Pietruszka jest rośliną z rodziny selerowatych. Historycznie wywodzi się z rejonów wybrzeża Morza Śródziemnego, ale współcześnie zarówno w formie uprawnej, jak i dzikiej występuje niemal na całym świecie. Aromatyczna natka pietruszki wykorzystywana jest najczęściej jako wzbogacający smak ziołowy dodatek do potraw.
Natka pietruszki z powodzeniem może być nazywana superfood. Zobaczcie na filmie, jakie polskie superfood znajdziemy w sklepach:
Natka pietruszki – wartości odżywcze
Natka pietruszki zawiera duże ilości witamin: A, C, E, K, B2, B3 (PP), B6, B9 (kwas foliowy). Na szczególną uwagę zasługuje zasobność natki pietruszki w witaminę C. W 100 g liści może znajdować się jej nawet 160 mg, podczas gdy dzienne zapotrzebowanie zdrowego dorosłego człowieka na kwas askorbinowy to około 80 mg. Natka pietruszki dostarcza zatem więcej witaminy C niż cytrusy, czarna porzeczka czy papryka. Liście stanowią także bogate źródło prowitaminy A, czyli beta-karotenu.
Natka pietruszki dostarcza wielu mikro- i makroelementów, głównie magnezu, wapnia, potasu, fosforu, żelaza, sodu, a także cynku, miedzi i manganu. Obecne w liściach żelazo niehemowe jest dobrze wchłaniane dzięki wysokiemu stężeniu witaminy C. Liście pietruszki stanowią też źródło wielu innych, cennych dla zdrowia substancji:
- chlorofilu,
- olejków eterycznych (zawierających m.in. mirystycynę i eugenol),
- flawonoidów: luteoliny i apigeniny.
Substancje odżywcze natki pietruszki są odporne na zamrażanie, a podczas suszenia ulegają silnej kondensacji. Ponieważ większość cennych związków ulega zniszczeniu w wysokiej temperaturze, do gorących dań natkę należy dodawać na końcu.
Właściwości lecznicze natki pietruszki
W natce pietruszki znajdują się substancje (głównie chlorofil) o właściwościach przeciwzapalnych i antyseptycznych. Witamina C wzmacnia odporność organizmu. Częste dodawanie natki do posiłków chroni przed infekcjami i łagodzi ich objawy. Antybakteryjne działanie chlorofilu pozwala zapobiegać stanom zapalnym jamy ustnej oraz niwelować nieprzyjemne zapachy. Zaleca się żucie natki pietruszki celem złagodzenia intensywnego aromatu czosnku czy nieświeżego oddechu, jaki powoduje palenie papierosów.
Dlaczego warto wprowadzić do diety pietruszkę? dowiesz się tego z filmu:
Natka pietruszki wykazuje korzystny wpływ na układ krwionośny. Dzięki współdziałaniu żelaza, witaminy C i kwasu foliowego spożywanie tej rośliny działa krwiotwórczo, zapobiega anemii. Ponadto witamina C wzmacnia naczynia krwionośne. Witaminy z grupy B obniżają poziom homocysteiny we krwi, zmniejszając ryzyko zawału serca czy udaru mózgu. Witamina K zwiększa krzepliwość krwi. W związku z właściwościami moczopędnymi natka pietruszki wpływa także na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi.
Jako bogate źródło antyoksydantów natka pietruszki regularnie dodawana do posiłków ogranicza ryzyko rozwoju miażdżycy czy choroby niedokrwiennej serca. Zawarte w natce przeciwutleniacze mają też pozytywny wpływ na wzrok i pomagają zapobiegać częstym chorobom oczu (np. ślepocie zmierzchowej). Ponadto pozwalają na utrzymywanie w dobrym stanie skóry, włosów i paznokci. Obecne w natce pietruszki substancje (witaminy, flawonoidy, składniki olejków eterycznych) wykazują działanie przeciwrakowe. Zapobiegają kancerogenezie, ograniczają szkodliwą aktywność wolnych rodników, a także korzystnie uzupełniają terapię istniejących już nowotworów (w szczególności – raka piersi). Ponadto spożywanie natki pietruszki przyczynia się do oczyszczania organizmu z substancji rakotwórczych, m.in. tych, które zawarte są w dymie papierosowym.
Natka pietruszki słynie z silnych właściwości moczopędnych. W połączeniu z działaniem antyseptycznym są one cenne w przypadku dolegliwości dróg moczowych (infekcji, kamicy).
Natka pietruszki na odchudzanie i detoksykację organizmu
Częste spożywanie liści pietruszki wspomaga pracę nerek, ułatwia odprowadzanie nadmiaru wody z organizmu, tym samym powoduje oczyszczanie go z toksyn. Dzięki temu warzywo stanowi pożądany składnik diety odchudzającej (wiele źródeł zaleca uzupełnianie jej np. koktajlem z natki pietruszki, cytryny i ogórka). Co więcej, zawarte w natce substancje regulują i przyspieszają metabolizm oraz zmniejszają wzdęcia.
Natka pietruszki – warzywo cenne dla kobiet
Związki bioaktywne w natce pietruszki niwelują dolegliwości związane z menstruacją. Pomagają w uregulowaniu cyklu, uśmierzają bóle miesiączkowe (dzięki właściwościom rozkurczającym) i redukują obrzęki. Natka pietruszki może posłużyć kobietom w ciąży i w okresie laktacji. Dla przyszłych mam stanowi naturalny, bezpieczny (o ile spożywany z umiarem) środek na wzmocnienie odporności czy łagodne dolegliwości ze strony układu pokarmowego. W okresie karmienia niemowlęcia piersią substancje obecne w natce stymulują produkcję pokarmu.
Zastosowanie natki pietruszki w kuchni
Zarówno świeża, jak i suszona natka pietruszki podnosi walory smakowe i wartości odżywcze potraw. Stanowi częsty składnik dań mięsnych i rybnych, świetnie komponuje się z zupami, pasuje do surówek, sałatek, past kanapkowych i koktajli warzywnych. Natka z pietruszki jest także efektownym elementem dekoracyjnym.
Świeżą natkę pietruszki można kupić w sklepach przez cały rok. Liście zachowują swoje walory po zamrożeniu, więc ich dyżurną porcję można przechowywać w zamrażalniku. Ponieważ pietruszka nie jest wymagająca w uprawie i może rosnąć w doniczce, warto wyhodować ją samodzielnie z nasion lub korzeni.