Hesperydyna niegdyś nazywana była witaminą P2. Występuje w dużych ilościach w owocach cytrusowych. Nazwa tego organicznego związku chemicznego wywodzi się od Hesperyd – greckich nimf ogrodu Zachodzącego Słońca. Hesperydyna wykazuje liczne właściwości prozdrowotne, stąd też jest często wykorzystywana w farmakologii jako składnik leków czy suplementów diety. Jednym z częściej spotykanych połączeń jest hesperydyna z diosminą.
Co to jest hesperydyna?
Hesperydyna to organiczny związek chemiczny, który obok naringeniny i eryodoctyolu zaliczany jest do flawanonów będących rodzajem flawonoidów, inaczej związków flawonowych, występujących w roślinach i pełniących rolę silnych przeciwutleniaczy. Hesperydyna ma postać bezwonnego ciała stałego, który przyjmuje formę jasnobrązowych igieł. Wykazuje dużą higroskopijność, czyli podatność na wchłanianie wilgoci lub wiązanie się z wodą.
Gdzie występuje hesperydyna?
Hesperydyna znajduje się przede wszystkim w owocach cytrusowych, a zwłaszcza w białym miąższu skórki cytrynowej i pomarańczach. Nieco mniejsze jej ilości występują w zielonych warzywach i w tangelo, czyli mieszańcu mandarynki i grejpfruta, zwanym też tangerynką. Dodatkowo hesperydyny dostarczają grejpfruty, morele, jeżyny, wiśnie, owoce głogu, aronia, czarny bez, berberys, dziurawiec, kapary, czarna porzeczka, szczaw, papryka, mięta, fiołek trójbarwny. Hesperydyna to także częsty składnik preparatów farmakologicznych.
Syntetyczne barwniki w żywności nie są obojętne dla naszego zdrowia. Zobaczcie sami:
Właściwości prozdrowotne i działanie hesperydyny
Hesperydyna wykazuje liczne właściwości prozdrowotne, w tym zwłaszcza przeciwzapalne, przeciwutleniające, przeciwobrzękowe, antyoksydacyjne, hipolipidemiczne, przeciwgrzybiczne, przeciwalergiczne (zmniejsza uwalnianie histydyny), przeciwwrzodowe, antynowotworowe. Hesperydyna zaliczana jest do tzw. czynników kapilarnych P. Znana jest z działania ochronnego na naczynia krwionośne, gdyż obniża poziom tzw. złego cholesterolu (LDL), a przez to zapobiega tworzeniu blaszek miażdżycowych. Dodatkowo zmniejsza przepuszczalność naczyń włosowatych, poprawia przepływ krwi w naczyniach wieńcowych, pomaga w redukcji pękających naczynek i obniża ciśnienie tętnicze krwi. Hesperydyna działa synergistycznie do witaminy C na stan kolagenu, a w związku z tym poprawia kondycję i wytrzymałość skóry. Dodatkowo zmniejszają ryzyko krwawień z dziąseł, wylewów, wybroczyn w skórze.
Badacze donoszą, że hesperydyna hamuje ubytek tkanki kostnej, zapobiega przeziębieniom, grypie i innym infekcjom. Podtrzymuje także działanie adrenaliny o właściwościach mobilizujących i stymulujących. Jej zażywanie zaleca się w sposób szczególny kobietom w okresie przekwitania, czyli podczas menopauzy, gdyż łagodzi uciążliwe uderzenia gorąca. Wskazana jest osobom z tendencją do szybkiego powstawania siniaków.
Hesperydyna w kosmetyce
Hesperydyna została doceniona w kosmetyce. Zapewniają one redukcję zaczerwienienia skóry, wzmocnienie naczynek, zmniejszenie uczucia pieczenia skóry, zmniejszenie śladów po trądziku różowatym, złagodzenie podrażnień. Hesperydyna to substancja kondycjonująca, kojąca, łagodząca. Wykazuje aktywność hamującą hialuronidazę, czyli enzym powodujący rozkład kwasu hialuronowego. Kosmetyki z hesperydyną zalecane są zwłaszcza osobom z cerą naczynkową i zmagającym się z trądzikiem różowatym.
Zobaczcie, w jakich produktach występują sztuczne barwniki:
Preparaty z diosminą i hesperydyną
Diosmina z hesperydyną to cieszący się ostatnimi czasy sporą popularnością suplement diety, w którym znajdują się także rutyna, ekstrakt z korzeni ruszczyka kolczastego (z łac. Ruscus aculeatus) i witamina C. Środek ten korzystnie wpływa na krążenie żylne i zmniejsza uczucie tzw. ciężkich nóg oraz pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym. Zalecany jest w łagodzeniu objawów niewydolności naczyń żylnych i dolegliwości związanych z żylakami odbytu. Zwiększa napięcie ścian naczyń żylnych, zmniejsza wynaczynienie białek w obrzęku i adhezję (zjawisko łączenia się ze sobą) leukocytów, czyli krwinek białych, i komórek wielojądrzastych do śródbłonka. Preparat nie powinien być zażywany przez kobiety w ciąży i w okresie karmienia piersią, a także przez osoby nadwrażliwe na którykolwiek z jego składników.
Zalecane dzienne spożycie powinno zostać ustalone przez specjalistę. Spożyte w nadmiarze preparaty z hesperydyną mogą powodować skutki uboczne, takie jak: nudności, ból żołądka, biegunka, zawroty i ból głowy, świąd i rumień skóry.
Bibliografia:
1. Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Farmakopea Polska X, Warszawa, Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014.
2. Gheribi E., Związki polifenolowe w owocach i warzywach, „Medycyna Rodzinna”, 2011, 4, s. 111-115.
3. Chiba H., Suzuki K., Uehara M. i wsp., Hesperidin, a citrus flavonoid, inhibits bone loss and decreases serum and hepatic lipids in ovariectomized mice, „ The Journal of Nutrition”, 2003, 133(6), s. 1892–1897.