Każde dodatkowe 10 cm tkanki tłuszczowej w talii u kobiet zwiększa ryzyko zgonu o 8 procent! I to bez względu na to, czy cierpi ona na inne schorzenia. W przypadku mężczyzn 10 cm więcej w obwodzie brzucha zwiększa ryzyko śmierci aż o 12 procent! Dobra wiadomość dla pań jest taka, że większe biodra i uda, na które zazwyczaj skarżą się kobiety, to mniejsze ryzyko przedwczesnej śmierci.

Otyłość brzuszna - co oznacza dla zdrowia

Najnowsze odkrycie jest wynikiem analizy 72 badań z udziałem ponad 2,5 miliona uczestników, którzy byli badani od trzech do 24 lat. Wszystkie badania dotyczyły otyłości brzusznej, która jak od dawna wiadomo może prowadzić do zaburzeń metabolicznych, między innymi cukrzycy czy chorób serca.

Nasze wyniki sugerują, że pomiary tkanki tłuszczowej zgromadzonej na brzuchu w połączeniu ze wskaźnikami masy ciała, stanowią uzupełnienie do określenia ryzyka przedwczesnej śmierci - stwierdzili autorzy badania, które opublikowano w medycznym czasopiśmie BJM.

Otyłość brzuszna – skąd się bierze?

Otyłość brzuszna to niestety powszechny problem współczesnych czasów. Jest to przewlekła choroba ogólnoustrojowa. Głównym jej powodem jest nadmierna podaż pokarmów, czyli dostarczanie organizmowi większej ilości energii, niż on potrzebuje. Zjawisko otyłości dotyczy każdej grupy wiekowej, w tym coraz młodszych dzieci.

Bardzo często ludzie otyli uzasadniają nadmiar masy ciała predyspozycją genetyczną. Tymczasem otyłości brzusznej się nie dziedziczy. To styl życia, dieta, aktywność fizyczna a nie geny decydują, czy i w jakim stopniu komórki wypełnią się tłuszczem.

Co oprócz niewłaściwej diety i nieprawidłowego stylu życia wpływa na gromadzenie się tłuszczu na brzuchu? Naukowcy jasno wskazują, że przyczynia się do tego kortyzol. Ich zdaniem hormon stresu odgrywa kluczową rolę, ponieważ zwiększa insulinooporność, która przyczynia się do odkładania się tłuszczu.

Jak sprawdzić, czy mamy już otyłość brzuszną? Wystarczy do tego zwykły centymetr krawiecki. Należy następnie zmierzyć obwód talii. Przyjmuje się, że dla kobiet niebezpieczna granica wynosi 90 cm, dla mężczyzn zaś 102 cm.

To, czy mamy otyłość brzuszną, precyzyjniej pozwoli ocenić wskaźnik WHR.

Normy wskaźnika WHR

Dla kobiet optymalna wartość WHR to 0,8, natomiast dla mężczyzn – 1. Aby obliczyć wskaźnik WHR, konieczne jest wykonanie właściwych pomiarów odpowiednich obwodów. Dlatego też u kobiet:

• obwód talii mierzy się w połowie odległości między łukiem żebrowym (dolnym brzegiem) a górnym brzegiem kości biodrowej;
• obwód bioder mierzy się w najszerszym miejscu na wysokości bioder.

U mężczyzn:

• obwód brzucha mierzy się na wysokości pępka;
• obwód talii mierzy się na wysokości górnego kolca kości biodrowej.
• Wzór przedstawia się następująco:

WHR = obwód talii [cm] / obwód bioder [cm]

Wynik WHR:

WHR > 0,8 (u kobiet) lub > 1 (u mężczyzn) – otyłość brzuszna;

WHR < 0,8 (u kobiet) lub < 1 (u mężczyzn) – otyłość pośladkowo-udowa.

Otyłość brzuszna – dlaczego jest tak niebezpieczna?

