Astygmatyzm obok daleko - i krótkowzroczności stanowi najczęściej występującą wadę wzroku. Tzw. niezborność charakteryzuje się zaburzoną symetrią obrotową oka. Powoduje nieostre widzeniem zarówno z bliska, jak i z daleka. Leczenie astygmatyzmu polegać może na noszeniu okularów ze szkłami cylindrycznymi lub soczewek kontaktowych torycznych.

Jak leczyć astygmatyzm? Tradycyjne metody

Tradycyjne leczenie astygmatyzmu opiera się na noszeniu soczewek kontaktowych torycznych. Metoda ta przynosi zadowalające efekty w niemal 99% przypadków. Soczewka toryczna ma kształt przeciętego wzdłuż obwarzanka, dzięki czemu wartości mocy refrakcyjnej lub skupiającej są różne w przekroju pionowym i poziomym soczewki. Strefa optyczna ma różną moc łamiącą w głównych prostopadłych względem siebie płaszczyznach. W konsekwencji światło ogniskowane jest w dwóch punktach, co przyczynia się do korekcji zaburzeń widzenia. Toryczne soczewki kontaktowe powinny zostać przypisane przez lekarza na podstawie badania wzroku. Specjalista dobiera je odpowiednio do każdego oka, ponieważ zdarza się, że prawe i lewe różnią się wielkością wady. Soczewki toryczne mogą być wykonane z hydrożelowego lub silikonowo-hydrożelowego materiału. Ten drugi w porównaniu do hydrożelu przepuszcza więcej tlenu i zapewnia lepsze nawilżenie.

Soczewki dostępne są w wersji miesięcznej, dwutygodniowej, jednodniowej. Niektóre nie wymagają ściągania na noc. Mogą być wyposażone w filtr UV, który chroni przed szkodliwym działaniem promieniowania UVA i UVB. Soczewki toryczne stanowią alternatywę dla tradycyjnych, wyposażonych w szkła cylindryczne, okularów.

Astygmatyzm – leczenie laserowe

Coraz częściej chorzy na astygmatyzm decydują się na leczenie laserowe, które umożliwia rezygnację z okularów czy soczewek. Jego celem jest zmiana refrakcji (siły łamiącej) oka. Dąży się do uzyskania normowzroczności lub znacznego zmniejszenia wady refrakcji. Zabieg trwa około 20 minut.

Laserowe leczenie astygmatyzmu uważa się za najskuteczniejszy i wysoce bezpieczny sposób korygowania wady wzroku. Ryzyko wystąpienia powikłań trwale pogarszających ostrość wzroku wynosi niespełna 1%. Po zabiegu występują dolegliwości bólowe wynikające z gojenia oka.

Zalecenia przed zabiegiem laserowego leczenia astygmatyzmu i po nim

Na 2 dni przed zabiegiem nie wolno stosować kosmetyków do twarzy i spożywać alkoholu. W ciągu tygodnia od zabiegu należy unikać intensywnej pracy. Przez 2 tygodnie nie powinno się nakładać makijażu. Do miesiąca po operacji niewskazane jest przebywanie w zadymionych i zakurzonych pomieszczeń, zabroniony jest natężony wysiłek fizyczny. Przez około 2 miesiące nie wolno kąpać się w morzu, basenach, jeziorach, przebywać na słońcu bez okularów przeciwsłonecznych z filtrami UV, korzystać z solarium i sauny.

Przeciwwskazania do zabiegu laserowego leczenia astygmatyzmu

Leczenia astygmatyzmu laserem nie przeprowadza się u osób przed 21. i po 65. roku życia. Przeciwwskazania stanowią m.in.: cukrzyca, przyjmowanie glikokortykosteroidów, zaburzenia ze strony gałki ocznej (jaskra, stany zapalne, zaćma, odwarstwienie siatkówki). Z zabiegu dyskwalifikują ciąża oraz planowanie jej w czasie rekonwalescencji.

Astygmatyzm – kwalifikacja do leczenia laserowego

Kwalifikacja do leczenia laserowego zajmuje nawet 3–4 godziny. Po przeprowadzeniu dokładnego wywiadu lekarskiego odbywa się badanie przedmiotowe. W obrębie rogówki ocenia się wielkość, krzywiznę, grubość. Wykonuje się tzw. badanie topograficzne, kąta przesączania (gonioskopię), pola widzenia (perymetrię), komórek śródbłonka rogówki, biometrię (pomiar długości gałki ocznej). Ocenia się ciśnienie wewnątrzgałkowe (tonometrię), przedni odcinek i dno gałki ocznej oraz mierzy wielkość źrenicy. Dodatkowo chorego poddaje się badaniu ultrasonograficznemu (USG) gałek ocznych. Sprawdza się ostrość wzroku. Przystąpienie do kwalifikacji zabiegu korekty laserowej wiąże się z koniecznością zrezygnowania z soczewek kontaktowych twardych na 4 tygodnie, torycznych – na 3 tygodnie, a miękkich na 2 tygodnie.

Astygmatyzm – cena leczenia laserowego

Cena leczenia astygmatyzmu laserem może się różnić w zależności od użytego sprzętu, renomy ośrodka, doświadczenia lekarza. Średnio za jedno oko płaci się 3200 zł. Do kwoty tej doliczyć należy koszt wizyty kwalifikacyjnej, który wynosi średnio 250 zł.

Do czego może doprowadzić nieleczony astygmatyzm?

Nieleczony astygmatyzm może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. U chorych mogą się rozwinąć zaburzenie poczucia przestrzeni. Narażeni są oni na wystąpienie przykrych dolegliwości bólowych głowy zlokalizowanych w części czołowej czaszki, mrużenie, łzawienie, pieczenie, tarcie, częste mruganie oczu. Dochodzi u nich do szybkiego męczenia wzroku w trakcie wykonywania czynności, które wymagają jego skupienia, np. jazdy samochodem czy pracy przy komputerze. Niekiedy chorzy zmagają się z nawracającym zapaleniem spojówek, gałki ocznej, pogłębianiem się wady. Nieleczony astygmatyzm skutkuje znacznym obniżeniem komfortu codziennego funkcjonowania.

Zobacz film: Jak korygować wady wzroku

Bibliografia:

1. B. James, Ch. Chew, A. Bron, Kompendium okulistyki dla studentów i lekarzy, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1997.

2. M.H. Niżankowska, Podstawy okulistyki, VOLUMED, Wrocław 2000.