Niedobór dopaminy, czyli hormonu szczęścia – dlaczego jest niebezpieczny?

Letizia McCall GettyImages

Niedobór dopaminy to w skrócie niedobór jednej z najważniejszych – obok adrenaliny i noradrenaliny – katecholamin, która odpowiada między innymi za pracę układu hormonalnego, a przy tym jest bardzo ważnym neuroprzekaźnikiem. Jej niedobory przyczyniają się m.in. do przewlekłego zmęczenia.

Niedobór dopaminy często wiąże się ze stresem, problemami z nadwagą i niedoborami magnezu. Przyczynia się do niego również niedoczynność tarczycy.

Czytaj też:

Dlaczego niedobór dopaminy jest niebezpieczny?

Dopamina to jeden z najważniejszych neuroprzekaźników. Substancja ta jest syntetyzowana przez neurony w ośrodkowym układzie nerwowym i rdzeniu przedłużonym. Jest uwalniana z zakończeń nerwowych układu współczulnego oraz rdzenia nadnerczy. Brak dopaminy to brak substancji, która działa na receptory w układzie nerwowym, w płucach, nerkach, a także całym układzie sercowo-naczyniowym. Jej niedobór w znacznym stopniu może zakłócić prawidłowe funkcjonowanie całego organizmu.

Dopamina to niezwykle ważny neuroprzekaźnik, który:

  • odpowiada za regulację nastroju,
  • stymuluje ośrodek przyjemności (nie bez powodu określa się ją hormonem szczęścia),
  • zapobiega depresji i stanom lękowym,
  • wspomaga pamięć i koncentrację,
  • odpowiada za prawidłowe ciśnienie tętnicze i pracę serca,
  • utrzymuje właściwe napięcie mięśniowe,
  • wspiera funkcję nerek i trzustki,
  • wspiera pracę układu immunologicznego,
  • wpływa na pracę gruczołów endokrynnych,
  • reguluje syntezę prolaktyny, gonadotropiny oraz hormonu wzrostu.

Co więcej, dopamina wpływa na kontakty z innymi osobami. U osób zakochanych przyczynia się do szybkiego przepływu krwi, podwyższonego tętna i stanu euforii. To dopamina sprawia, że czujemy się szczęśliwi.

Jest stosowana także jako lek na nadciśnienie tętnicze. Sięga się po nią również w terapii wstrząsu kardiogennego oraz podczas ostrej niewydolności nerek.

Przyczyny niedoboru dopaminy

Niedobór dopaminy wynikać może z bardzo wielu różnych przyczyn o odmiennych źródłach. Lekarzom udało się jednak wyróżnić kilka kluczowych czynników wpływających na braki dopaminy w organizmie.

  • Dieta bogata w słodycze i tłuszcze nasycone, związana z nią w wielu przypadkach otyłość oraz spożywanie dużych ilości kofeiny.
  • Do problemów z odpowiednim poziomem dopaminy przyczynia się również stres i zbyt mała ilość snu. Nie bez znaczenia jest też choroba alkoholowa oraz zażywanie narkotyków.
  • Do niedoborów dopaminy prowadzić może także niedoczynność tarczycy, jak i zbyt niski poziom magnezu, cynku i żelaza w organizmie.
  • Za rozwój tego problemu mogą odpowiadać genetyczne wady w obrębie receptorów dopaminowych.
  • Wskazuje się też na związek niedoboru dopaminy z tak poważnymi jednostkami chorobowymi, jak schizofrenia, ADHD czy choroba Parkinsona.

Niedobór dopaminy – objawy

Objawem niedoboru dopaminy, który pojawia się najczęściej i powinno się go kojarzyć właśnie z niskim poziomem katecholaminy, jest wahanie nastroju. Zdarza się, że przy większych niedoborach dopaminy mogą pojawić się również stany depresyjne i brak chęci do działania. Częstym objawem jest też przewlekłe (nieuzasadnione ponadprzeciętnym wysiłkiem) zmęczenie. Pojawiają się także zaburzenia snu. Co ważne, próby zwalczenia „złego nastroju”, takie jak spożycie kolejnej kawy czy napicie się alkoholu nie prowadzą do poprawy nastroju, mogą nawet go pogorszyć.

Inne objawy niedoboru dopaminy to:

● stałe uczucie zimna w dłoniach i stopach,

● zespół niespokojnych nóg,

● nadmierna senność,

● obniżone libido,

● nagły przyrost wagi,

● zaburzenia pamięci i koncentracji,

● nadpobudliwość,

● permanentne bóle głowy,

● nieuzasadniona nerwowość.

U niektórych pacjentów pojawia się także głód zbliżony do głodu narkotykowego.

Diagnostyka przy niedoborze dopaminy

Niedobór dopaminy potwierdza się przez badanie poziomu tego neuroprzekaźnika we krwi. Test wykonuje się na podstawie próbki krwi żylnej, którą pobiera się na czczo. Na wynik czeka się jeden dzień. Norma to wynik niższy niż 888 pmol/l, czyli 136 pg/ml.

