Porost islandzki jest bardzo bezpieczny w użyciu. Mogą go stosować kobiety w ciąży, podczas laktacji oraz dzieci po ukończeniu 1 roku życia. Za wyjątkiem alergii nie istnieją przeciwwskazania do jego stosowania.
Co to jest porost islandzki?
Porost islandzki, czyli płucnica islandzka, powstaje dzięki symbiozie grzybów tarczownicowatych i niektórych gatunków glonów. Rośnie w sosnowych lasach na piaszczystych glebach, ale też pniach czy skałach. Występuje niemal na całym świecie (z wyjątkiem Afryki), ale o wiele łatwiej spotkać go na półkuli północnej. W Polsce można go zobaczyć bardzo rzadko, został bowiem przetrzebiony na skutek intensywnej eksploatacji jako surowca zielarskiego. W związku z tym jest pod ochroną i posiada status gatunku zagrożonego wymarciem oraz został wpisany na Czerwoną listę roślin i grzybów Polski.
Porost islandzki przybiera postać kępek wyrastających na wysokość do 8 cm. Wyglądem przypomina trochę sztywną sałatę strzępiastą, ponieważ zbudowany jest z krzaczkowato-listkowatej plechy. Tworzy ją bez wyraźnego przyczepu do podłoża. Jej wierzchnia strona przybiera kolor brunatnozielony lub brunatny, podczas gdy dolna część jest jaśniejsza i podkolorowana na czerwono. Barwa jednak w dużej mierze zależy od nasłonecznienia. Na ogólny wygląd płucnicy w dużej mierze wpływają warunki zewnętrzne. Gdy panuje suchy okres, plecha staje się krucha i szara, a w wilgotnym czasie jest miękka, gąbczasta i przybiera intensywniejsze zabarwienie.
Porost islandzki i jego działanie
Surowcem zielarskim jest plecha porostu islandzkiego, która zawiera między innymi:
- 2% cetraryny (C18H16O8),
- 1% kwasu licheno-stearynowego,
- kwasy szczawiowy i winiowy,
- 70% licheniny i izolicheniny, które rozpuszczone w wodzie uwalniają glukozę, mannozę i galaktozę,
- śluzy,
- sole mineralne – głównie jod, miedź i krzem.
Substancjom tym porost islandzki zawdzięcza działanie:
- powlekające błony śluzowe (osłaniające),
- przeciwkaszlowe i wykrztuśne,
- przeciwzapalne,
- przeciwbakteryjne,
- przeciwprątkowe,
- przeciwnowotworowe,
- wzmacniające,
- przeciwwymiotne,
- przeciwpotne,
- uspokajające,
- regulujące metabolizm i perystaltykę jelit,
- zwiększające produkcję i wydzielanie śliny, soku żołądkowego, trzustkowego i jelitowego,
- hamujące wydzielanie potu i łoju,
- immunostymulujące.
Na filmie znajdziecie odpowiedź na pytanie jak świadomie się odżywiać, aby nie doprowadzić do pojawienia się niedoborów:
Porost islandzki nie tylko na gardło. Jakie ma zastosowanie?
Porost islandzki jest znanym składnikiem pastylek na gardło i zapalenie dróg oddechowych. Sprawdza się w bólach gardła, chrypce i kaszlu (zarówno suchym, jak i mokrym).
Przyjmowany wewnętrznie w różnych mieszankach zapobiega powstawaniu raka i wspomaga jego leczenie. Działa też silnie przeciwzapalnie.
Napary z płucnicy znajdują także zastosowanie w różnego rodzaju nieżytach przewodu pokarmowego. Tradycyjnie używano go w leczeniu biegunki, ale sprawdza się także w przypadku zaburzeń trawienia. Może być również wykorzystywany do leczenia wrzodów żołądka i dwunastnicy, w tym celu należy jednak sięgać po duże dawki, gdyż małe pobudzają wydzielanie kwasów trawiennych.
Stosowany zewnętrznie porost islandzki może być używany także do leczenia trudno gojących się ran – trzeba wtedy przykładać okłady z naparu tego zioła. W podobny sposób wykorzystuje się go w leczeniu cieni pod powiekami, zapalenia spojówek, podrażnienia oczu lub ich nadmiernego łzawienia.
Porost islandzki w ciąży i podczas karmienia piersią
Porost islandzki jest bezpiecznym ziołem i może być stosowany przez kobiety w ciąży oraz podczas laktacji. Kupując tabletki na gardło, warto jednak pamiętać o tym, że często mają one bardziej złożony skład i oprócz porostu islandzkiego mogą się w nich znajdować inne substancje, szkodliwe dla kobiet w tych okresach.
Porost islandzki dla dzieci
Porost islandzki może być bezpiecznie wykorzystywany również przez dzieci. Preparaty zawierające ten surowiec zielarski można stosować już po ukończeniu przez nie 1 roku życia.
Porost islandzki – przeciwwskazania
Nie stwierdzono żadnych skutków ubocznych wynikających z doraźnego zastosowania porostu islandzkiego oraz interakcji z innymi lekami, dlatego jedynymi przeciwwskazaniami do jego stosowania jest nadwrażliwość lub uczulenie na którykolwiek ze składników preparatu. Jednak długotrwałe używanie go w dużych dawkach może skutkować mdłościami oraz podrażnieniem żołądka i wątroby.
Porost islandzki w kosmetyce
Regularne zewnętrzne stosowanie naparów z porostu islandzkiego pomoże uporać się z trądzikiem, łuszczycą, przetłuszczającą się cerą i zniszczonymi włosami. Twarz należy przemywać naparem z tego ziela lub kupić gotowe maceraty.
Bibliografia:
1. Freysdottir J., Omarsdottir S., Ingolfsdottir K. i in., In vitro and in vivo immunomodulating effects of traditionally-prepared extract and purified compounds from Cetraria islandica, “Proceedings of the Nutrition Society”, 67, 2008.
2. H. Różański, Cetraria Islandica – porost islandzki; Iceland Moos