Sarkoidoza to choroba układowa, inaczej określana jako ziarniniakowa. Najczęściej jej obraz kliniczny obejmuje powiększenie węzłów chłonnych we wnękach płuc oraz ogniskowe zmiany w miąższu płuc. Nie są to jednak jedyne miejsca, w których zaczynają gromadzić się nieserowaciejące ziarniniaki, czyli masy limfocytów Th1 i makrofagów, będące istotą choroby. Sarkoidoza atakuje również inne narządy. U większości ludzi choroba po około 2 latach ulega remisji, jednak u części może obrać przebieg przewlekły. Leczenie sarkoidozy jest długotrwałe, ale w większości przypadków skuteczne. Należy zachować ostrożność przy stosowaniu środków niekonwencjonalnych.

Zobacz także:

• Sarkoidoza – przebieg naturalny, objawy i leczenie
• Dieta przy sarkoidozie - jak ją skomponować?
• RTG płuc – jak się przygotować do prześwietlenia, co pokazuje?

Kiedy wdraża się leczenie sarkoidozy?

W celu rozpoznania sarkoidozy wykonuje się szereg badań laboratoryjnych i obrazowych. Podstawowym badaniem obrazowym, które daje wskazówkę co do dalszego postępowania, jest zdjęcie rentgenowskie (RTG) klatki piersiowej. Na jego podstawie wyróżnia się cztery stadia choroby:

• I – powiększenie węzłów chłonnych śródpiersia i wnęk płucnych
• II – zmiany obejmują nie tylko węzły chłonne śródpiersia, ale również miąższ płucny
• III – zmiany wyłącznie w obrębie miąższu płuc bez zajęcia węzłów chłonnych
• IV – zmiany o charakterze włóknienia.

Należy również dążyć do próby wykonania biopsji błony śluzowej oskrzeli czy biopsji węzła chłonnego bądź płuca w czasie bronchoskopii (badania endoskopowego drzewa oskrzelowego).

Po rozpoznaniu choroby wdraża się właściwe leczenie. Stadium I wycofuje się w większości przypadków samoistnie. W II i III konieczne jest już wdrożenie leczenia. Wskazaniem do terapii jest również stwierdzenie zajęcia jednego z kluczowych narządów, a mianowicie serca bądź ośrodkowego układu nerwowego. Do natychmiastowego podjęcia leczenia obligują również sarkoidoza narządu wzroku oraz nasilona hiperkalcemia, czyli wysoki poziom wapnia.

Sarkoidoza – czy konieczne jest leczenie szpitalne?

Sarkoidozę rozpoznaje się przede wszystkim w warunkach szpitalnych. Samo leczenie może być prowadzone ambulatoryjnie, ponieważ lekami pierwszego wyboru są glikokortykosteroidy stosowane doustnie. Czas leczenia to co najmniej rok. Czasami stosowanie samych glikokortykosteroidów jest ograniczone, gdyż nie ma możliwości u niektórych osób osiągnąć maksymalnych dawek. W tych sytuacjach wdraża się dodatkowe leczenie metotreksatem lub azatiopryną. W przypadku sarkoidozy oczu można stosować leki miejscowo. Leczenie sarkoidozy można również w ciężkich przypadkach rozszerzyć o podanie przeciwciał, w tym infliksymabu bądź adalimumabu. W ciągu 2 lat chorzy są zobligowani do wykonywania badań kontrolnych co 3–6 miesięcy. Później częstotliwość badań jest nieco mniejsza, aż do remisji choroby.

Sarkoidoza – leczenie naturalne ziołami

Niekonwencjonalne, alternatywne metody leczenia nigdy nie powinny zastąpić konwencjonalnych. Jednak wiara w różnego typu zioła, diety czy inne metody potrafi zdziałać cuda. Są to środki doskonale uzupełniające leczenie. Zarówno zdrowa dieta, jak i zioła stosowane w przypadku sarkoidozy mają przede wszystkim za zadanie dostarczyć substancji o działaniu przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym. Konieczna jest jednoczesna walka z otyłością, ponieważ nadmiar tkanki tłuszczowej jest zdecydowanie dodatkowym czynnikiem obciążającym organizm. Nie mówiąc już o tym, że sama steroidoterapia bardzo silnie wpływa na metabolizm, przyczyniając się do wzrostu masy ciała, a nawet powikłań w postaci cukrzycy posterydowej. Stąd można powiedzieć, że metody naturalne mają poniekąd przede wszystkim minimalizować dodatkowe powikłania czy dolegliwości związane z chorobą zasadniczą. Konieczne jest maksymalne ograniczenie spożycia cukrów prostych i tłuszczów zwierzęcych. Mogą one potęgować proces zapalny toczący się w organizmie. Każdy produkt w postaci ziół czy preparatów stosowanych w medycynie niekonwencjonalnej należy skonsultować z lekarzem.

Nie wszyscy lekarze prowadzący są zwolennikami tych metod, jednak bardzo ważne jest, by nie szkodzić, a to w przypadku leczenia naturalnego jest podstawową zasadą. Są bowiem preparaty, które mimo zastosowania w medycynie naturalnej wpływają na wchłanialność czy metabolizm zasadniczych środków farmakologicznych. To bardzo niepożądany efekt uboczny dodatkowych metod leczenia, stosowanych bez konsultacji z lekarzem.

Zobacz film: Sarkoidoza. Objawy i leczenie

Bibliografia:

1. P. Gajewski, A. Szczeklik, Interna Szczeklika, wyd. 8, Kraków 2017.