Skóra – to nasz największy narząd. Co jej szkodzi, a co sprawia, że jest piękna i zdrowa?

Fot: Jonathan Storey / gettyimages.com

Skóra dorosłego człowieka może zająć powierzchnię dwóch metrów kwadratowych. Jej grubość, w zależności od miejsca na ciele i działających na nią czynników zewnętrznych, waha się od 0,5 – 4 milimetrów. Bierze udział w termoregulacji, jest praktycznie pozbawiona owłosienia, za to mocno unaczyniona. Szacuje się, że może ważyć nawet 20 kilogramów. Jakie funkcje pełni skóra i jak należy o nią dbać?

Skóra zbudowana jest z naskórka i skóry właściwej, które łączą się z tkanką podskórną. Naskórek powstaje z wielowarstwowego nabłonka płaskiego. Rogowacieje i może się złuszczać (proces wymiany trwa 28 dni, jednak im starsi jesteśmy czas ten się wydłuża - do 35, a nawet 50 dni). Na jego miejsce pojawia się nowy. Jeśli ten proces nie przebiega prawidłowo skóra staje się szorstka i nieprzyjemna w dotyku, do tego nabiera mało estetycznej barwy.

W skórze znajdują się także komórki barwnikowe, czyli melanocyty. To one wytwarzają melaninę, której ilość odpowiada za naszą karnację.

Skóra właściwa zbudowana jest z dwóch warstw – brodawkowatej i siateczkowatej. Pierwsza z nich łączy się bezpośrednio z naskórkiem poprzez specjalne wypustki – brodawki. To właśnie one układają się w specyficzny sposób i tworzą nasze linie papilarne.

Co wiesz o skórze? Sprawdź swoją wiedzę:

Co wiesz o skórze człowieka?

Odpowiedz na 10 pytań
Rozpocznij quiz

Warstwa siateczkowata to naturalne przedłużenie warstwy brodawkowatej. Jest unaczyniona i unerwiona. To w jej warstwach znajdują się włókna kolagenowe. Mają one stosunkowo luźną budowę, dzięki czemu mogą się dowolnie przesuwać. W tej warstwie skóry znajdują się także naczynia włosowate, które rozszerzają się lub kurczą w zależności od temperatury czy innych bodźców nerwowych. Kiedy jest zimno lub towarzyszy nam uczucie strachu bądź lęku naczynia się kurczą. Gdy jest ciepło, jesteśmy podnieceni czy zawstydzeni rozszerzają się, a skóra oblewa się rumieńcem.

Skóra najbardziej intensywnie pracuje nocą. To właśnie wtedy oczyszcza się, złuszcza i wszelkie zanieczyszczenia trafiają do układu limfatycznego. Kiedy śpimy regenerują się włókna elastyny, wyrównuje poziom wody w tkankach skóry, odbudowuje się warstwa lipidowa znajdująca się na powierzchni naskórka. Warto pamiętać, że kosmetyki nałożone tuż przed położeniem się do łóżka działają skuteczniej.

Jak działa ludzka skóra? Dowiesz się tego z naszego filmu

Zobacz film: Budowa i funkcje skóry. Źródło: 36,6.

Co robi skóra?

Skóra to przede wszystkim nasza pierwsza bariera ochronna. Jej funkcje dzieli się na czynne i bierne. Do czynnych zalicza się przede wszystkim:

  • termoregulację (czyli wydzielanie potu);
  • odbieranie bodźców z otoczenia;
  • produkcję melaniny;
  • zwalczanie drobnoustrojów w skórze;
  • rozpoznawanie alergenów.

Bierne funkcje skóry to ochrona przed:

  • zimnem, ciepłem, promieniowaniem;
  • tarciem, uderzeniem, uciskiem;
  • patogenami;
  • działaniem substancji chemicznych.

