Co to jest erytrytol (erytrol)? To słodzik należący do grupy alkoholi cukrowych (polihydroksylowych) dopuszczony do stosowania w Europie w 2006 roku, a w Polsce w 2008 roku. Erytrytol powstaje w procesie fermentacji gliceryny odpadowej na skutek działania drożdży Yarrowia lipolytica. Naturalnie występuje m.in. w gruszkach, winogronach, grzybach kapeluszowych i winie.
Jak działa erytrytol (erytrol)? Właściwości, cukier a erytrytol
Erytrol może być stosowany jako zdrowszy zamiennik cukru. Słodzik ma 60 do 70 procent słodyczy tradycyjnej sacharozy, czyli białego cukru najczęściej używanego w polskich domach. Natomiast inaczej niż cukier erytrol nie powoduje wydzielania insuliny ani nie jest metabolizowany w ludzkim organizmie. Jego indeks glikemiczny wynosi 0, dlatego może być bezpiecznie stosowany przez diabetyków.
Erytrytol wchłania się w jelicie cienkim w 90 procentach i w niezmienionej formie jest wydalany z organizmu razem z moczem. Sprawia to, że erytrol nie powoduje wzdęć ani biegunek czy niestrawności. Nie jest rozkładany też w jamie ustnej, za to ma właściwości bakteriobójcze. Dzięki temu działa przeciwpróchniczo.
Jak zdrowo osłodzić sobie życie? Czym można zastąpić cukier? Odpowiedź na filmie:
Erytrytol: kalorie – ile kcal ma erytrytol, a ile sacharoza?
Biały cukier ma około 390 kilokalorii w 100 gramach. Erytrol kalorii ma o wiele mniej, bo zaledwie od 20 do 40 kcal w 100 gramach, czyli tylko 0,2 do 0,4 kcal w 1 gramie. Łatwo policzyć, że erytrol zawiera od 1 do 2 kcal w łyżeczce (5 gramów). Ilość kcal w erytrytolu sprawia, że może być on stosowany jako słodzik rzez osoby na diecie, cukrzyków oraz wszystkie osoby, które chcą słodzić zdrowiej. Kalorie erytrolu pozwalają porównywać go z innymi zamiennikami cukru, takimi jak ksylitol i stewia.
Erytrol: szkodliwość – efekty uboczne nadmiernego spożycia
Erytrytol został przebadany i dopuszczony do stosowania na rynku europejskim. Światowa Organizacja Zdrowia WHO potwierdziła bezpieczeństwo tego słodzika. Nawet w dużych ilościach (do 50 gramów) nie powoduje zazwyczaj żadnych objawów. Nie należy go jednak podawać dzieciom poniżej 3. roku życia, ponieważ ich układ pokarmowy nie jest na tyle rozwinięty, by sobie z erytrolem poradzić.
Dorosła osoba po spożyciu więcej niż 50 gramów erytrolu może doświadczyć mdłości i bólu żołądka.
Jakie mamy rodzaje sztucznych słodzików? Możecie się tego dowiedzieć z filmu:
Zastosowanie erytrytolu w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym
W przemyśle spożywczym erytrol wykorzystywany jest jako substancja słodząca w produktach niskokalorycznych (light) oraz bezcukrowych. Na liście składników występuje jako E968. Erytrol dodaje się głównie do lodów, dżemów, galaretek, gum do żucia, musztard, sosów (w tym sosu sojowego) oraz wyrobów cukierniczych.
Inne role erytrytolu w przemyśle spożywczym to:
- wzmacniacz aromatu,
- zagęszczacz,
- stabilizator smaku, konsystencji i koloru.
W przemyśle farmaceutycznym erytrolu używa się jako substancji konserwującej (również tę funkcję pełni w kosmetyce) oraz jako wypełniacza. Ze względu na swoje właściwości erytrytol może być stosowany w suplementach diety oraz w tabletach dla osób z nietolerancja laktozy i dla cukrzyków. Bywa też nośnikiem substancji aktywnych w preparatach wziewnych.
Erytrol czy ksylitol? Podobieństwa i różnice między erytrolem a ksylitolem
Osoby zastanawiające się co wybrać do słodzenia, erytrytol czy ksylitol, powinny wziąć pod uwagę smak oraz dostępność tych słodzików, a także ich indeks glikemiczny. Erytrol ma zerowy indeks glikemiczny, a ksylitol – bardzo niski, bo wynoszący 8. Ksylitol ma też więcej kalorii niż erytrol (ale ciągle o wiele mniej niż cukier). Oba słodziki mają właściwości przeciwpróchnicze, a ksylitol dodatkowo zwiększa wchłanianie wapnia w organizmie.
Ksylitol czy erytrol tak samo mogą powodować skutki uboczne, jeśli przekroczy się ich zalecaną maksymalną dawkę. W przypadku erytrolu to nudności i ból brzucha, a ksylitolu (powyżej 20 gramów) biegunka, niestrawność i wzdęcia.
Zobaczcie, jakie są fakty i mity na temat sztucznych słodzików:
Erytrytol czy stewia – czego lepiej używać do słodzenia?
Erytrytol i stewia różnią się smakiem. Erytrytol smakuje podobnie jak biały cukier, ale zostawia w ustach wrażenie chłodu. Z kolei stewia także może mieć lekko mentolowy smak, a sproszkowana bywa gorzkawa. Erytrol jest mniej słodszy od cukru (ma około 65 procent „mocy” sacharozy), stewia – jest nawet 300 razy bardziej słodka niż cukier. Oba produkty są niemal całkiem pozbawione kalorii.
Zalecana maksymalna dawka stewii to 4 miligramy na kilogram masy ciała. W przypadku erytrolu nie należy przekraczać spożycia 50 gramów słodzika.
Erytrytol i stewia mają niski indeks glikemiczny (erytrol zerowy), więc mogą być stosowane bezpiecznie przez cukrzyków i osoby na diecie redukcyjnej.
Biorąc pod uwagę cechy obu słodzików, rozwiązanie dylematu erytrytol czy stewia może nastąpić w oparciu o indywidualne preferencje smakowe.
Bibliografia:
1. M. Hiele, Y. Ghoos, P. Rutgeerts, G. Vantrappen, Metabolism of erythritol in humans: comparison with glucose and lactitol, British Journal of Nutrition 1993, 69, s. 169-176, dostęp online 9.012018 r., materiał jest dostępny pod linkiem;
2. Erythritol.