Warto wystrzegać się przedawkowania magnezu nie tylko w przebiegu chorób, takich jak nowotwory, choroby endokrynologiczne czy choroby psychiczne, ale również podczas stanów takich jak ciąża. Przyszłe matki mają większe zapotrzebowanie na magnez, jednak również u nich nadmiar ten może szkodzić. Jako, że w początkowej fazie nadmiaru magnezu nie występują żadne objawy, warto udać się do lekarza i wykonać badania krwi.

Nadmiar magnezu (hipermagnezemia) – co to jest i kiedy występuje?

Magnez pełni w ciele człowieka bardzo ważną rolę. Jest regulatorem procesów fizjologicznych i biochemicznych, dlatego wszelkie jego zaburzenia niosą za sobą poważne konsekwencje w funkcjonowaniu organizmu. Homeostaza, czyli zdolność utrzymywania stężeń na odpowiednich poziomach, zależy głównie od równowagi pomiędzy wchłanianiem jelitowym i wydalaniem przez nerki. Nadmiar magnezu w organizmie, nazywany hipermagnezemią, występuje, gdy jego stężenie w surowicy krwi wynosi powyżej 1,5 mmol/l. 

Warto jednak podkreślić, że stan ten jest niezwykle rzadki, co wynika z pracy cewek nerkowych, które bardzo szybko potrafią wchłaniać zwrotne jony magnezu. Niestety w dalszym ciągu nadmiar magnezu stwierdza się u ok. 10–15% osób hospitalizowanych (najczęściej mają one również zaburzenia w pracy nerek). Hipermagnezemia jest poważnym zagrożeniem dla zdrowia i życia, dlatego wymaga pilnej interwencji medycznej.

W jakich produktach znajdziemy magnez? Zobaczcie sami:

Jakie objawy daje nadmiar magnezu?

Jeśli stężenie magnezu jest wyższe niż 1,5 mmol/l, taki stan na początku nie daje żadnych objawów. Dopiero gdy poziom pierwiastka z umiarkowanej hipermagnezemii wzrasta i występuje w surowicy w granicach 2–3 mmol/l, wtedy pojawiają się także objawy. Nadmiar magnezu powoduje m.in.: senność, osłabienie mięśni, zawroty głowy, zaparcia, zaburzenia oddychania, niedociśnienie, arytmie, a czasami dochodzi nawet do śpiączki. Jeśli hipermagnezemia powstała na skutek stosowania środków doustnych lub doodbytniczych, mogą pojawiać się również objawy towarzyszące, takie jak: zaburzenia jelitowe prowadzące do zaostrzenia choroby wrzodowej, zapalenia żołądka, zapalenie jelita grubego lub pęknięcia jelita. 

Natomiast jeśli stężenie magnezu zwiększy się jeszcze bardziej i będzie przekraczało 3 mmol/l, pojawią się symptomy, takie jak: hipokalcemia (niskie stężenie wapnia we krwi), bradykardia (wolna akcja serca), nietrzymanie moczu, zanik odruchów mięśni i hipotonia (stan ich zmniejszonego napięcia). Jeśli dojdzie do nadmiaru magnezu powyżej 5 mmol/l, mają miejsce: porażenie wiotkie mięśni, brak przewodnictwa elektrycznego w sercu, a w konsekwencji – zgon.

Dlaczego występuje nadmiar magnezu? Przyczyny hipermagnezemii

Nadmiar magnezu, czyli hipermagnezemia, może występować z kilku przyczyn. Do najczęstszych zalicza się niewydolność nerek powstałą w wyniku przewlekłych chorób nerek lub ich ostrego uszkodzenia. Kolejnym źródłem występowania nadmiaru magnezu jest nadmierna podaż pierwiastka, np. w wyniku zażywania preparatów witaminowo-mineralnych lub leków stosowanych na choroby układu krążenia i układu nerwowego. Nadmiar magnezu w wyjątkowo rzadkich przypadkach może być także skutkiem zaburzeń endokrynologicznych (np. niedoczynność nadnerczy, nadczynność przytarczyc), cukrzycowej kwasicy ketonowej, rodzinnej hipokalciurycznej hiperkalcemii, chorób nowotworowych, a także leczenia litem (np. podczas chorób psychicznych).

Nadmiar magnezu w ciąży

Magnez w ciąży pełni ważną rolę zarówno dla zdrowia dziecka, jak i samopoczucia ciężarnej. Przyszłe matki mają większe zapotrzebowanie na ten pierwiastek, ponieważ jest on konieczny do wytworzenia nowych tkanek płodu i łożyska. Ciężarne powinny przyjmować dziennie ok. 400 mg tego pierwiastka. Warto pamiętać, że odpowiednie stężenie magnezu w organizmie sprawia, że przyszła mama ma mniejsze nudności i skłonności do wymiotów. Należy jednak pamiętać, aby niedobór suplementować tylko po uprzedniej konsultacji z lekarzem. Warto również wiedzieć, że przyjmowanie magnezu powinno odbywać się w odstępie czasowym od zażywania dawki żelaza – te dwa pierwiastki zwalczają się nawzajem. Konsultacja specjalistyczna konieczna jest również po to, aby nie spowodować nadmiaru magnezu w ciąży.

Jakie badania powinna wykonać każda przyszła mama? Dowiesz się tego z filmu:

Nadmiar magnezu (hipermagnezemia) – rozpoznanie i leczenie

Rozpoznanie nadmiaru magnezu związane jest z monitorowaniem całkowitego stężenia pierwiastka we krwi, stężenia magnezu zjonizowanego w osoczu bądź poprzez pomiar pierwiastka w przestrzeni wewnątrzkomórkowej. Jeśli wyniki tych badań będą zbyt wysokie, powinno zostać podjęte leczenie. Jeśli nerki funkcjonują prawidłowo, to najczęściej wystarczy odstawienie środków witaminowo-mineralnych lub innych zażywanych farmaceutyków. Jeśli stężenie magnezu jest znaczne, podaje się płyny i diuretyki pętlowe, które umożliwiają wydalanie magnezu wraz z moczem.

Bibliografia:

1) http://wiadomoscilekarskie.pl/wp-content/uploads/2015/11/WL-4-2013-ca%C5%82o%C5%9B%C4%87.pdf

2) http://www.wple.net/nefrologia/nef_numery-2008/a-nefro-1-2008/32-36-wyskida.pdf

3) http://dolinabiotechnologiczna.pl/diagnostyka-laboratoryjna-2/tajemnica-magnezu-czesc-druga/?print=pdf