Dawniej zwyrodnienie diagnozowano głównie u osób starszych, ale obecnie problem ten dotyka ludzi młodszych. Jednym ze sposobów zmniejszenia progresji choroby jest odpowiednia dieta i higieniczny tryb życia.
Choroba zwyrodnieniowa stawów – przyczyny
Zwyrodnienie stawów jest określane również mianem choroby zwyrodnieniowej stawów. Schorzenie to rozwija się najczęściej w dłoniach, stopach, kręgosłupie oraz dużych stawach poddanych silnemu naciskowi, takich jak kolanowe i biodrowe.
Główną przyczyną zwyrodnienia jest podeszły wiek oraz towarzyszące mu zużycie stawów, które jest naturalnym i nieodłącznym elementem procesów starzenia zachodzących w organizmie człowieka. Stopień zaawansowania zmian nie jest taki sam u wszystkich osób – niektóre czynniki mogą przyspieszyć lub nasilić ich powstawanie. Najważniejsze z nich to:
- praca fizyczna wymagająca podnoszenia dużych ciężarów lub wykonywania forsownych ruchów,
- wrodzone predyspozycje do rozwoju zmian zwyrodnieniowych,
- płeć żeńska – kobiety są bardziej podatne na zwyrodnienie stawów niż mężczyźni,
- przebyte urazy i kontuzje w obrębie stawów,
- nadwaga i otyłość – obecność dodatkowych zbędnych kilogramów stanowi obciążenie dla układu kostno-stawowego,
- siedzący tryb życia,
- dieta uboga w składniki odżywcze.
Zwyrodnienie stawów – objawy
Przebieg choroby zwyrodnieniowej stawów różni się u poszczególnych osób – czasem objawy są niespecyficzne, ponadto zdarza się, że w początkowym stadium rozwoju schorzenie nie wywołuje żadnych niepokojących dolegliwości.
Najczęstszymi symptomami zwyrodnienia są ból i tkliwość w obrębie stawu dotkniętego chorobą. Dolegliwości nasilają się podczas aktywności fizycznej i ustępują w trakcie odpoczynku. Przy długotrwałym braku ruchu pojawia się sztywność stawu, a u niektórych osób występuje dyskomfort przy zmianach pogody.
Podczas poruszania partią ciała, w której znajduje się staw dotknięty zmianami zwyrodnieniowymi, można czasem usłyszeć trzeszczenie. Gdy schorzenie wejdzie w bardziej zaawansowane stadium rozwoju, obecność stanu zapalnego i bólu może utrudniać poruszanie się, a nawet uniemożliwić wykonywanie ruchu.
Zwyrodnienie stawów – dieta
Objawy zwyrodnienia stawów rąk lub nóg mogą dać się mocno we znaki, zwłaszcza gdy zmiany są coraz bardziej zaawansowane. Jeśli osoba dotknięta problemem zapalenia kości i stawów odżywia się niezdrowo, stan zapalny w obrębie stawu pojawi się wcześniej, a ilość enzymów niszczących kolagen i inne białka niezbędne do prawidłowego funkcjonowania chrząstki stawowej będzie większa. Tempo rozwoju schorzenia można zmniejszyć dzięki modyfikacji diety.
W codziennym jadłospisie muszą pojawić się wartościowe, bogate w składniki odżywcze produkty: świeże warzywa i owoce (bogate źródło przeciwutleniaczy), zioła, zielona herbata, naturalne probiotyki (kefir, jogurt), ryby morskie (dostarczają kwasów omega-3), pełnoziarniste produkty zbożowe, nabiał, orzechy i nasiona, oliwa z oliwek oraz rośliny strączkowe. Zawarte w nich składniki odżywcze, mineralne i witaminy wzmacniają układ odpornościowy i pomagają zmniejszyć stan zapalny tkanek.
Dodatkową zaletą zdrowej diety jest fakt, iż sprzyja ona zachowaniu prawidłowej masy ciała.
Zwyrodnienie stawów – leczenie
Lek, który zatrzymałby postęp choroby i cofnął zmiany, które zaszły w stawie do momentu rozpoznania zapalenia kości i stawów, jeszcze nie powstał. Jak zatem leczyć zwyrodnienie stawów? Przede wszystkim należy zadbać o prawidłową masę ciała, aby uchronić stawy przed nadmiernym obciążeniem. Następnie warto rozsądnie zaplanować aktywność fizyczną – osoby dotknięte zwyrodnieniem stawu potrzebują wprawdzie ruchu (tu pomocne będą specjalne ćwiczenia zalecone przez fizjoterapeutę), ale nie powinny zaniedbywać także odpoczynku. Gdy pojawia się ból, można skorzystać z naprzemiennych gorących i zimnych okładów lub sięgnąć po leki przeciwbólowe. Wśród leków na zwyrodnienie stawów znajdują się steroidy, ale stosuje się je pod nadzorem i w ściśle określonych dawkach, ze względu na ryzyko powikłań. W ciężkich przypadkach zmiany zwyrodnieniowe są leczone operacyjnie.
Zwyrodnienie siatkówki – objawy
Zwyrodnienie plamki żółtej siatkówki oka to powszechne zjawisko u osób po 60 roku życia. Jego pierwszymi objawami są zwykle pogorszenie jakości widzenia i obecność ciemnego, niewyraźnego kształtu w samym jego centrum. Z czasem ten punkt powiększa się i ciemnieje. Osoby dotknięte problemem zwyrodnienia siatkówki doświadczają również osłabienia lub zmian w percepcji kolorów.
Zwyrodnienie siatkówki – leczenie
Zwyrodnienie w oku to schorzenie, na które obecnie nie ma skutecznego lekarstwa, ale postęp choroby można zwolnić i tym samym zapobiec rozwojowi poważnych ubytków w polu widzenia. W leczeniu zwyrodnienia plamki żółtej oka stosuje się leki blokujące powstawanie nowych naczyń krwionośnych w oczach i wyciek z nieprawidłowych naczyń, których obecność powoduje zmiany zwyrodnieniowe: witaminę A, luteinę oraz terapię laserową.