Niedobór dopaminy – leczenie

Niedobory dopaminy można regulować farmakologiczne. Robi się to przede wszystkim w przypadku wstrząsu kardiogennego oraz problemów z nadciśnieniem tętniczym. Oprócz tego zaleca się (i to już wszystkim borykającym się z niedoborem dopaminy) zmianę stylu życia. Chodzi przede wszystkim o wdrożenie umiarkowanej, ale regularnej aktywności fizycznej i rezygnację z przyjmowania jakichkolwiek używek. Koniecznie należy unikać stresu. Ważne jest prowadzenie ustabilizowanego trybu życia, w którym przewidziana jest odpowiednia ilość snu. Istotna jest również dieta:

● uboga w cukier i tłuszcze nasycone,

● bogata w antyoksydanty (banany, śliwki, jagody, czerwona fasola, truskawki, migdały, ziarna słonecznika),

● bazująca na produktach dostarczających wysokie ilości tryptofanu i tyrozyny, czyli bananach, migdałach, arbuzach, awokado, rozsądnych ilościach ciemnej czekolady i zielonej herbacie.

Pacjentom zaleca się także fototerapię, czyli ekspozycję na słońce. Warto również suplementować:

  • kurkuminę,
  • Ginkgo Biloba,
  • acetylo-L-tyrozynę.

Bibliografia:

1. J. Drożak, J. Bryła, Dopamina – nie tylko neuroprzekaźnik [w]: „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej”, 59/2005.

2. W. Januszewicz, M. Pęczkowska, K. Michel-Rowicka, A. Prejbisz, A. Januszewicz, Dopamina — aspekty patofizjologiczne i kliniczne [w]: „Nadciśnienie Tętnicze” 11/2015.

Data aktualizacji: 30.10.2020,
Opublikowano: 30.10.2020 r.

Komentarze (0)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany
Alzheimerem można się zarazić? Niepokojące odkrycie badaczy

Priony to groźne białka, które przyczyniają się do rozwoju choroby Creutzfeldta-Jakoba. Najnowsze badania sugerują, że związki te mają swój udział w powstawaniu zmian w mózgu typowych dla schorzeń otępiennych, w tym alzheimera. Jak to możliwe?  

Czytaj więcej
W tym wieku przestań pić alkohol, aby uniknąć demencji. Lekarze potwierdzają

Picie alkoholu jest groźne dla zdrowia. Badacze przekonują, że w pewnym wieku sięganie po napoje wyskokowe staje się wyjątkowo niebezpieczne. Kiedy należy go zupełnie odstawić? 

Czytaj więcej
Pacjenci po zmianach w mózgu po przejściu COVID-19. Niepokojące badania 

O tym, że zakażenie koronawirusem SARS-CoV-2 może wpływać na działanie układu nerwowego, badacze informowali już wielokrotnie. Najnowsze analizy pokazują, że u osób, które przeszły COVID-19 mogą się pojawić nawracające bóle głowy, zaburzenia kojarzenia, koncentracji i pamięci, lęki oraz objawy depresji. Czy dolegliwości zostaną z pacjentami już na stałe? 

Czytaj więcej
Udar mózgu - jak wygląda rehabilitacja po chorobie?

Rehabilitacja po udarze to długotrwały proces, który nie zawsze gwarantuje pełne przywrócenie utraconych funkcji. Zajmuje się nią interdyscyplinarny zespół specjalistów, m.in. neuropsycholog, fizjoterapeuta i logopeda.

Czytaj więcej
Nawyki, które postarzają twój mózg. Na co uważać?

Mózg to centrum dowodzenia naszego organizmu. Podobnie, jak w przypadku innych narządów - z biegiem czasu - zaczyna działać mniej sprawnie. Co gorsza, często jest to skutek naszych niezdrowych nawyków. Które zachowania mu nie służą? 

Czytaj więcej
7 etapów w chorobie Alzheimera - czym się charakteryzują?

Etapy choroby Alzheimera różnią się od siebie nasileniem objawów, takich jak zaburzenia pamięci i problemy z codziennym funkcjonowaniem. Chorzy mają kłopoty z komunikacją, a z biegiem czasu z wykonywaniem najprostszych czynności, np. ubieraniem się.

Czytaj więcej
Lek na schizofrenię został wycofany z obrotu. Dlaczego? 

Główny Inspektorat Farmaceutyczny zdecydował o wycofaniu z obrotu preparatu stosowanego w leczeniu schizofrenii. Co stoi za tą decyzją i o jaki farmaceutyk chodzi? 

Czytaj więcej
Stwardnienie rozsiane (SM): przyczyny, objawy, przebieg, rozpoznanie i sposoby leczenia

Stwardnienie rozsiane jest zapalną chorobą ośrodkowego układu nerwowego, w której dochodzi do uszkodzenia osłonek mielinowych nerwów. Charakteryzuje się ona przebiegiem wielofazowym o różnym natężeniu objawów chorobowych. Wśród najczęstszych symptomów stwardnienia rozsianego można wymienić: ogólne osłabienie organizmu, problemy z utrzymaniem równowagi oraz zaburzenia czucia w kończynach dolnych i górnych.

Czytaj więcej
Masz kłopoty z zasypianiem? Poznaj techniki, dzięki którym zaśniesz nawet w 10 sekund!

Oglądasz w łóżku telewizję, a może sprawdzasz coś w telefonie? Takie zachowania mogą utrudnić zasypianie. Na szczęście istnieją techniki, które pozwalają zasnąć nawet w 10 sekund. Sprawdź, jak szybko zasnąć? 

Czytaj więcej
Objawy choroby Parkinsona, leczenie, dieta i rehabilitacja

Choroba Parkinsona objawia się zaburzeniami ruchowymi, w tym drżeniem spoczynkowym, nadmiernym napięciem mięśni, oraz zaburzeniami psychicznymi. Daje też objawy wegetatywne, jak np. ślinotok. Parkinson jest nieuleczalny, ale stosowanie leków i rehabilitacja poprawiają jakość życia chorego.

Czytaj więcej