Jelito grube to jeden z najdłuższych narządów w ludzkim ciele. Jego długość waha się od 1,3 do 1,5 metra. Jelito grube dzieli się na kątnicę, wstępnicę, poprzecznicę, zstępnicę, esicę, odbytnicę i odbyt. Co robi jelito grube? Odpowiada przede wszystkim za produkcję i wydalanie kału. To właśnie do jelita grubego trafiają resztki pokarmowe, które nie zostały strawione, a muszą zostać wydalone z organizmu. Dodatkowo wchłania wodę, syntezuje witaminę K – odpowiada za prawidłowe krzepnięcie krwi – oraz niektóre witaminy z grupy B.
Widziałeś piąty odcinek programu 36,6 °C? Sprawdź, co z niego zapamiętałeś!
Rak jelita grubego – jakie daje objawy ?
Rak jelita grubego to jeden z tych nowotworów, które mogą rozwijać się latami i nie dawać przy tym żadnych niepokojących objawów. Jak podkreślił prof. Marek Bębenek, chirurg, onkolog, specjalista programu 36,6°C podczas czatu:
Rak jelita rozwija się przez dekady, zmiany na podłożu komórkowym wyprzedzają o kilka lat powstanie polipa gruczołowego, który rosnąć po 5-10 latach może zmienić się w raka. W związku z tym jeśli raz na 5 lat wykonana będzie kolonoskopia można ustrzec się przed rozwojem raka jelita grubego.
Co powinno zaniepokoić i skłonić do wizyty u specjalisty? Do najbardziej niepokojących objawów, które mogą sugerować, że w jelicie grubym rozwija się nowotwór należą:
- biegunki na zmianę z zaparciami
- nawracające krwawienia z odbytu
- pojawienie się krwi w stolcu
Jak zbudowany jest układ pokarmowy? Dowiesz się tego z filmu
Rak jelita grubego - kto choruje najczęściej
Rak jelita grubego najczęściej rozwija się u osób otyłych, które przekroczyły pięćdziesiątkę i unikają aktywności fizycznej. Stosują dietę bogatą w czerwone mięso, a ubogą w warzywa i owce, zwłaszcza te, które zawierają błonnik. W grupie ryzyka znajdują się także te osoby, które już mają problemy z jelitami. Ale nie zawsze tak się dzieje.
Najczęściej chorują ludzie po 50. roku życia, ale to zachorowanie może wystąpić dużo wcześniej, nawet około 20. roku życia, jeśli do czynienia mamy z nowotworami warunkowanymi genetycznie, a tak jest w przypadku 15 proc. chorych. O zachorowaniu w tak młodym wieku mówimy, kiedy u pacjenta występuje rodzinna polipowatość jelita grubego.
Bardziej narażeni na rozwój raka jelita grubego są także palacze. Jak podkreślił podczas czatu prof. Marek Bębenek, specjalista programu 36,6°C palenie papierosów przyczynia się do rozwoju nie tylko raka jelita grubego:
Osoby palące mają większą szansę na rozwój nowotworu jelita grubego, a także innych nowotworów, np. płuc, układu moczowego czy krtani. Palenie jest jedną z głównych przyczyn wystąpienia chorób nowotworowych.
Rak jelita grubego – choroby można uniknąć
Sama dieta i styl życia to jednak za mało. Konieczne są jeszcze badania profilaktyczne. Specjaliści podkreślają, że każdy kto przekroczył pięćdziesiątkę powinien raz na pięć lat wykonać kolonoskopię. Żadne inne badanie nie jest w stanie go wykryć.
Rak jelita grubego w ultrasonografii ujawnia się dopiero wtedy, kiedy jest bardzo zaawansowany. W związku z czym ultrasonografia nie jest dobrą metodą diagnostyczną dla wykrywania tego nowotworu. Zdecydowanie najlepszych dla wykrycia raka jelita grubego badaniem diagnostycznym jest kolonoskopia - powiedział prof. Marek Bębenek, specjalista programu 36,6°C.
Tylko dzięki wczesnemu rozpoznaniu choroba jest całkowicie uleczalna. Im dłużej chory zwleka z wizytą u lekarza, tym mniejsze są szanse na to, że raka da się pokonać. Jak zaznaczył podczas czatu prof. Marek Bębenek, specjalista programu 36,6°C:
Rak jelita grubego wykryty w fazie bardzo wczesnego rozwoju może być wyleczony poprzez usunięcie ogniska. Można tego dokonać poprzez endoskopowe usunięcie polipa gruczołowego. Im wcześniej wykryjemy nowotwór, tym szanse na przeżycie są większe. W I stadium zachorowania osiąga się wyleczalność rzędu 90 proc., w IV stadium przeżycia pięcioletnie nie przekraczają 5 proc. Kolonoskopia wykonywana co 5 lat może uratować życie, gdyż rozwój nowotworu jelita grubego trwa dekadami, a wykryty jeszcze w stadium polipa jest wyleczalny w 100 proc.
Jak wygląda i na czym polega kolonoskopia? Odpowiedź znajdziesz w filmie