Ostropest plamisty powszechnie występuje w Polsce – głównie na terenach uprawnych, chociaż można spotkać również rośliny występujące dziko. Ostropest, ze względu na bogactwo substancji aktywnych, wykorzystywany jest w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym i weterynaryjnym. Roślina stosowana jest również w ziołolecznictwie i medycynie naturalnej.

Ostropest plamisty – działanie, właściwości i charakterystyka

Ostropest to roślina z rodziny astrowatych. Z wyglądu przypomina oset, chociaż zazwyczaj jest od niego znacznie wyższy – osiąga nawet 2 metry wysokości. Grube, rozgałęzione łodygi pokryte są liśćmi o kolczastych brzegach. Na końcach pędów znajdują się niewielkie fioletowe kwiaty. Surowcem leczniczym są owoce (nasiona, ziarna) ostropestu, osiągające dojrzałość pod koniec lata, w okresie od sierpnia do września.

Do substancji leczniczych znajdujących się w ziarnach ostropestu, zalicza się między innymi:

• Sylimarynę – unikalny kompleks flawonolignanów, wykazujący właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające, spazmolityczne, odtruwające i żółciopędne. Sylimaryna redukuje poziom cholesterolu, chroni przed miażdżycą, wspomaga regenerację wątroby, chroni wątrobę przed działaniem trucizn i toksyn, działa przeciwnowotworowo, zmniejsza ryzyko powstawania kamieni żółciowych. Sylimaryna to kompleks, który występuje jedynie w owocach ostropestu.
  
• Kwasy organiczne – związki o działaniu antybakteryjnym, żółciopędnym i wspomagającym trawienie.
  
• Fitosterole – sterole roślinne, które pozwalają na obniżenie poziomu szkodliwego cholesterolu.
  
• Garbniki – związki o działaniu antyoksydacyjnym, ściągającym, przeciwzapalnym.
  
• Kwas linolowy – chroni przed nowotworami, chorobami układu krążenia, zwiększa wrażliwość komórek na insulinę, przyspiesza przemianę materii.
  
• Witaminy C i K, sole mineralne, śluz, aminy biogenne.
  

Zobacz film i sprawdź jakie właściwości ma ostropest plamisty?

Ostropest plamisty – dawkowanie

Ostropest plamisty dostępny jest w aptekach, sklepach zielarskich lub sklepach ze zdrową żywnością. Do najpopularniejszych form, w jakich można go znaleźć, należą:

• nieprzetworzone, całe ziarna,
  
• ziarna mielone,
  
• olej z nasion ostropestu,
  
• tabletki lub kapsułki ze skoncentrowaną dawką sylimaryny.
  

Sugerowana dzienna dawka ostropestu w formie ziaren lub proszku wynosi zwykle około dwóch łyżeczek. Zaleca się, aby w ciągu doby nie przekraczać dawki 300 mg. Spożycie zbyt dużej ilości ostropestu może wywołać efekt przeczyszczający.

Zażywając sylimarynę w postaci drażetek lub kapsułek, zawsze należy przestrzegać dawkowania sugerowanego przez producenta konkretnego suplementu.

Ostropest plamisty – działanie

Ostropest plamisty wykorzystuje się w leczeniu następujących chorób:

• marskość wątroby,
  
• stłuszczenie wątroby (alkoholowe lub niealkoholowe),
  
• kamica żółciowa,
  
• nieżyt dróg żółciowych,
  
• wirusowe zapalenie wątroby,
  
• wysoki poziom cholesterolu,
  
• uszkodzenia wątroby spowodowane alkoholem, narkotykami, farmaceutykami i innymi substancjami toksycznymi,
  
• cukrzyca,
  
• stany zapalne skóry.
  

Ostropest plamisty – jak stosować

Najwięcej wartości odżywczych posiadają całe, niemielone ziarna ostropestu. Te w rozdrobnionej formie szybko wietrzeją i tracą lecznicze substancje. Poleca się więc, by spożywać nasiona w całości lub mielić tuż przed zjedzeniem. Do rozdrobnienia owoców ostropestu można używać moździerza lub młynka do kawy.

Ziarna ostropestu można spożywać razem z potrawami – ich smak jest neutralny, więc można posypywać nimi owsiankę, sałatki, kanapki, grillowane warzywa, makarony. Ostropest można dodawać do mieszanek muesli, koktajli czy domowego chleba. Z owoców rośliny można przyrządzić również:

Napar z ostropestu – dwie łyżeczki świeżo zmielonych nasion zalej ½ szklanki wrzątku, wymieszaj i odstaw na 10-15 minut. Napar spożywaj 2 razy dziennie.

Nalewkę z ostropestu: 100 g świeżo zmielonych ziaren umieść w szklanej butelce i zalej 500 ml spirytusu. Szczelnie zakręć i odstaw w ciepłe i ciemne miejsce na 14 dni. Następnie odcedź i przelej płyn do czystej butelki. Nalewkę spożywaj 2-3 razy dziennie w dawce 10-15 kropli.

Ostropest plamisty – zastosowanie w pielęgnacji

Do celów kosmetycznych wykorzystuje się przede wszystkim olej z nasion ostropestu. Stosuje się do bezpośrednio na skórę w takich problemach jak przesuszenie, odwodnienie, zwiotczenie, oparzenia słoneczne, widoczne oznaki starzenia się skóry. Dzięki właściwościom przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym ostropest sprawdza się również w łagodzeniu objawów dermatoz (na przykład łuszczycy, rumienia).

Olej z ostropestu można stosować również na włosy i skórę głowy. Polecany jest zwłaszcza w przypadku zniszczonych, suchych i wypadających włosów.