Przyczyną bólu stawu biodrowego może być nie tylko wiek, ale również choroba ogólnoustrojowa (np. nadwaga, cukrzyca), uraz lub wada anatomiczna. Wcześnie wdrożone leczenie (ćwiczenia i rehabilitacja) pomoże pozbyć się dolegliwości i przywrócić dawną jakość życia. W przeciwnym razie konieczne może się okazać przeprowadzenie operacji i wstawienie sztucznego stawu biodrowego.
Staw biodrowy – budowa
Budowa stawu biodrowego nie jest skomplikowana. Jest to staw kulisty, który składa się z głowy kości udowej oraz z panewki stawu biodrowego kości miednicznej. Oba elementy pokrywa chrząstka szklista, która umożliwia ruszanie stawem, a co najważniejsze pozwala to robić bezboleśnie i swobodnie. Anatomia stawu biodrowego umożliwia: odwodzenie, przywodzenie, zginanie, prostowanie i rotację. Ponadto wspierają go mięśnie i więzadła. Jest on duży, dlatego mięśnie na niego działające muszą stanowić solidną grupę. Zalicza się do nich m.in. mięsień prosty uda, mięsień biodrowo-lędźwiowy, pośladkowy wielki, przywodziciel wielki i wiele innych. Warto podkreślić, że również kość udowa, której głowa wchodzi w skład stawu, jest najdłuższa i najcięższa w ludzkim organizmie. Z kolei druga część, czyli panewka, to część miednicy, która wraz ze stawami tworzy obręcz kończyny dolnej. To właśnie te struktury zapewniają człowiekowi podstawową motorykę ciała.
Gdy staw biodrowy boli – ból w pośladku i pachwinie
Ból stawu biodrowego często jest nawracający i nasila się szczególnie po wzmożonej aktywności. Może występować również w nocy, podczas snu. Doskwiera szczególnie po wewnętrznej i zewnętrznej stronie biodra, a także promieniuje do pośladka, pachwiny i kolan. Może mieć wiele przyczyn. Najczęściej związany jest z przeciążeniem tkanek miękkich, np. poprzez dźwiganie, nadwagę, niewłaściwą lub nadmierną aktywność lub zbyt długie stanie. Nadwyrężenie stawu biodrowego jest jednak chwilowe i po odpoczynku mija. Nie jest groźne, jednak należy pamiętać, że regularne przeciążanie go może skutkować stanem chorobowym. Dotykają go także zwyrodnienia. W wyniku zmniejszania się lub całkowitej utraty chrząstki pojawia się nie tylko ból, ale również sztywność, a nawet ograniczenie ruchów. Choroba zwyrodnieniowa wiąże się z wiekiem i najczęściej dotyka osób starszych, ale może pojawić się także u osób przed 60 rokiem życia i być związana z przeciążeniami, urazami, a także czynnikami genetycznymi i chorobami ogólnoustrojowymi (np. cukrzyca, choroby endokrynologiczne). Ból w pośladku i w pachwinie związany ze stawem biodrowym może być też spowodowany przykurczami mięśni. Pojawiają się one głównie u osób, które pozostają unieruchomione przez dłuższy czas. Mogą dotyczyć także tych, którzy nie uprawiają regularnie sportu. Bolący staw biodrowy może także wynikać z dawnego urazu m.in. skręcenia lub zwichnięcia stawu. Ponadto może wskazywać także na inne choroby, np. dyskopatie. Ucisk przepukliny krążka międzykręgowego na nerw kulszowy powoduje ból stawu, a także inne objawy, m.in. drętwienie, mrowienie, zaburzenia czucia.
Staw biodrowy – leczenie
Leczenie stawu biodrowego jest konieczne, aby pozbyć się bólu, a także poprawić jego ruchomość, która w konsekwencji poprawi jakość życia osoby chorej. Najczęściej pierwszym zaleceniem specjalisty jest odpoczynek, który pomoże tym, u których ból wynika z przeciążeń. W leczeniu stosowana jest także farmakoterapia – leki przeciwbólowe, niesterydowe leki przeciwzapalne, a także te zawierające np. kwas hialuronowy, który odbudowuje chrząstkę stawową. Dużą rolę odgrywają także ćwiczenia na staw biodrowy. Ważny jest stretching, który polega na rozciąganiu przykurczonych mięśni. Takie działania skutecznie uelastyczniają i poprawiają ukrwienie. Ponadto stosowana jest także kinezyterapia i kinesiotaping, czyli plastrowanie. Na staw biodrowy wskazana jest rehabilitacja. Stosuje się najczęściej krioterapię, ultradźwięki, elektroterapię, laseroterapię oraz pole magnetyczne. Jednak gdy dolegliwości nie mijają, specjaliści decydują się także na sztuczny staw biodrowy. Operacja polega na wstawieniu endoprotezy, która umożliwia odzyskanie dawnej jakości życia. Taka protezoplastyka stawu biodrowego nie jest rozwiązaniem idealnym – endoproteza zużywa się i po kilku lub kilkunastu latach należy wykonać reoperację.
Bibliografia:
1. mgr Agnieszka Witke, mgr Tomasz Kochański „Staw biodrowy”