„Torbiel okołokorzeniowa Tarlova” to medyczna nazwa cysty umiejscowionej wewnątrz kanału kręgowego, obejmującej zwój korzeni nerwowych. Zmiana powstaje z bliżej nieznanych powodów i ma charakter wrodzony. Należy do grupy rzadkich chorób i często wykrywana jest przypadkowo, podczas badań obrazowych prowadzonych pod kątem innej choroby.
Zobacz także:
Co to jest reaktywne zapalenie stawów? Objawy, przyczyny i leczenie zespołu Reitera
Zabieg metodą McKenziego – rozpoznanie, ćwiczenia i leczenie
Ból kolana u dziecka – przyczyny dolegliwości, możliwe choroby
Co to jest torbiel okołokorzeniowa kręgosłupa?
Torbiel okołokorzeniowa kręgosłupa to rzadko występująca anomalia w formie przestrzennej wnęki wypełnionej płynem mózgowo-rdzeniowym. W jej ściankach przebiegają włókna nerwowe. Patologiczna struktura najczęściej kształtuje się w odcinku lędźwiowym i krzyżowym, choć czasem może pojawić się także w segmencie szyjnym i piersiowym, a nawet w kilku miejscach jednocześnie. Torbiel okołokorzeniowa Tarlova to cysta umiejscowiona wewnątrz kanału kręgowego, obejmująca zwój korzeni nerwowych. Zmiana powstaje z nieznanych powodów i ma charakter wrodzony. Należy do grupy rzadkich chorób i często wykrywana jest przypadkowo, w przebiegu badań obrazowych prowadzonych pod kątem innych chorób, zwykle dotyczących zwyrodnień kręgosłupa.
Torbiel Tarlova może wywoływać dolegliwości neurologiczne, charakterystyczne dla zespołów korzeniowych. Jej rozmiar i umiejscowienie warunkują przebieg choroby i występowanie dodatkowych objawów w kończynach oraz w obręczach barkowej i biodrowej. W schorzeniu, jakim jest torbiel okołokorzeniowa kręgosłupa, leczenie uzależnione jest od wielkości cysty. Niewielkie zmiany, nieprowokujące objawów, poddawane są obserwacji w celu kontroli wzrostu. Z kolei duże zwykle klasyfikowane są do zabiegów chirurgicznych.
Torbiel okołokorzeniowa kręgosłupa – objawy
Torbiel okołokorzeniowa kręgosłupa nie zawsze się manifestuje. Przykładowo torbiele okołokorzeniowe kręgosłupa szyjnego o średnicy mniejszej niż 1 cm przebiegają bezobjawowo i mogą zostać w ogóle niezdiagnozowane. Dopiero w momencie pojawiania się dolegliwości bólowych rozpoczyna się diagnostyka, a cysta zostaje zdemaskowana. Jednak do tego czasu ból zwykle utożsamiany jest z dolegliwościami zwyrodnieniowymi bądź wynikającymi z chorób krążka międzykręgowego. Duża torbiel okołokorzeniowa kręgosłupa, powyżej 1,5 cm średnicy, zaczyna już wywoływać uciążliwe doznania. Dominującymi objawami są:
- ból z tendencją do nasilania się podczas ruchu oraz kichania czy kaszlu, czyli czynności zwiększających wewnętrzne ciśnienie. Ból może promieniować nawet w odległe okolice, np. torbiel okołokorzeniowa kręgosłupa lędźwiowego rozprzestrzenia się przed pośladek w kierunku nogi, z kolei torbiel okołokorzeniowa kręgosłup szyjnego i piersiowego prowokuje ból klatki piersiowej, górnej części grzbietu i karku oraz kończyn górnych. Dolegliwości nierzadko są na tyle silne, że unieruchamiają pacjenta i wykluczają z aktywności rekreacyjnej czy sportowej. Torbiel okołokorzeniowa kręgosłupa często jest przyczyną skurczów nocnych, szczególnie kiedy cysta zlokalizowana jest w dolnych segmentach kręgosłupa;
- osłabienie siły mięśni posturalnych i mięśni core, czyli stabilizujących odcinek w pobliżu torbieli;
- zaburzenia czucia objawiające się jako parestezje, mrowienie i drętwienie, przeczulica lub osłabienie czucia w okolicach ciała zaopatrywanych przez nerw uciskany torbielą.
W schorzeniu, jakim jest torbiel okołokorzeniowa, objawy neurologiczne stanowią dominującą grupę dolegliwości. Jednak w zależności od miejsca i wielkości cyst ingerujących w struktury nerwowe mogą pojawić się również m.in.: nietrzymanie moczu, ból w trakcie mikcji, impotencja. Torbiel okołokorzeniowa na poziomie S2, czyli w odcinku szyjnym, nierzadko wywołuje zaburzenia równowagi, bóle i zawroty głowy oraz szumy uszne.
Torbiel okołokorzeniowa kręgosłupa – leczenie
Leczenie torbieli okołokorzeniowej kręgosłupa zależy od jej wielkości i natężenia objawów, jakie powoduje. Metodą łagodzącą dolegliwości neurologiczne i zapobiegającą rozwijaniu się tych o charakterze somatycznym oraz przywracającą prawidłową anatomię tkanek kręgosłupa jest operacja neurochirurgiczna. Ze względu na bliskie sąsiedztwo korzeni nerwowych, opon mózgowych i płynu mózgowo-rdzeniowego, zabieg wymaga precyzji manualnej i doświadczenia lekarza prowadzącego. Przed operacją rozważane są przede wszystkim ewentualne korzyści, przewyższające ryzyko związane z możliwymi komplikacjami w czasie zabiegu lub po nim. Leczenie chirurgiczne torbieli okołokorzeniowej kręgosłupa polega na drenażu zawartości torbieli i replastyce rozciągniętych tkanek, pozostałych po odprowadzeniu cysty. Torbiel można również usunąć w całości wraz z otaczającymi ją tkankami, z ominięciem włókien nerwowych przebiegających przez ściany i wnętrze cysty.
Zobacz film i poznaj ćwiczenia, które uwolnią cię od bólu kręgosłupa:
Bibliografia:
1. Jaskólski D.J., „Choroby układu nerwowego”, PZWL, Warszawa 2004.
2. Koszewski W., „Bóle kręgosłupa i ich leczenie”, Termedia, Poznań 2010.