Łuszczyca kropelkowata (z łac. Psoriasis guttata, gutta ‘kropla’) w niektórych źródłach niepoprawnie tłumaczona jest jako łuszczyca kropelkowa. Jest to rzadka odmiana choroby skóry, jaką jest łuszczyca, ponieważ występuje u niespełna 2% chorych na łuszczycę. Dotyka głównie dzieci i młodych dorosłych w wieku poniżej 30 lat. Zmiany skórne pojawiają się już na samym początku trwania choroby, zwykle w 2. lub 3. tygodniu, a ustępują po około 3 miesiącach. Przyjmuje się, że czynnikiem predysponującym do wystąpienia łuszczycy kropelkowatej jest zakażenie paciorkowcem (najczęściej gardła, a także okolic odbytu).
Zmiany skórne nie obejmują paznokci, dłoni i podeszwy stóp. Pojawiają się na tułowiu i kończynach, dalej przechodzą na twarz, uszy i owłosioną skórę głowy. Zmiany o charakterze osutki ustępują przy prawidłowym nawilżaniu skóry i terapii glikokortykosteroidami. Rzadko łuszczyca kropelkowata u dzieci staje się przyczyną łuszczycy przewlekłej.
Objawy łuszczycy kropelkowatej u dzieci
Głównym i właściwie jedynym objawem łuszczycy kropelkowatej jest nagły wysiew czerwonych, niedużych grudek, zazwyczaj pokrytych drobną łuską. Mają one kształt kropli, stąd ich nazwa. Łuski pokrywające te zmiany są znacznie drobniejsze niż obserwowane w standardowej postaci łuszczycy. Zmiany skórne pojawiają się najpierw na tułowiu i kończynach. Później zaczynają się rozprzestrzeniać na twarz, małżowiny uszne, okolice owłosionej skóry głowy. Najczęściej dłonie i powierzchnie podeszwowe stóp są wolne od zmian. Brak jest ich również na paznokciach. Zmiany na paznokciach pod postacią rowków czy wgłębień są charakterystyczne dla łuszczycy przewlekłej.
Zmiany w łuszczycy kropelkowatej są łatwe do różnicowania z innymi chorobami o bardzo podobnym obrazie klinicznym, jak np. wyprysk pieniążkowaty, przyłuszczyca kropelkowata, łupież różowy Gilberta czy grzybica.
Przyczyny łuszczycy kropelkowatej
Podstawowym czynnikiem wywołującym pierwsze zmiany łuszczycy kropelkowatej jest paciorkowcowe zapalenie gardła. Jednak nie pojawiają się one od razu w czasie trwania infekcji. Najczęściej ujawniają się dopiero po około 2 tygodniach. Obserwuje się również zależność pomiędzy pojawieniem się zmian a zakażeniem paciorkowcowym skóry w okolicach odbytu. Trudno dokładnie uzasadnić, jaki związek ma paciorkowiec z łuszczycą kropelkowatą, tym bardziej że odnotowano przypadki łuszczycy kropelkowatej, która pojawiła się nie po infekcji paciorkowcowej, a np. po różyczce, rumieniu nagłym czy ospie wietrznej. Pod uwagę bierze się również wpływ niesteroidowych leków przeciwzapalnych, preparatów litu i beta-blokerów na przyspieszenie rozwoju choroby skórnej.
Leczenie łuszczycy kropelkowatej
Najczęściej po kilku tygodniach łuszczyca kropelkowata u dziecka ustępuje samoistnie bez jakiejkolwiek interwencji medycznej. Natomiast pozytywny wpływ na redukcję zmian ma ich odpowiednie nawilżanie. Konieczna jest antybiotykoterapia choroby pierwotnej, czyli zakażenia paciorkowcem. Poza tym leczenie dostosowuje się do każdego pacjenta. Czasami trzeba spróbować odstawić aktualnie stosowany lek.
Pozytywne wyniki leczenia odnosi się po zastosowaniu miejscowo glikokortykosteroidów. Jednak w sytuacji, kiedy zmiany są rozsiane i zajmują bardzo duży obszar skóry, leczenie miejscowe może być utrudnione, a czasem nawet niemożliwe. Fluorowane glikokortykosteroidy mogą powodować zaniki skóry u dzieci, dlatego wymagają dużej czujności przy ich stosowaniu. Z tego powodu u dzieci raczej wykorzystuje się słabsze glikokortykosteroidy. U dorosłych zmiany skórne można szybciej zredukować, stosując terapię światłem ultrafioletowym PUVA.
Łuszczyca kropelkowata a łuszczyca przewlekła
U dzieci łuszczyca kropelkowata charakteryzuje się dość dobrym rokowaniem. Jednak zdarza się, że u części chorych ten typ łuszczycy jest tożsamy z początkiem łuszczycy przewlekłej, głównie o typie plackowatym.