równomierny wzrost poziomu glukozy we krwi. Należy też podkreślić, że nie wpływa na rozrost tkanki tłuszczowej i jest niskokaloryczna (1 g = 4 kcal). W związku z tym jej stosowanie poleca się osobom o nadmiernej masie ciała i odchudzającym się. Niestety trehaloza posiada wysoki indeks glikemiczny (IG = 72), przez co jest niewskazana diabetykom. Dodatkowo nie powinny jej spożywać osoby chore na celiakię czy zespół złego wchłaniania glukozy i galaktozy. Może wywołać biegunki, wzdęcia, nudności.

Czym są sztuczne słodziki? Czy są obojętne dla zdrowia? Zobaczcie na filmie:

Trehaloza – właściwości i zastosowanie

Trehaloza to powszechnie stosowany dodatek do żywności. Pełni rolę stabilizatora soków owocowych i suchych artykułów spożywczych. Dodatkowo utrwala zapach i zapobiega utracie wody. Pozwala zachować teksturę delikatnych produktów mrożonych, zapobiegając rozrostowi kryształów lodu. Ze względu na odporność na działanie wysokich temperatur wskazana jest do stosowania w wyrobach narażonych na karmelizację czy brunatnienie podczas obróbki cieplnej. Trehaloza znalazła zastosowanie w kosmetyce. To częsty składnik antyperspirantów redukujący nieprzyjemną woń potu. Trehaloza jest też w kosmetykach do pielęgnacji ciała. Po nałożeniu na skórę nawilża, ale i chroni przed nadmiernym jej wysychaniem. Dodatkowo zmniejsza oznaki starzenia.

W medycynie stanowi m.in. składnik płynu przeznaczonego do przechowywania narządów do przeszczepu. Przemysł farmaceutyczny używa jej w środkach profilaktycznych osteoporozy, gdyż pozytywnie wpływa na metabolizm kości. Jednak najbardziej znane zastosowanie trehalozy to krople do oczu i soczewek kontaktowych. Produkt wykazuje działanie ochronne, antyoksydacyjne, kojące i nawilżające. Co więcej, chroniąc tkanki powierzchni oka, zapobiega podrażnieniom oraz wspomaga regenerację powierzchni oka podczas leczenia okulistycznego. Trehaloza działa stabilizująco na błony komórkowe, zapobiegając degradacji lipidów i przemianom białek.

Trehaloza – krople do oczu

Krople do oczu z trehalozą 3% można stosować tak często, jak to konieczne. W tym celu należy zakroplić do każdego oka po 1 kropli preparatu lub, w przypadku używania soczewek kontaktowych, nanieść go na wklęsłą część soczewki, w trakcie zdejmowania lub zakładania, a nawet noszenia.

Krople do oczu z trehalozą polecane są do łagodzenia objawów zespołu suchego oka, jak i zmęczenia oczu wywołanego działaniem czynników zewnętrznych np. wiatr, zanieczyszczenia, dym, pył, klimatyzacja, suche i gorące powietrze czy długotrwała praca przed komputerem.

Trehaloza a miażdżyca

Naukowcy z Washington University School of Medicine w St. Louis w badaniach prowadzonych na myszach wykazali, że trehaloza intensyfikuje działanie makrofagów tj. komórek odpornościowych i zmniejsza blaszki miażdżycowe w tętnicach. W konsekwencji tego ogranicza ryzyko wielu chorób układu krążenia, w tym zawału serca.

Naukowcy pracujący pod kierownictwem prof. dr hab. Józefa Synowieckiego z Katedry Chemii, Technologii i Biotechnologii Żywności Wydziału Chemicznego Politechniki Gdańskiej opracowali nową, tańszą, szybszą metodę syntezy trehalozy. Odkryli enzym, który nie dość, że redukuje proces otrzymywania trehalozy do jednego etapu, to dodatkowo ogranicza ilość powstających substancji ubocznych. Enzym wytwarzany jest z syropów maltozowych i skrobiowych.