Krzemionka – charakterystyka, właściwości, zastosowanie

Fot: Milos Dimic / gettyimages.com

Krzemionka jest nieorganicznym związkiem chemicznym należącym do grupy tlenków, w których krzem jest na IV stopniu utlenienia. Nazywa się ją minerałem, ponieważ w naturalnym środowisku występuje pod postacią kwarcu, który można znaleźć w roślinach i niektórych organizmach zwierzęcych. Wykorzystywana jest w przemyśle, kosmetyce i jako składnik suplementów diety.

Krzemionka to biały, bezwonny proszek o okrągłych cząsteczkach, który można kupić w różnych postaciach. Jest dostępna nie tylko w formie sypkiej, lecz również płynnej. Żel krzemionkowy doskonale pochłania wilgoć, dlatego dodaje się go do wielu przedmiotów, które wymagają osuszenia. Jakie jeszcze właściwości ma krzemionka?

Co to jest krzemionka?

Krzemionka to tak naprawdę dwutlenek krzemu. W przyrodzie można ją znaleźć w roślinach i organizmach zwierzęcych, np. w skorupkach okrzemek. Chemicznie jest białym, pozbawionym zapachu proszkiem o sferycznych cząsteczkach, ale intensywnie chłodzona, może przyjąć formę krzemionki bezpostaciowej. Dużą zaletą jest jej różnorodne zastosowanie na różnych płaszczyznach.

Cenne właściwości krzemionki

W przypadku takich związków jak krzemionka właściwości dwutlenku można podzielić na trzy rodzaje: przemysłowe, kosmetyczne oraz lecznicze, ponieważ nie ograniczają się one wyłącznie do jednego obszaru zastosowania. Krzemionka jest bowiem nie tylko znakomitym środkiem absorbującym wilgoć, ale też ma bardzo dobry wpływ na kondycję skóry. Ponadto działa przeciwzbrylająco, co pozwala wykorzystać ją jako składnik leków i suplementów diety.

Krzemionka koloidalna do celów przemysłowych

Krzemionkę koloidalną, uzyskiwaną poprzez rozpuszczenie w wodzie, wykorzystuje się głównie w przemyśle. Jest stosowana jako dodatek i wypełniacz do żywic, farb i różnego rodzaju klejów. Styczność z tym związkiem mają też osoby pracujące w piaskowniach i kopalniach, ponieważ minerał jest jednym ze składników piasku. Dodawany do produktów, tworzy gładką i mocno klejącą masę, lecz przy długotrwałym kontakcie może być niebezpieczny dla zdrowia. Osoby pracujące na co dzień z krzemionką koloidalną narażone są na nadmierne pylenie i obciążone dużym ryzykiem zachorowania na pylicę płuc, dlatego muszą nosić maski ochronne.

Zobacz film i dowiedz się gdzie szukać krzemionki:

Zobacz film: Skrzyp polny jako źródło krzemionki - jaki skrzyp kupować? Źródło: Dzień Dobry TVN

Krzemionka – zastosowanie w kosmetyce

W kosmetyce wykorzystuje się na ogół krzemionkę organiczną, ponieważ ma zbawienne działanie na skórę. Opóźnia procesy starzenia i wyrównuje koloryt. Reguluje wydzielanie sebum, co jest bardzo korzystne dla osób z cerą tłustą i mieszaną. Złuszcza martwy naskórek, więc jest częstym składnikiem peelingów do twarzy. Umieszcza się ją w różach, pudrach sypkich lub cieniach do powiek, ponieważ matuje i odbija światło, a zatem sprawia, że skóra jest gładka, nie błyszczy się i wygląda na wypoczętą. Co ciekawe, krzemionkę organiczną można stosować również do wspomagania redukcji cellulitu i tkanki tłuszczowej, ponieważ poprawia krążenie, regeneruje skórę i ma zdolność do rozbijania komórek lipidowych.

Krzemionka na włosy i do pielęgnacji zębów

Krzemionka jest popularnym składnikiem szamponów i odżywek do włosów, ponieważ ogranicza ich łamliwość i wypadanie. Można ją znaleźć także w preparatach wzmacniających paznokcie. Ponieważ ma właściwości ścierające i czyszczące, obecna jest w pastach do zębów. Pielęgnuje je i usuwa z nich osad oraz płytkę nazębną.

Żel krzemionkowy

Żel krzemionkowy nie jest produktem leczniczym, ale można go spotkać niemal wszędzie. Jego rolą jest pochłanianie wilgoci, co pozwala na szerokie zastosowanie go w codziennym życiu. Umieszcza się go zazwyczaj w pobliżu przedmiotów, które wymagają osuszenia lub ochrony po kontakcie z wodą. Torebki z żelem są umieszczane w opakowaniach z butami, ubraniami lub przedmiotami elektronicznymi, np. telefonami komórkowymi.

Żel krzemionkowy jest związkiem syntetycznym, a dokładnie formą dwutlenku tlenu, która ma postać granulek. Powstaje z wody, krzemianu sodowego i ze szkła. Sam w sobie nie jest szkodliwy. Niestety jego działanie jest często wzmacniane poprzez dodawanie innych substancji, które mogą mieć niekorzystny wpływ na zdrowie. Takim związkiem jest np. chlorek kobaltu, który dla człowieka może być toksyczny. Torebki z żelem krzemionkowym łatwo się niszczą i nie trudno o kontakt z niechcianymi dodatkami, dlatego należy je usuwać zaraz po uszkodzeniu.

Krzemionka w suplementach diety

Krzemionkę bardzo często dodaje się do leków lub suplementów diety, ponieważ ma nie tylko właściwości zdrowotne, ale też zapobiega zbrylaniu się substancji czynnych zawartych w preparacie. Podobnie jak w kosmetykach, przedłuża ich trwałość. Można ją również pić. Krzemionka do picia jest skutecznym środkiem wzmacniającym włosy i paznokcie oraz skórę od wewnątrz.

Bibliografia:

1. M.M. Głowacki, Właściwości optyczne i strukturalne krzemianów ziem rzadkich i ich roztworów stałych, Warszawa 2012, s. 7–17.

Data aktualizacji: 06.08.2019,
Opublikowano: 06.08.2019 r.

Komentarze (0)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany
Jakimi ziołami leczyć popularne dolegliwości? Ekspert radzi

Coraz częściej obserwujemy zainteresowanie pacjentów naturalnymi metodami leczniczymi, profilaktyką lub wspomaganiem terapii. Zioła są z pozoru bezpiecznie, ale źle użyte i nieprawidłowo dobrane, mogą nam zaszkodzić. Pamiętajmy, że oprócz właściwości  leczniczych ziół, to większość trucizn pochodzi ze świata roślin. Przed zastosowaniem ziół, zawsze warto sięgnąć po poradę farmaceuty lub lekarza biegłego w temacie fitoterapii.

Czytaj więcej
Co to jest bertram lekarski? Właściwości lecznicze i zastosowanie zioła

Bertram lekarski to z wyglądu przypominające rumianek zioło, które znane jest głównie z tego, że uznawane jest za jedną z przypraw św. Hildegardy z Bingen. Ma szerokie zastosowanie lecznicze. Pomaga na różne dolegliwości i stany chorobowe, m.in. wzmacnia odporność, oczyszcza krew, reguluje procesy trawienne, a także wspomaga pamięć i koncentrację.

Czytaj więcej
Kalaryjski masaż stopami – co go wyróżnia? Technika wykonania, efekty, wskazania

Kalaryjski masaż stopami uważany jest za jeden z bardziej odprężających zabiegów. Charakteryzuje się nietuzinkową techniką opracowywania mięśni. Masażysta stymuluje punkty witalne i kanały energetyczne pacjenta za pomocą jednej stopy. Sam jest podwieszony na linie.

Czytaj więcej
Maść niedźwiedzia - jak działa i kiedy warto ją stosować?

Maść niedźwiedzia jest naturalnym preparatem zawierających liczne ekstrakty z ziół. Choć polecana jest głównie sportowcom, sprawdzi się w każdej domowej apteczce jako preparat rozgrzewający, przeciwbólowy i przyspieszający regenerację przeciążonych mięśni.

Czytaj więcej
7 korzyści z picia soku wiśniowego. Dobre wieści dla cukrzyków!

Lipiec to sezon na wiśnie. Słodko-kwaśne owoce z cierpką nutą są kwintesencją lata i mają mnóstwo wartości odżywczych. Spiesz się i zrób zapasy, z których przygotujesz przepyszny sok, który nie tylko wzmocni twoją odporność, ale też zadba o dobry i spokojny sen. Sprawdź, jakie jeszcze płyną korzyści z picia soku wiśniowego.

Czytaj więcej
Rumianek pospolity - zastosowanie i właściwości lecznicze popularnego zioła. Znana dietetyczka poleca!

Rumianek bardzo często stosowany jest jako roślina lecznicza. Jego właściwości łagodzą m.in. bóle brzucha i wspomagają trawienie. Ponadto ma działanie przeciwzapalne i antybakteryjne, np. przy zapaleniu dolnych dróg moczowych. Stosowany jest także w kosmetyce.

Czytaj więcej
Datura (bieluń dziędzierzawa) – trująca roślina o działaniu narkotycznym

Datura jest rośliną pochodzącą z Meksyku, jednak obecnie występuje również w Europie oraz Ameryce Północnej. Datura charakteryzuje się ładnymi, lejkowatymi kwiatami, dlatego stała się popularna, m.in., jako kwiat ogrodowy i balkonowy. Bieluń dziędzierzawa coraz bardziej znany jest również ze swoich narkotycznych właściwości, w szczególności wśród eksperymentującej młodzieży.

Czytaj więcej
Zioła na zaparcia – jakie najlepiej wybrać, aby szybko i skutecznie poradzić sobie z problemem?

Zioła na zaparcia skutecznie usuwają nieprzyjemne uczucie ciężkości i pełności w brzuchu. Dodatkowo likwidują często towarzyszące zaparciom wzdęcia i bolesność brzucha. Najbardziej skutecznymi ziołami są mięta pieprzowa, senes, siemię lniane.

Czytaj więcej
Czy chrzan jest zdrowy? Właściwości lecznicze korzenia i liści chrzanu

Chrzan pospolity ma wiele prozdrowotnych właściwości. Jest stosowany m.in. podczas przeziębienia i grypy, w chorobach reumatologicznych, nowotworowych i układu trawienia. Jest wykorzystywany także w kuchni i kosmetyce. Można go spotkać zarówno jako roślinę dziko rosnącą, jak również uprawną – w Polsce, Europie i Azji

Czytaj więcej
Forsycja - działa ochronnie na wzrok i wątrobę. Jakie właściwości mają kwiaty forsycji?

Forsycja to powszechnie występujący w Polsce ozdobny krzew, który oprócz atrakcyjnego wyglądu wykazuje też korzystne działanie na ludzki organizm. Uelastycznia i uszczelnia naczynia krwionośne, wpływa ochronnie na wzrok i wątrobę oraz obniża poziom cukru we krwi. Jesienią warto sięgnąć po suszone kwiaty forsyc

Czytaj więcej