Aby zadbać odpowiednio o skórę należy być systematycznym. Nie można także przesadzać z ilością stosowanych kosmetyków. Zobaczcie, co polecają lekarze:

Zobacz film: Systematyczna pielęgnacja skóry to podstawa. Jak dbać o skórę twarzy? Źródło: Dzień Dobry TVN

Jak dbać o skórę?

Zdrowa i piękna skóra to taka, która jest odpowiednio nawilżona. Trzeba jednak pamiętać, że stosowanie nawet najlepszych kosmetyków nawilżających niewiele zdziała, jeśli w organizmie jest za mało wody. Kremy czy maseczki zazwyczaj działają tylko na powierzchnię skóry, od wewnątrz musimy ją nawodnić i odżywić odpowiednią dietą. Poza piciem wody mineralnej (zaleca się, aby dziennie przyjmować ok. 2,5 litra płynów) w naszej codziennej diecie nie może zabraknąć produktów bogatych w witaminy A, E, C oraz witaminy z grupy B. Warto także zadbać o kwasy omega 3, żelazo, selen, siarkę, cynk oraz jod.

Witamina C (np. pietruszka, ziemniaki) i E (np. migdały, tłuszcze roślinne, pestki dyni lub słonecznika) to bardzo silne przeciwutleniacze, które zwalczają wolne rodniki, tym samym chronią nie tylko przed nowotworami, ale i hamują proces starzenia się skóry. Witaminy z grupy B (np. orzechy, zielone warzywa) i A (np. marchew) pomagają pozbyć się trądziku, dodatkowo nadają skórze świeżości. Podobne właściwości ma cynk. Jego doskonałym źródłem są m.in. produkty z pełnego ziarna, otręby czy płatki owsiane. Siarka zapewnia jędrność i elastyczność. Dostarczymy jej sobie jedząc np. jajka czy ryby.

Co można wyczytać, że skóry?

Po wyglądzie skóry można rozpoznać, czy coś nam dolega. Na tej podstawie lekarze mogą czasem rozpoznać pierwsze objawy cukrzycy. Podobnie jest z chorobami tarczycy, które powodują, że skóra staje się sucha lub zalewa się potem, może się łuszczyć lub być bardzo podatna na podrażnienia. Czasem szkodzimy jej sami, kiedy chodzimy do solarium lub wystawiamy ją na działanie promieni słonecznych. Mimo że odrobina słońca jest nam potrzebna, bo to z jego pomocą organizm może wytwarzać witaminę D (paradoksalnie są to ilości niewystarczające i specjaliści zalecają suplementacje tej witaminy zwłaszcza jesienią i zimą) oraz serotoninę, czyli hormon szczęścia, który chroni przed depresją. Trzeba jednak pamiętać, że zbyt częste i zbyt długie kąpiele słoneczne mogą być bardzo niebezpieczne. Opalanie nie tylko wysusza skórę, czy przyspiesza tworzenie się zmarszczek, ale przyczynia się do rozwoju raka skóry.

Dlatego, tak ważne jest, aby stosować odpowiednie kremy z filtrem (najlepiej z faktorem 50) i dokładne oglądać swoje ciało i kontrolować (przynajmniej raz w roku, najlepiej jesienią u dermatologa) znamiona. Ogromną większość zmian nowotworowych na skórze można bardzo skutecznie leczyć, ale kluczowe jest wczesne rozpoznanie.

Zobacz nasz film i dowiedz się co zrobić, aby nie zachorować na czerniaka:

Zobacz film: Jak się chronić przed czerniakiem? Źródło: X-Bank Gallery.

Data aktualizacji: 14.08.2018,
Opublikowano: 02.07.2018 r.

Komentarze (0)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany
Przykłady ziół fotouczulających. Fotouczulenie – objawy i sposoby leczenia

Zioła fotouczulające to takie, w składzie których znajdują się substancje reagujące negatywnie na promieniowanie UV. Fotoalergia charakteryzuje się powstaniem dolegliwości skórnych w postaci m.in.: zaczerwienienia, swędzenia, pieczenia, obrzęku, złuszczenia i przebarwienia skóry.

