Koszenila jest barwnikiem znajdującym szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym. Dodaje się ją m.in. do jogurtów smakowych, lodów, ciast, a nawet do mięs. Ten naturalny barwnik spożywczy otrzymywany jest z wysuszonych i sproszkowanych owadów.

Koszenila - co to jest?

Koszenila jest ciemnoczerwonym barwnikiem spożywczym znajdującym szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym jako dodatek do żywności. Oznaczana jest symbolem E120. Znana jest również pod nazwą “kwas karminowy”. Wśród konsumentów wiele kontrowersji wzbudza pochodzenie koszenili. Ten szeroko wykorzystywany w żywności barwnik otrzymywany jest z owadów - czerwców kaktusowych należących do pluskwiaków. Dawniej kwas karminowy stosowany był przez Azteków i Majów. Do właściwości koszenili zalicza się dobrą rozpuszczalność w wodzie oraz wysoką odporność na światło, działanie wysokich temperatur oraz procesy utleniania. Ponadto koszenila nie ulega szybkiej degradacji.

Polecamy: Lista szkodliwych dodatków do żywności. Co oznaczają skróty E?

Barwnik koszenila - w jaki sposób jest otrzymywany?

Koszenila, czyli czerwony barwnik z robaków, produkowana jest z owadów żerujących na kaktusach, które rosną głównie w klimacie tropikalnym w rejonach Ameryki Północnej i Środkowej. Kwas karminowy otrzymywany jest także z odwłoków owadów oraz ze składanych jaj. Czerwce kaktusowe są zabijane za pomocą działania wysokich temperatur. W technologii produkcji koszenili stosuje się uśmiercanie owadów poprzez zanurzenie w gorącej wodzie, umieszczenie w cieplarce, wystawienie na działanie światła słonecznego lub poddanie działaniu pary wodnej. Następnie owady są suszone, mielone i w postaci sproszkowanej dodawane do produktów żywnościowych.

Więcej na temat barwnika spożywczego, czyli koszenili, dowiecie się z filmu:

Koszenila - w jakich produktach występuje?

Barwnik koszenila wykorzystywany jest jako dodatek do żywności. Kwas karminowy stosuje się m.in. do barwienia jogurtów smakowych, kisieli, sosów owocowych, lodów, dżemów, syropów, ciastek, gum do żucia oraz galaretek. Koszenila dodawana jest również do napojów alkoholowych, a niekiedy nawet w celu zabarwienia mięsa - wędlin, kiełbas, przetworów mięsnych i rybnych. Poza przemysłem spożywczym, kwas karminowy znajduje również zastosowanie w przemyśle kosmetycznym, np. jako składnik tuszów do rzęs, cieni do powiek, różów do policzków oraz szamponów, a także tekstylnym do barwienia tkanin.

Koszenila - czy jest szkodliwa?

Koszenila jest naturalnym barwnikiem dopuszczonym w produktach spożywczych i kosmetycznych. Dobowa, maksymalna dawka bezpieczna wynosi 5 mg na kilogram masy ciała. Koszenila sama w sobie nie jest szkodliwa, jednak zagrożeniem dla zdrowia są zanieczyszczenia obecne w ekstrakcie kwasu karminowego. Możliwymi działaniami niepożądanymi są reakcje alergiczne, którym towarzyszy katar sienny i pokrzywka. W rzadkich przypadkach może dojść również do wstrząsu anafilaktycznego. Nie stwierdzono wpływu koszenili na rozwój jakichkolwiek chorób.

Koszenila a czerwień koszenilowa

Koszenila często utożsamiana jest z czerwienią koszenilową, jednak wbrew pozorom są to dwie różne substancje. Koszenila jest związkiem naturalnym, podczas gdy czerwień koszenilowa jest syntetyzowana. W przemyśle spożywczym czerwień koszenilowa oznaczana jest symbolem E124. Dodawana jest do takich produktów, jak: galaretki, ciasta biszkoptowe, marmolady, płatki zbożowe, przetwory mięsne, pasty rybne, ryby wędzone, napoje bezalkoholowe, przetwory z czarnej porzeczki. Czerwień koszenilowa występuje również w produktach kosmetycznych, np. w szminkach do ust oraz różach do policzków. Wykazuje znacznie większą szkodliwość niż naturalna koszenila. Czerwieni koszenilowej przypisuje się działanie rakotwórcze. Może również negatywnie wpływać na płodność oraz funkcjonowanie nerek i wątroby. Czerwień koszenilowa niekiedy wywołuje reakcje alergiczne, astmę oraz nadpobudliwość. Produkty zawierające ten barwnik nie powinny być stosowane przez osoby uczulone na aspirynę, gdyż czerwień koszenilowa może nasilać objawy alergii.

Barwnik koszenila - jakie ma wady?

Barwnik koszenila uznawany jest za produkt bezpieczny, który rzadko wywołuje działania niepożądane, jednak posiada pewne wady. Produkty z dodatkiem kwasu karminowego są nieodpowiednie dla wegan i wegetarian. Niewskazane jest również ich stosowanie np. w serkach dla dzieci ze względu na ryzyko wystąpienia reakcji alergicznej. Wykorzystywanie koszenili w przemyśle spożywczym i kosmetycznym często wywołuje kontrowersje. Otrzymanie barwnika wymaga zabicia olbrzymiej ilości owadów - na kilogram kwasu karminowego potrzebne jest około 150 tysięcy robaków. Dla wielu konsumentów nieetyczny jest także sposób zabijania czerwców kaktusowych, które poddawane są działaniu wysokich temperatur. Produkty zawierające w swoim składzie barwnik koszenilę nie są wskazane astmatykom oraz osobom uczulonym na salicylany.

Koszenila - gdzie kupić?

Koszenila mimo postępu technologii i dostępności wielu innych barwników wciąż cieszy się zainteresowaniem. Można ją kupić w sklepach stacjonarnych i internetowych. Cena kwasu karminowego jest zależna od sprzedawcy oraz pojemności opakowania. Może wynosić nawet ponad 120 złotych. 

Zobaczcie eksperyment, który pokazuje jak można sprawdzić, czy w żywności są sztuczne barwniki: