Jeśli grzybica twarzy u dziecka została wcześnie rozpoznana, zwykle wystarcza leczenie miejscowe za pomocą kremów lub maści z preparatami przeciwgrzybiczymi. Zmiany rozległe albo w przypadku upośledzonej odporności małego pacjenta leczy się środkami ogólnymi przez dłuższy czas – nawet przez kilka miesięcy.

Zobacz także:

Grzybica paznokci u stóp – przyczyny i postępowanie

Grzybica gardła – jakie wywołuje objawy? Przyczyny i leczenie choroby

Grzybica stóp – objawy, przyczyny, leczenie

Jak dochodzi do zakażenia grzybami chorobotwórczymi?

Grzybica twarzy u dziecka może być schorzeniem pierwotnym lub wtórnym. W pierwszym przypadku ogniska zlokalizowane w obrębie skóry lub błon śluzowych twarzy pojawiają się bez wcześniejszych objawów schorzenia w innym miejscu. Przyczyną zachorowania jest wtedy zwykle kontakt z chorym zwierzęciem, człowiekiem albo używanie ręczników, odzieży czy pościeli, na której osadziły się chorobotwórcze grzyby. Niektóre dermatofity (grzyby nitkowate, powodujące rozwój zmian na skórze) mogą również bytować w glebie, szczególnie w miejscach o dużym zacienieniu, wysokim poziomie wilgotności i tam, gdzie stopień kwasowości podłoża jest niski. Do zakażenia wystarczy drobne otarcie o leżący kamień, patyk, wtarcie ziemi w niewielką ranę lub nadżerkę skóry. U dzieci częstym mechanizmem jest przeniesienie drobin podłoża poprzez dotykanie twarzy brudnymi rękoma lub zabawkami.

Grzybica twarzy u dziecka rozwija się jako zmiana wtórna w sytuacji, gdy wcześniej doszło do rozwoju zmian chorobowych w innej części ciała (np. na dekolcie, szyi, skórze kończyn lub brzuchu). Do powstania ogniska grzybicy na twarzy często wystarcza wówczas fakt, że pierwotna zmiana nie jest właściwie leczona oraz że mają z nią kontakt ręce, odzież, pościel albo ręcznik służący do wycierania całego ciała. Stają się one źródłem infekcji w przypadku kontaktu ze skórą twarzy.

Grzybica twarzy – czynniki sprzyjające zachorowaniu

Podstawowym czynnikiem sprzyjającym grzybicy twarzy są zmiany skórne innego pochodzenia. Mogą to być:

• trądzik młodzieńczy albo będący wynikiem zaburzeń hormonalnych;

• wyprysk bakteryjny;

• atopowe zmiany na skórze twarzy (bardzo częste w przypadku alergii pokarmowych u dzieci);

• urazowe otarcia skóry;

• inne przewlekłe stany zapalne powstałe na skutek działania czynników chemicznych lub fizycznych.

Zmieniona zapalnie skóra jest często obrzęknięta, przekrwiona. Jej ciągłość w przypadku powstania krostek, nadżerek czy owrzodzeń jest naruszona. Ułatwia to grzybom penetrację do głębszych warstw skóry i zagnieżdżenie się w niej.

Rozwojowi grzybicy skóry u dziecka (również u dorosłych pacjentów) sprzyja stosowanie leków przeciwzapalnych z grupy glikokortykosteroidów w postaci maści lub kremów. Zmniejszają one miejscowo odczyn zapalny, ale również hamują reakcje komórek układu odpornościowego na nowe zakażenia leczonych miejsc. Grzyby mogą wtedy łatwiej namnażać się, a postęp choroby jest szybszy.

Ryzyko grzybicy twarzy u dziecka zwiększają: obniżenie odporności, leczenie immunosupresyjne, niektóre zaburzenia hormonalne lub choroby metaboliczne (np. cukrzyca).

Higiena skóry u dziecka a podatność na zakażenia grzybicze

Zdrowa skóra stanowi barierę dla drobnoustrojów chorobotwórczych, w tym grzybów. Działanie tej naturalnej osłony pogarsza się, jeśli jest ona nadmiernie wysuszona albo pozbawiona warstw złuszczającego się stopniowo naskórka i tłuszczowej warstwy ochronnej. Skóra nie powinna też być poddawana nadmiernemu działaniu wilgoci czy wody. Ulega wtedy maceracji, rozpulchnieniu, co sprzyja wnikaniu grzybów. Dlatego tak powszechne są grzybice u dzieci, których skóra jest zbyt często myta mydłem, środkami dezynfekcyjnymi, szorowana gąbkami i intensywnie wycierana szorstkimi ręcznikami lub wilgotnymi chusteczkami higienicznymi. Nadmierna, nieracjonalna troska o czystość skóry dziecka może stać się przyczyną zachorowania i wymuszać intensywne leczenie.

Jak leczyć grzybicę twarzy u dziecka?

Grzybica twarzy u dziecka wymaga badania lekarskiego i diagnostyki określającej rodzaj drobnoustrojów powodujących zmiany chorobowe. Jeśli przyczyną ich pojawienia się jest infekcja grzybicza, niezbędne jest zwykle miejscowe podawanie leków przeciwgrzybiczych w postaci kremów, maści czy mleczka do przemywania skóry. Głębokie lub rozległe zmiany grzybicze na twarzy mogą być przyczyną wdrożenia leczenia ogólnego – w postaci przyjmowanych przez dłuższy czas tabletek lub zawiesin. Podobne leczenie może też być stosowane profilaktycznie u osób chorych, z obniżoną czasowo zdolnością organizmu do zwalczania infekcji.

Preparaty stosowane w leczeniu przeciwgrzybiczym nie są obojętne dla zdrowia i konieczność ich przyjmowania musi być stwierdzona przez lekarza. Niekorzystne jest samowolne podawanie choremu miejscowych leków sterydowych. Co prawda powodują one przejściową poprawę stanu miejscowego, ale hamują też reakcje obronne organizmu i zamiast leczyć – wywołują jedynie przejście choroby do fazy skąpo- lub bezobjawowej. Po zakończeniu podawania sterydów symptomy wracają zwykle ze zwiększonym nasileniem.

Jak sobie poradzić z grzybicą? Dowiesz się tego z filmu:

Bibliografia:

1. R.J.G. Rycroft i inni, Dermatologia, red. pol. L. Rudnicka i inni, tł. P. Traczewski, Warszawa 2014.

2. S. Jabłońska, S. Majewski, Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, Warszawa 2005.