Tężnia solankowa ma bardzo długą historię. Przyjmuje się, że pierwsze tego typu konstrukcje pojawiły się około XIV w. w Lombardii, regionie położnym w północnych Włoszech. Szybko upowszechniły się także w krajach Europy Środkowej, zwłaszcza w Niemczech i Austrii. Na terenie dzisiejszej Polski prężnym ośrodkiem solowarskim był Kołobrzeg, gdzie w latach 1710–1780 wybudowano pięć tężni solankowych; każda miała 285 m długości.

Początkowo tężnie służyły do zwiększania gęstości solanki i produkcji soli kuchennej. Z czasem, w miarę rozwoju innych technologii jej wytwarzania, tężnie zaczęły pełnić przede wszystkim rolę leczniczą, zwłaszcza po odkryciu, że wokół nich tworzy się specyficzny mikroklimat, a powietrze przesycone jest cennymi mikroelementami. Wiele takich budowli powstało na terenie uzdrowisk, największe w Europie tężnie wybudowano w XIX stuleciu w Ciechocinku.

Co to jest tężnia solankowa?

Tężnia solankowa to konstrukcja z drewna drzew iglastych i gałęzi, zazwyczaj tarniny, na które spływa pompowana ku górze solanka, czyli woda mineralna zawierająca dużą liczbę jonów sodowych, soli magnezowych oraz związków jodu i bromu. Specjalne rozmieszczenie gałęzi sprawia, że solanka rozbija się o nie, a także naturalnie odparowuje. Powietrze, w wyniku naturalnych ruchów wokół tężni, jest nasycone cennymi mikroelementami: jodem, bromem, magnezem, sodem, potasem czy żelazem, wnikającymi do organizmu poprzez błony śluzowe układu oddechowego oraz skórę.

Walory lecznicze mikroklimatu porównywane są z korzyściami, jakie daje spacer nad brzegiem morza, zaś solanka zawiera nawet mniej zanieczyszczeń niż woda morska. Proces tzw. tężenia jest jednak uzależniony od pogody. Najintensywniejsze parowanie solanki następuje w czasie słonecznego i wietrznego dnia, najmniejsze obserwuje się, gdy pada deszcz. Nocą zanika niemal zupełnie.

Tężnia solankowa – zalety

Zalety tężni solankowej docenią osoby, które cierpią na niedobór mikroelementów, a także mają osłabiony układ odpornościowy. Inhalacje zalecane są również chorym z nawracającymi lub przewlekłymi schorzeniami dróg oddechowych, np. nieżytem nosa lub krtani czy stanem zapalnym zatok przynosowych. Solny mikroklimat ułatwia usuwanie wydzieliny w przypadku zapalenia oskrzeli, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc czy astmy oskrzelowej. Specyficzny mikroklimat wykorzystywany jest również w profilaktyce nadciśnienia tętniczego, alergii, nerwicy wegetatywnej czy w przypadku ogólnego wyczerpania.

Do tężni mogą się udać osoby zdrowe, ponieważ inhalacje leczniczą mgiełką pomagają oczyścić drogi oddechowe. Na skutek znacznego zanieczyszczenia powietrza, zwłaszcza w dużych miastach, gromadzi się w nich dużo pyłów o różnym, często potencjalnie niebezpiecznym składzie.

Najlepszy efekt leczniczy osiąga się, przebywając w odległości nie mniejszej niż 30 m od tężni, zaś zalecany czas trwania inhalacji wynosi około pół godziny. Taką kurację warto uzupełnić szybkim marszem lub spacerem z kijkami do nordic walking.

Tężnia solankowa – przeciwwskazania

Istnieje niewiele przeciwwskazań do korzystania z tężni solankowej, gdyż powstający wokół niej mikroklimat zazwyczaj wykazuje korzystny wpływ na organizm. Nie jest jednak wskazany dla osób po świeżo przebytym zawale serca oraz zmagających się z:

• nadczynnością tarczycy;
  
• chorobą nowotworową;
  
• uczuleniem i nadwrażliwością na składniki solanki, zwłaszcza brom lub jod;
  
• ostrymi schorzeniami przebiegającymi z podwyższoną temperaturą ciała;
  
• niewydolnością naczyń wieńcowych.
  

Domowa tężnia solankowa

Tężnie solankowe kojarzą się zazwyczaj z dużymi obiektami, jednak taką konstrukcję można mieć nawet w małym mieszkaniu. Na rynku dostępne są różne modele domowych tężni solankowych. Na ułożoną na drewnianej konstrukcji tarninę wylewana jest za pomocą pomp solanka, spływająca swobodnie po gałązkach. Jej nadmiar gromadzi się w korycie umieszczonym na posadzce.

Tężnia solankowa w domu, dzięki intensywnemu parowaniu, wytwarza w pomieszczeniu leczniczy mikroklimat, a dodatkowo je nawilża, co jest bardzo ważne zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym, gdy ogrzewanie powoduje znaczny spadek wilgotności powietrza. W efekcie wiele osób skarży się na dolegliwości związane ze wzrokiem, skórą czy układem oddechowym. Domowa tężnia solankowa oczyszcza i odświeża powietrze, a dodatkowo sprzyja jego hydrojonizacji, czyli wytwarzaniu jonów ujemnych, niszczących szkodliwe bakterie, wirusy i grzyby.