Ornityna znalazła zastosowanie jako suplement sprzyjający regeneracji wątroby. Uważa się, że stosowanie ornityny pozwala na łagodzenie skutków przewlekłego stresu oraz poprawia jakość snu.
Ornityna a cykl mocznikowy Krebsa
Jak wyjaśniają lekarze, ornityna to organiczny związek chemiczny należący do grupy aminokwasów zasadowych. Występuje naturalnie w organizmach żywych, gdzie bierze udział w metabolizmie. W naturalnych warunkach ornityna wytwarzana jest z argininy pod wpływem działania enzymów. Synteza ornityny w ludzkim organizmie odbywa się w wątrobie. Arginina, z której powstaje ornityna, to aminokwas mający szeroki wpływ na funkcjonowanie organizmu. Wpływa na produkcję tlenku azotu, przyspiesza gojenie się ran, pobudza syntezę hormonu wzrostu, insuliny, sprzyja regeneracji organizmu, a także reguluje funkcje nerek. Sama ornityna wpływa głównie na zachowanie odpowiedniego przebiegu cyklu ornitynowego, zwanego także mocznikowym cyklem Krebsa.
Mocznikowy cykl Krebsa, który nie byłby możliwy bez udziału ornityny, jest podstawowym procesem biochemicznym zachodzącym w ludzkim organizmie. Cykl ornitynowy jest przemianą metaboliczną w komórkach wątroby (cytoplazmie oraz mitochondrium). Polega na procesie utleniania (przemian) aminokwasów, które w swojej budowie mają azot, co wpływa na powstawanie toksycznych dla człowieka jonów amonowych. Za sprawą mocznikowego cyklu Krebsa ornityna jest transportowana z cytozolu (płynna część cytoplazmy, gdzie znajdują się organelle) do mitochondrium, gdzie wraz z enzymami tworzy cytrulinę.
Wytworzona cytrulina zostaje przetransportowana do cytozolu, gdzie wraz z kwasem asparaginowym tworzy argininobursztynian. Z kolei ten związek rozkłada się do argininy, będącej prekursorem mocznika. Mocznik jest ostatecznym produktem przemiany białek (w tym aminokwasów) i innych związków azotu, który jest wydalany z moczem. Po opuszczeniu mocznika arginina ulega przemianie do ornityny, co wpływa na powtórzenie się cyklu mocznikowego. Ponadto ornityna bierze udział w syntezie glutaminy, przez co pośrednio uczestniczy w procesie usuwania toksycznego amoniaku z organizmu.
Ornityna w formie suplementów – wskazania
Ornityna, podobnie jak pozostałe aminokwasy, znalazła szerokie zastosowanie jako suplement diety osób aktywnych fizycznie, uprawiających dyscypliny sportowe na amatorskim oraz profesjonalnym poziomie. Szczególnie ceniona jest przez osoby dążące do rozbudowy masy mięśniowej. W postaci suplementów diety występuje najczęściej w tzw. miksach aminokwasowych lub jako pojedynczy aminokwas. Ornityna dostępna jest najczęściej w formie kapsułek lub łatwo rozpuszczalnego proszku. Związek ten bierze czynny udział w syntezie naturalnego hormonu wzrostu, znacznie przyspiesza metabolizm tłuszczów, co wpływa na wykorzystywanie go podczas odchudzania oraz rozbudowywania masy mięśniowej.
Zaleca się stosowanie ornityny w przebiegu chorób wątroby o różnym pochodzeniu, zwłaszcza z hiperamonemią oraz ryzykiem rozwoju encefalopatii wątrobowej. Stąd też ornityna stosowana jest w leczeniu marskości, stłuszczenia oraz stanów zapalnych wątroby. Zdaniem lekarzy stosowanie ornityny w prawidłowych dawkach bywa pomocne w czasie niebezpiecznych dla życia oraz zdrowia stanów przedśpiączkowych wraz ze stanami śpiączki wątrobowej. Ornityna jako aminokwas jest bezpiecznym związkiem dla organizmu, dlatego część specjalistów w zakresie zdrowego żywienia zaleca zażywanie ornityny w celu wspomagania czynności wątroby, zwłaszcza przez osoby regularnie ćwiczące na siłowni oraz praktykujące sporty siłowe. Część osób uważa, że regularne stosowanie ornityny sprzyja poprawie jakości snu oraz pozwala na złagodzenie skutków stresu.
Przeciwwskazania do stosowania ornityny
Przeciwwskazaniami do zażywania ornityny są przede wszystkim ciężka niewydolność nerek, różnego rodzaju zaburzenia metabolizmu aminokwasów, które biorą udział w cyklu mocznikowym Krebsa (m.in. na skutek defektu enzymatycznego). W suplementach zawierających ornitynę mogą znajdować się pozostałe substancje, na których działanie można być szczególnie wrażliwym lub uczulonym, stąd zachodzi konieczność dokładnego sprawdzenia składu produktów przed ich spożyciem. Zaleca się, by w trakcie stosowania ornityny regularnie kontrolować poziom mocznika w moczu oraz surowicy. Skutki uboczne po spożyciu ornityny występują bardzo rzadko, najczęściej są to wymioty, ból żołądka, wzdęcia, biegunka, reakcje alergiczne, nudności i w skrajnych sytuacjach ból kończyn.
Dawkowanie ornityny
Dobowe dawki ornityny w formie suplementów diety sprzyjających kondycji i sprawności organizmu powinny wynosić od 500 do 2000 mg. W przypadku stosowania ornityny w formie leku każdorazowa dawka jest zależna od zaleceń lekarza.