Większość pomiarów masy ciała koncentruje się na wskaźniku masy ciała BMI (wagę dzieli się przez wzrost). Przypomnijmy tylko, kiedy BMI wynosi mniej niż 18,5 mówimy wówczas o niedowadze. Waga jest uznawana za prawidłową, kiedy BMI wynosi od 18,5 do 24,9. Jeżeli BMI wynosi ponad 24,9 mówimy o nadwadze. Wskaźnik BMI powyżej 25 oznacza otyłość.

Jednak krytycy zwracają uwagę, że BMI bierze pod uwagę jedynie kilogramy i wzrost. Nie zwraca uwagi na ilość tkanki tłuszczowej i nie wskazuje, gdzie ten tłuszcz jest zgromadzony. A to, jak podkreślają badacze ma kolosalne znaczenie! To właśnie tłuszcz zgromadzony na brzuchu, a nie otyłość ogólna przyczynia się do chorób przewlekłych.

Dlaczego otyłość brzuszna jest tak bardzo niebezpieczna? Tak zwany „piwny brzuch” wskazuje na nagromadzenie się tłuszczu trzewnego wokół ważnych narządów wewnętrznych takich: wątroba, trzustka czy jelita. Tłuszcz trzewny jest uznawany za tłuszcz aktywny, ponieważ wpływa na funkcję hormonów poprzez wydzielanie białka. To z kolei prowadzi do zwiększonej odporności na insulinę, co powoduje cukrzycę typu 2, nadciśnienie tętnicze, nadmiar cholesterolu, w konsekwencji miażdżycę, choroby serca, niektóre nowotwory i chorobę Alzheimera.

Dodajmy tylko, że tłuszcz trzewny różni się od tłuszczu podskórnego. Ten nie wpływa na hormony.

Jak zapobiec otyłości brzusznej?

Niepodważalny jest pozytywny wpływ ćwiczeń i aktywności fizycznej w walce z otyłością brzuszną. Niestety samo robienie samych brzuszków nie pomoże pozbyć się tłuszczu trzewnego. Co najwyżej wzmocnisz swoje mięśnie brzucha. Do problemu trzeba podejść holistycznie. Ważne jest również pozytywne nastawienie, ponieważ restrykcyjna dieta, a nawet sama świadomość konieczności redukcji wagi i odmawiania sobie niektórych kulinarnych przyjemności powodują częste stany depresyjne, niepokój i rozdrażnienie. Dlatego tak ważna jest aktywność fizyczna, która dostarcza endrofin, co pozytywnie wpływa na stan psychiczny osób odchudzających się.

Ćwiczenia nie tylko pomagają spożytkować nadmiar energii dostarczany z pożywieniem, ale również pomagają usprawnić procesy metaboliczne, w tym uwrażliwić komórki na działanie insuliny, przez co obniża się poziom glukozy we krwi. Aktywność fizyczna przy otyłości powinna być dostosowana do możliwości i stanu danej osoby. Otyłość III stopnia stanowi przeciwwskazanie do ciężkiej aktywności fizycznej, jednak powinno to być ustalane indywidualnie z lekarzem i trenerem personalnym.

Dieta przy otyłości brzusznej

Ogromne znaczenie ma też odpowiednia dieta. Co to znaczy? W otyłości brzusznej konieczne jest stosowanie diety o obniżonej kaloryczności. Poza tym dieta powinna być odpowiednio zbilansowana pod kątem jakościowym i ilościowym. Warto, by odchudzanie odbywało się pod okiem dietetyka, który m.in. ustali odpowiednią kaloryczność jadłospisu.

Dieta w otyłości brzusznej musi spełniać kilka podstawowych warunków:

• regularne spożywanie posiłków, przynajmniej 4–5 dziennie;
• picie co najmniej 2 l wody dziennie;
• ograniczenie soli, tłuszczów zwierzęcych, cukrów prostych;
• spożycie 5 porcji warzyw i owoców w ciągu dnia;
• wprowadzenie do diety węglowodanów złożonych, będących bogatym źródłem błonnika pokarmowego;
• niepodjadanie pomiędzy posiłkami.

Zobacz film: Otyłość to choroba cywilizacyjna

Źródło: edition.cnn.com/www.bmj.com/content