Większość osób, którym zdarzyło się na przełomie krótkiego czasu przytyć kilka kilogramów, używa pojęcia „najlepiej czułem się, kiedy ważyłem…”. Jak określić prawidłową wagę? Czy zależy ona od wieku, od wzrostu czy może od płci? Nie da się określić konkretnej liczby, która będzie stanowiła wagę idealną. Można jedynie podać zakres dla prawidłowej wagi, natomiast docelowa wartość będzie się różnić względem płci, budowy ciała czy wzrostu.
Czy liczba kilogramów ma znaczenie? Jak obliczyć wskaźnik BMI? Zobacz wideo:
Prawidłowa waga kobiet i mężczyzn a wzrost i wiek
Podstawową metodą określania właściwej masy ciała osób dorosłych jest wyliczenie wskaźnika BMI (z ang. body mass index). Wg jednego dość prostego wzoru określa się zależność pomiędzy masą ciała a wzrostem. Można więc powiedzieć, że wskaźnik ten określa, czy dana osoba ma właściwą wagę względem swojego wzrostu.
Wskaźnik BMI - jak go obliczyć?
BMI obliczamy dzieląc masę ciała (w kilogramach) przez wzrost do kwadratu (w metrach).
BMI = waga ciała (w kg) / wzrost (w metrach)2
Ale uwaga - wzrost zawsze podajemy w metrach, a więc nie 165, ale 1.65, a wagę w kilogramach. Najprościej do obliczeń posłużyć się jednym z dostępnych kalkulatorów online.
Skala BMI została ustalona przez Międzynarodową Organizację Zdrowia (WHO) następująco:
<18 – niedowaga,
18,5–24,9 – prawidłowa waga,
25–29,9 – nadwaga,
30–34,9 – otyłość I stopnia,
25–39,9 – otyłość II stopnia,
>40–otyłość III stopnia.
Przedział prawidłowej wartości wagi jest bardzo szeroki. Nie da się więc określić dokładnej liczby. Wszystko zależy od budowy ciała danej jednostki. Osoba umięśniona, dobrze zbudowana, przy wyższym BMI będzie miała wagę prawidłową. Jednak ta sama waga u osoby o tym samym wzroście bez rozbudowanej tkanki mięśniowej tylko z rozwiniętą tkanką tłuszczową nie będzie już wskazywać na idealną wagę.
Czytaj też:
- Medycyna chińska – czy może wspomagać odchudzanie?
- Ile można przytyć w ciąży? Co zrobić, żeby nie przytyć za dużo?
- 5 polskich ziół, które wspomogą odchudzanie
Jaka jest prawidłowa waga dziecka?
Na prawidłową wagę dziecka ma wpływ wiele czynników. W okresie noworodkowym właściwa masa ciała uwarunkowana jest czynnikami prenatalnymi, czyli m.in. stanem odżywienia matki, wadami genetycznymi płodu, chorobami przewlekłymi matki, takimi jak nadciśnienie czy cukrzyca.
Po urodzeniu noworodek jest ważony i mierzony. Dolna granica normy dla wagi dziecka urodzonego w terminie wynosi 2,5 kg. Zbyt duża masa ciała to ponad 4 kg. Prawidłowa masa ciała świadczy o prawidłowym stanie odżywienia dziecka. Odpowiednio wczesne rozpoznanie niedożywienia w okresie niemowlęcym pozwala zapobiec zaburzeniom rozwojowym ośrodkowego układu nerwowego.
Podczas każdej wizyty u pediatry lekarz ocenia stan odżywienia dziecka, czyli jego prawidłową wagę. Określa somatyczne i biochemiczne cechy ustroju, które świadczą o prawidłowej podaży pokarmu, jego wchłanialności i odpowiednim metabolizmie. Prawidłowa masa ciała dziecka warunkowana jest przez rodziców. Nie dziedziczy się otyłości, jednak istnieją pewne predyspozycje, dzięki którym dzieci łatwiej rozwijają otyłość przy nieprawidłowym żywieniu. Na prawidłową wagę dziecka mają również wpływ: choroby przewlekłe, wzrost rodziców oraz niedobory witamin i minerałów.
Lekarz podczas wizyty może zmierzyć fałd skóry i tkanki podskórnej w celu określenia rozwinięcia się tkanki tłuszczowej. Do oceny prawidłowej wagi dziecka stosuje się pomiary antropometryczne uwzględniające masę ciała i wzrost. Prawidłowa waga niemowlęcia zależy też od jego masy urodzeniowej. U dzieci ocenia się więc nie tyle aktualną masę ciała, co jej przyrost:
- dla dzieci w przedziale 0–3 miesięcy prawidłowy przyrost wynosi 30 g/24h,
- dzieci 4–6 miesięcy przyrastają 20 g/24h,
- 7–12 miesięcy – 12 g/24h,
- 13–18 miesięcy – 8 g/24h,
- 19–24 miesiące – 6 g/24h.
Uogólniając: dziecko powinno do 6 miesięcy od narodzin podwoić swoją urodzeniową masę ciała, a do roku – potroić.
W dalszych etapach rozwoju prawidłowa waga dziecka określana jest na podstawie siatek centylowych. Na siatce centylowej znajdują się krzywe pokazujące, jaki procent dzieci w całej populacji w danym wieku osiąga daną wartość pomiaru. Siatki centylowe znajdują się zawsze na końcu książeczki zdrowia dziecka. Jeśli rodzic lub lekarz regularnie zaznacza przebieg wzrostu i masy ciała, można bardzo szybko określić jakiekolwiek zaburzenia.