Czytaj więcej
Ugryzienie meszki – jakie mogą wystąpić objawy i kiedy należy zgłosić się do lekarza?

Ugryzienie meszki dosyć łatwo rozpoznać. Charakteryzuje je widoczny i krwawiący ślad, wokół którego kształtuje się bolesny obrzęk. Drobne rany po ukąszeniu meszki dosyć długo się goją, a ból może utrzymywać się przez kilka dni.

Czytaj więcej
Brodawki na twarzy – nieestetyczny problem. Jak się ich pozbyć?

Brodawki na twarzy to problem estetyczny niejednego pacjenta, który udaje się do dermatologa. Popularnym preparatem na brodawki na twarzy jest maść z kwasem salicylowym. Oprócz niej istnieje wiele innych metod na brodawki na twarzy.

Czytaj więcej
Zbliżające się lato to czas wyzwań dla skóry – o czym musisz pamiętać

Promienie słoneczne przynoszą wiele pożytku dla naszego zdrowia i samopoczucia. Z ich działaniem wiążą się jednak również negatywne aspekty. Czy powinnyśmy zatem opierać się pokusie przebywania na zewnątrz? W żadnym wypadku Podpowiadamy, jak mądrze korzystać z letnich dni, aby nie ucierpiała na tym nasza skóra.

Czytaj więcej
Jak zatrzymać siwienie w młodym wieku? Poznaj przyczyny przedwczesnego siwienia

Siwienie włosów w młodym wieku to proces, na który mają wpływ geny, styl życia, niedobór witamin i substancji odżywczych oraz zaburzenia funkcjonowania tarczycy. W niektórych przypadkach przedwczesnemu siwieniu można zapobiegać lub skutecznie je spowolnić.

Czytaj więcej
Kolagen rybi – właściwości zdrowotne. Jaki wpływ kolagen rybi ma na stawy, skórę czy włosy

Kolagen rybi stosowany jest nie tylko jako substancja spowalniająca starzenie się skóry czy włosów. Hydrolizat kolagenu z ryb morski może łagodzić bóle i przyspieszać regenerację stawów.

Czytaj więcej
Łysienie plackowate u dzieci – objawy, przyczyny, sposoby leczenia

Łysienie plackowate uważa się za najczęstszą przyczynę utraty włosów u dzieci. Ta przewlekła choroba zapalna ma niejasną patogenezę, choć często wymienia się wpływ czynników autoimmunologicznych. Niewiele jest fachowych publikacji na jej temat, zwłaszcza tych dotyczących leczenia.

Czytaj więcej
Czym są modzele na stopie? Jak można je leczyć domowymi sposobami?

Modzele to odciski, które powstają w wyniku nierównomiernego obciążenia stopy. Są żółtawe i miękkie, często wywołują ból. Najczęściej tworzą się na podeszwie stopy, np. na pięcie. Wymagają leczenia, ponieważ mogą prowadzić do stanów zapalnych i w konsekwencji znacznie utrudniać poruszanie się.

Czytaj więcej
Co wpływa na zaburzenia odczynu pH skóry twarzy i ciała?

Optymalne pH skóry człowieka wynosi około 5. Jest niższe u mężczyzn, u młodych osób, a także zależy od higieny, stosowanych kosmetyków i diety. Neutralne bądź zasadowe pH sprzyja namnażaniu się patogenów chorobotwórczych.

Czytaj więcej
Świerzb – ocet i inne metody na zakażenie świerzbowcem

Ocet na świerzb stosowano od lat w medycynie ludowej. Ze względu na silne właściwości biobójcze kwasu octowego jest to skuteczny domowy sposób zwalczania zakażenia świerzbowcem. Należy jednak pamiętać, że ocet niszczy także zdrowe komórki skóry i trzeba korzystać z tej metody z dużą ostrożnością.

Czytaj więcej