Lapacho do dziś stosowana jest jako środek na większość dolegliwości w medycynie naturalnej plemion Ameryki Łacińskiej. Indianie uważają, że napój herbaciany pozwala m.in. na zwalczanie grzybicy i groźnych nowotworów. Należy pamiętać, że poza działaniem leczniczym powoduje też skutki uboczne.

Lapacho – co to jest?

Nazwą lapacho określa się rosnące w lasach tropikalnych drzewo (łac. Tabebuia impetiginosa). Herbatę sporządza się z suszu, przygotowanego z wewnętrznej warstwy jego kory. Współczesne badania potwierdziły wiele leczniczych właściwości napoju. Wiele pokoleń rdzennych mieszkańców Ameryki Środkowej i Południowej stosowało ją jako lek przeciwgorączkowy, przeciwbiegunkowy, a także w leczeniu chorób m.in. anemii i malarii. Wywarem kory z lapacho leczono cukrzycę i płukano gardło w przypadku infekcji. Stosowano go jako lek na zapalenie stawów, wrzody żołądka i chorobę Parkinsona. Zdaniem wielu zwolenników lapacho, kora nie tylko łagodzi infekcje, ale także wspomaga trawienie, zwiększa odporność i wypłukuje toksyny z organizmu. Znane jest też jej zastosowanie w formie okładów zewnętrznych w leczeniu stanów zapalnych, infekcji grzybiczych, wyprysków i ran. Tradycyjna medycyna naturalna wykorzystywała susz z kory lapacho jako panaceum na wszelkiego rodzaju dolegliwości.

Obecna wiedza pozwoliła zbadać nie tylko jej właściwości prozdrowotne, ale także jej działanie niepożądane.

Lapacho – właściwości

Współcześnie przeprowadzone badania faktycznie potwierdzają niektóre zdrowotne właściwości lapacho. Działanie substancji opiera się przede wszystkim na znacznej zawartości cennych dla organizmu pierwiastków, jakimi są: żelazo, wapń, magnez, mangan i potas. Ponadto kora zawiera kwercetynę, karnasol, koenzym Q10, alkaloidy, kwasy hydrobenzoesowe i saponiny steroidowe. Szczególne właściwości posiadają wyizolowane substancje – tzw. lapachol i beta-lapachon. Przeprowadzone testy wykazały, że wyciąg z drzewa tropikalnego:

• ma właściwości immunostymulujące, czyli stymuluje makrofagi – komórki układu odpornościowego,
  
• ma zdolność do zabijania bakterii, m.in. gronkowca i paciorkowca,
  
• zwalcza niektóre grzyby z grupy Candida,
  
• działa na wirusa opryszczki (łac. Herpes simplex), a także wirusy grypy.
  

Potwierdzono również, że herbata Inków jest wskazana dla osób z problemami ze strony układu pokarmowego oraz wrzodami żołądka. W tym przypadku zmniejsza bowiem wydzielanie kwasu żołądkowego, stymulując jednocześnie wydzielanie śluzu, przez co łagodzi uciążliwe objawy związane z podrażnieniem błony śluzowej. Posiada też zdolność zwalczania bakterii odpowiedzialnej za powstawanie choroby wrzodowej, czyli Helicobacter pylori.

Herbata lapacho a leczenie nowotworów

Medycyna Indian Ameryki Łacińskiej wykorzystywała herbatę z lapacho w leczeniu nowotworów, stąd do dziś mówi się o jej zbawiennych właściwościach. Niestety Amerykańskie Towarzystwo Onkologiczne zaznacza, że nie istnieją badania, które jednoznacznie potwierdzają te właściwości. Niektóre wyniki sugerują tylko potencjalne działanie przeciwnowotworowe, a inne z kolei wykazują wręcz działanie stymulujące, jeżeli chodzi o rozwój komórek rakowych i tendencje do przerzutów. Badania przeprowadzano do tej pory jedynie na zwierzętach. Poza pozytywnym działaniem destrukcyjnym w przypadku nowotworu płuc okazało się, że lapacho może stymulować zmiany w DNA, przez co w niektórych przypadkach przyczynia się do rozwoju zmian o charakterze złośliwym.

Jak parzyć lapacho?

Suszoną korę lapacho można kupić w sklepach zielarskich. Preparaty dostępne są również w internecie, ale w przypadku tego rodzaju zakupów zawsze należy sprawdzić, czy zostały dopuszczone do legalnej sprzedaży. Obecnie drzewo znajduje się na liście zagrożonych gatunków, stąd istnieje uzasadniona obawa, że produkty nieznanego pochodzenia nie zawierają akurat tej substancji.

Należy wiedzieć, jak parzyć lapacho – 2 łyżeczki kory trzeba zalać pół litra wrzącej wody i gotować przez około 5 min, a następnie pozostawić do ostygnięcia na kolejne 15 min. Wywar będzie miał brązową barwę i charakterystyczny gorzko-kwaśny smak. Herbata według oryginalnej receptury jest znacznie mocniejsza, ponieważ wywar gotuje się pod przykryciem aż 20 min.

Nie wolno przekraczać dawki 8 szklanek płynu dziennie, ponieważ niepożądanym działaniem lapacholu jest m.in. zmniejszenie krzepliwości krwi. Herbaty nie można również spożywać z lekami rozrzedzającymi krew. Inne możliwe skutki uboczne to zawroty głowy, nudności, wymioty i biegunka.

Wykazano też, że przyjmowanie naparu z kory może prowadzić do uszkodzeń płodu, powstawania wad wrodzonych oraz zwiększenie ryzyka poronienia. Dlatego napój zdecydowanie nie powinien być spożywany przez kobiety w ciąży i karmiące piersią.