Parwowirus B19 atakujący ludzi jest niewielkim wirusem należącym do rodziny Parvoviridae. Źródłem zakażenia jest inny chory człowiek, ponieważ wirus szerzy się drogą kropelkową. Osoba chora jest zakaźna dla innych przez mniej więcej tydzień, zanim pojawi się wysypka. Zakażenie u kobiet w ciąży jest zagrożeniem dla płodu, gdyż parwowirus B19 przenika bez przeszkód przez łożysko. Od momentu zarażenia do początku wystąpienia objawów mija od 4 dni do 2 tygodni. Nie ma danych dotyczących zapadalności na parwowirus B19, gdyż zakażenia te nie są zgłaszane. Jednak można stwierdzić, że jest to wirus często występujący u dzieci, szczególnie w wieku szkolnym. Do zachorowania może dojść jednak w każdej grupie wiekowej. Parwowirus cechuje sezonowość zachorowań, atakuje najczęściej w okresie zimowo-wiosennym. Przechorowanie pozostawia trwałą odporność.
Objawy zakażenia parwowirusem B19
Parwowirus B19 wywołuje wysypkę i bóle stawów. Wysypka różni się w zależności od grupy wiekowej. U dzieci występuje rumień zakaźny, natomiast u dorosłych zakażenie objawia się nietypową wysypką, np. pod postacią zespołu rękawiczkowo-skarpetkowego. Zespół charakteryzuje grudkowo-krwotoczna wysypka, szczególnie nasilona na dłoniach i stopach (stąd nazwa schorzenia). Charakterystyczne dla tego zespołu jest to, że mimo wysypki o typie krwotocznym liczba płytek jest prawidłowa. Parwowirus B19 może okazać się niebezpieczny ze względu na powinowactwo do komórek prekursorowych dla erytrocytów (czerwonych krwinek). Stąd też może przyczynić się do powstania ciężkiej niedokrwistości. U dorosłych często zakażenia mogą przebiegać bezobjawowo czy też sugerować lekkie, wirusowe zakażenia górnych dróg oddechowych. Czasami pojawiają się objawy grypopodobne, gorączka, nieżyt nosa, złe samopoczucie.
Jak działa układ odpornościowy? Odpowiedź znajdziesz w filmie
Wysypka plamisto-grudkowa u dorosłych wynika z odkładania się kompleksów immunologicznych. Daje bardzo niecharakterystyczny obraz kliniczny. Wysypka różni się od tej występującej u dzieci, ponieważ nie ma typowych grudek zlokalizowanych na policzkach. Wysypka trwa około 10 dni, czasami towarzyszy jej świąd. Objawy parwowirozy nasilają się szczególnie pod wpływem wysokiej temperatury, wysiłku fizycznego czy nadmiernych emocji. Tworzące się kompleksy immunologiczne odkładają się również w stawach. Najczęściej ból obejmuje drobne stawy rąk, a także stawy kolanowe i skokowe. Choroba nie doprowadza do uszkodzenia stawów. Niebezpiecznym objawem parwowirozy jest natomiast niedokrwistość, która może pojawić się szczególnie u osób z obniżoną odpornością. Powikłaniem niedokrwistości jest tzw. przełom plastyczny, będący zagrożeniem dla zdrowia i życia pacjenta.
Parwowiroza a ciąża
U kobiet w ciąży istnieje ryzyko przeniesienia zakażenia na płód. Mimo iż parwowirus B19 jest groźny dla dziecka, to jednak rzadko dochodzi do faktycznych powikłań i zaburzeń rozwoju płodu. Mimo wszystko kobiety w ciąży powinny być izolowane od chorych dzieci i osób dorosłych, ponieważ istnieje pewne ryzyko powikłań. Płody narażone są na niedokrwistość, obrzęk, niewydolność serca, a także śmierć wewnątrzmaciczną. Ryzyko przeniesienia zakażenia na płód wzrasta wraz z trwaniem ciąży.
Parwowirus B19 – diagnostyka
Powszechność zakażeń wśród dzieci wynika z łatwości przenoszenia się tego wirusa drogą kropelkową i zakaźności w okresie przed wystąpieniem wysypki. Jeśli chory nie ma żadnych stwierdzonych zaburzeń odporności, nie wymaga specjalnej diagnostyki. Lekarz jest w stanie rozpoznać zakażenie już po objawach klinicznych. Oczywiście istnieje możliwość wykonania specjalnych badań serologicznych, jednak w praktyce klinicznej rzadko jest to wykorzystywane. Diagnostyka laboratoryjna stosowana jest głównie u kobiet w ciąży, u osób z zaburzeniami odporności czy chorych z podejrzeniem powikłań zakażenia.
Leczenie
Jak w przypadku każdej infekcji wirusowej, zaleca się odpoczynek i stosowanie leków przeciwgorączkowych, a także przeciwbólowych (w sytuacji wystąpienia bólu stawów). Ze względu na ryzyko rozwoju niedokrwistości, w razie braku poprawy po kilku dniach, należy skonsultować się z lekarzem. Trudno uniknąć zakażenia, jednak w codziennym życiu należy stosować się do zasad higieny osobistej, higieny rąk i unikać bezpośredniego kontaktu z chorymi.
Infekcja wirusowa czy bakteryjna - czym się od siebie różnią? Odpowiedź znajdziesz w filmie