Charakterystycznym objawem nowotworów dróg moczowych jest krwiomocz, ale nie zawsze można go dostrzec gołym okiem. Obecność guza nie manifestuje się żadnymi dodatkowymi objawami, dlatego wielu chorych nie jest świadomych toczącego się w ich organizmach procesu nowotworowego. Rozpoznanie i leczenie jest przez to mocno opóźnione. U chorego z rakiem pęcherza rokowania mogą być wtedy niepomyślne. Z tego typu nowotworem przeżywa około 50% chorych.
Rak pęcherza moczowego – co to jest?
Rak pęcherza moczowego to nowotwór obejmujący układ moczowo-płciowy. Zmagają się z nim zarówno kobiety, jak i mężczyźni. Są to na zwykle osoby starsze płci męskiej, między 60 a 80 rokiem życia. Chorzy mogą być nieświadomi przypadłości, ponieważ rak nie daje żadnych innych objawów poza krwiomoczem, który rzadko jest dostrzegalny gołym okiem. Czyni go to chorobą podstępną, która w wielu przypadkach nie daje choremu szansy na pełne wyzdrowienie.
Rak pęcherza moczowego jest nowotworem złośliwym. Lubi się nawracać i przerzucać na okoliczne narządy, a jego rozpoznanie i leczenie jest zazwyczaj mocno opóźnione z powodu niewiedzy pacjenta. Najgorszym i najczęściej rozpoznawanym typem tego nowotworu jest rak powstały z nabłonka przejściowego. Stanowi on ponad 90% nowotworów tego układu. Inne nowotwory to rak gruczołowy i płaskonabłonkowy. W przypadku urotelialnego (z nabłonka przejściowego) nowotworu pęcherza moczowego rokowania nie są pomyślne dla chorego.
Na ryzyko zachorowania szczególnie narażone są osoby będące nałogowymi palaczami tytoniu oraz mające styczność z substancjami chemicznymi. Nie są to jednak jedyne czynniki decydujące o powstaniu guza. Diagnostyką kontrolną obejmuje się również chorych długotrwale przyjmujących leki zawierające substancje rakotwórcze oraz chorych po przebytej radioterapii.
Diagnostyka raka pęcherza moczowego – rokowania w przypadku rozpoznania guza
Rozpoznanie nowotworu pęcherza moczowego jest mocno utrudnione, ponieważ początkowe stadium rozwoju raka przebiega kompletnie bezobjawowo. Pierwsze symptomy ujawniają się dopiero, gdy guz jest już na zaawansowanym etapie rozwoju. U chorego może pojawić się krwiomocz i parcie na pęcherz, ale nawet tych objawów nie kojarzy się z nowotworem, dlatego są one często bagatelizowane. Pacjent trafia do lekarza o wiele za późno, co w efekcie obniża jego szanse na wdrożenie leczenia.
Rozpoznanie rodzaju i charakteru guza opiera się głównie na badaniach laboratoryjnych. Podstawą do rozpoczęcia diagnostyki są wyniki analizy moczu, zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej oraz ultrasonografia jamy brzusznej i miednicy. Ważnym zabiegiem jest również cystoskopia z pobraniem materiału do badania histopatologicznego. Pomocniczo można wykonać badanie rezonansu magnetycznego lub tomografii komputerowej.
Leczenie raka pęcherza moczowego – średnia długość życia
Najskuteczniejszą metodą leczenia raka pęcherza moczowego jest operacja chirurgiczna, ale zależy to od rozmiaru i stopnia złośliwości guza. Najczęściej stosowaną metodą jest resekcja guzów bez konieczności przecinania skóry. Zabieg ten określa się mianem przezcewkowej radykalnej elektroselekcji guza pęcherza, jednak jego wykonanie jest możliwe tylko we wczesnym stadium zaawansowania nowotworu. Potem może być nieskuteczny. W niektórych przypadkach niezbędna jest operacja brzuszna polegająca na całkowitym wycięciu pęcherza moczowego wraz z okolicznymi narządami np. cewką moczową, jajnikami u kobiety oraz węzłami chłonnymi miednicy. Leczenie chirurgiczne łączy się z chemioterapią oraz immunoterapią.
Rak pęcherza ma tendencję do nawracania, dlatego u chorego z tym rodzajem guza rokowania są niepewne. Wiele zależy od charakteru nowotworu. Rak układu moczowego powraca u około 50–80% chorych. Do pełni zdrowia wraca niewiele osób. Średnia długość życia wynosi 5 lat od chwili postawienia diagnozy. Tyle przeżywa zaledwie 50% zdiagnozowanych pacjentów. Z progresją guza do nowotworu inwazyjnego zmaga się około 10–25% przypadków.
Zobacz film: Jak dbać o drogi moczowe?
Bibliografia:
1. A. Szczeklik, Choroby wewnętrzne, t. II, Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.