Pomiar cukru we krwi jest badaniem, które nie powinno być wykonywane tylko jako kontrola poziomu cukru u diabetyków. Ważne, aby stan zdrowia sprawdzały również zdrowe osoby. To szansa na wczesne wykrycie choroby i wdrożenie odpowiedniej terapii.
Pomiar cukru we krwi – kiedy go przeprowadzać?
Pomiar cukru we krwi powinien być traktowany jako rutynowe badanie, wykonywane z szeregiem innych, sprawdzających stan zdrowia (np. podczas badań okresowych). Lekarze zalecają, aby każda zdrowa osoba wykonywała tego typu test raz w roku.
U kobiet w ciąży (między 24 a 28 tygodniem) wynik pozwala zdiagnozować tzw. cukrzycę ciążową. Test wykonują również osoby z hipoglikemią, a przez diabetyków jest robiony kilka razy dziennie w celu określenia bieżącego poziomu cukru.
Polecamy: Objawy cukrzycy ciążowej, zalecana dieta i normy stężenia glukozy w organizmie
Pomiar cukru we krwi – normy i tabela
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne ustaliło normy i tabele wyników uzyskanych przez pomiar cukru we krwi. Przyjęto, że u zdrowego człowieka poziom tej substancji na czczo powinien mieścić się w przedziale od 77 do 99 miligramów na decylitr. Jeśli odczyt będzie robiony po posiłku, trzeba wziąć pod uwagę, że wynik będzie znacznie przekraczał te normy. Jednak przyjęto, że po 2 godzinach od jedzenia nie powinien być wyższy niż 140 miligramów na decylitr u zdrowej osoby. Przekroczenie tych wartości (zarówno w jedną, jak i w drugą stronę) może oznaczać cukrzycę, ale wymagane jest kolejne badanie diagnostyczne.
Normy zostały przedstawione w formie przedziałów, według których:
| WYNIK POZIOMU CUKRU WE KRWI | INTERPRETACJA |
|---|---|
| 70–99 mg/dL (3.9 do 5.5 mmol/L) | prawidłowy poziom glukozy |
| 100–125 mg/dL (5.6 do 6.9 mmol/L) | nieprawidłowy poziom glukozy na czczo (stan przedcukrzycowy) |
| 126 mg/dL (7.0 mmol/L) lub powyżej tej wartości | jeśli taki wynik odnotowany jest w dwóch pomiarach, to diagnozowana jest cukrzyca |
Jeśli chodzi o test doustnego obciążenia glukozą, wykonywany jako potwierdzenie pierwszego badania, to tabela wyników po 2 godzinach od podania 75g glukozy przedstawia się następująco:
| WYNIK POZIOMU CUKRU WE KRWI | INTERPRETACJA |
|---|---|
| poniżej 140 mg/dL (7.8 mmol/L) | tolerancja glukozy prawidłowa |
| 140–199 mg/dL (7.8–11.1 mmol/L) | Nieprawidłowa tolerancja glukozy |
| 200 mg/dL (11.1 mmol/L) lub powyżej | cukrzyca |
Jak zmierzyć poziom cukru glukometrem?
Pomiar cukru glukometrem nie jest skomplikowany i można go dokonywać samodzielnie w domu. W zależności od dostępnego modelu, na specjalnie przygotowanym pasku wystarczy umieścić niewielką ilość krwi i poczekać na odczyt, który pojawi się po kilku lub kilkunastu sekundach na wyświetlaczu. To bardzo prosty sposób na kontrolowanie stanu organizmu, z którego korzystają m.in. cukrzycy. W ich przypadku glukometr używany jest kilka razy dziennie.
Samo urządzenie nie jest tanie, ale w Polsce podlega refundacji i najczęściej otrzymuje się je bezpośrednio od lekarza, po zdiagnozowaniu choroby. Jeszcze podczas wizyty każdy jest instruowany, jak wykonać badanie i interpretować wyniki. Jedynym dodatkiem, który trzeba osobno zakupić w aptece, są paski do pomiaru, które dostępne są tylko na receptę.
Aby właściwie wybrać glukometr, należy zastanowić się, który model spełni wszystkie potrzeby. Dobrze, jeśli urządzenie nie jest duże, a mimo to pozostaje wygodne w obsłudze. Nowoczesne modele mają opcję zintegrowania z aplikacją w smartfonie, dokonują bardzo szybkiego odczytu wyniku przy wymaganej minimalnej ilości krwi, co jest bardzo wygodne i eliminuje ryzyko kilkukrotnego nakłuwania (próbka pobierana jest z palca i każdorazowo zaleca się, aby pochodziła z oddzielnego wkłucia). Niektóre modele mają dodatkowe funkcje, m.in. są dopasowane do potrzeb osób niepełnosprawnych lub mierzą też inne zmienne, np. poziom ciał ketonowych.
Ważne, aby pamiętać, że mimo iż często glukometr można otrzymać zupełnie za darmo od lekarza, to ceny dostępnych pasków różnią się w zależności od wybranego modelu i producenta.
Zobacz film i sprawdź jakie są przyczyny zachorowań cukrzycy typu I:
Polecamy: Cukrzyca u dzieci – objawy, najczęstsze przyczyny i sposoby leczenia
Inne aparaty do pomiaru poziomu cukru we krwi
Glukometr nie jest jedynym na rynku aparatem do pomiaru poziomu cukru we krwi, chociaż biorąc pod uwagę kwestię refundacji przez NFZ – zdecydowanie najtańszym. Dostępne są także specjalne sensory, które po przyklejeniu na skórę mierzą poziom cukru we krwi, a uzyskany wynik przesyłany jest np. do specjalnej aplikacji w smartfonie. Ich zaletą jest automatyczne badanie w równych odstępach czasu. Wadą pozostaje oczywiście znacznie wyższa cena, która sięga aż około 5000 zł i nie uwzględnia kosztów czujnika, który zużywa się po mniej więcej 2 tygodniach.
W przypadku zdiagnozowanego typu 1 cukrzycy można zastosować specjalne czujniki, które wszczepiane są pod skórę brzucha i automatycznie dokonują odczytu wyników. Dane są przesyłane do czytnika wielkości walkmana, który cukrzyk nosi ze sobą.