Hipertrichoza, dawniej określana jako syndrom wilkołaka, jest zaburzeniem genetycznym bądź endokrynologicznym objawiającym się nadmiernym owłosieniem ciała. Zdarza się, że nie udaje się znaleźć bezpośredniej przyczyny nadmiernego owłosienia. Leczenie może być przyczynowe i objawowe – polegające na usuwaniu nadmiernego owłosienia.

Czym jest hipertrichoza?

Hipertrichoza to nadmierne owłosienie ciała w miejscach, w których nie zawsze ono występuje, czyli na twarzy i na karku. Dotyczy również wzmożonego owłosienia w innych miejscach (w których naturalnie się pojawia), np. w okolicach narządów płciowych. Nie zawsze możliwe jest wykrycie bezpośredniej przyczyny hipertrichozy. Może mieć rodzinne uwarunkowanie, ale czasem rozwija się przy schorzeniach endokrynologicznych, stosowanych lekach czy w przypadku innych chorób przewlekłych. Ze względu na przyczyny hipertrichozę dzieli się na zasadniczą, wrodzoną oraz nabytą wynikającą z różnych innych schorzeń.

Wśród leków, które mogą być przyczyną hipertrichozy, wymienia się sterydy, farmaceutyki stosowane w leczeniu schorzeń autoimmunologicznych, leki przeciwpadaczkowe jak fenytoina i środki antykoncepcyjne.

Ze względu na nienaturalną lokalizację ciemnych i długich włosów, zespół ten nazywa się syndromem wilkołaka. Dawniej chorych traktowano jak hybrydy ludzko-zwierzęce. Po raz pierwszy hipertrichoza została opisana w XVII w. przez bolońskiego lekarza Ulissesa Aldrovandiego w pracy pt. „Monstrorum historia”. Współcześnie żyje ok. 100 osób dotkniętych tą rzadką chorobą.

Czytaj także: Nadmierne owłosienie u kobiet, mężczyzn, dzieci – przyczyny i sposoby leczenia

Jakie są objawy hipertrichozy?

W przypadku zaburzeń endokrynologicznych związanych z nadmierną ilością androgenów, czyli hormonów płciowych męskich, nadmierne owłosienie pojawia się w obszarach androgenozależnych (twarz, klatka piersiowa, brodawki sutkowe). Pojęcie hipertrichozy jest szersze i obejmuje nadmierne owłosienie także innych okolic ciała. Włosy pojawiają się między innymi na ramionach i na twarzy. Z tego względu warto wiedzieć, czym różni się hipertrichoza od hirsutyzmu, który również charakteryzuje się nadmiernym owłosieniem, lecz oznacza pojawienie się u kobiet owłosienia męskiego w strefach androgenozależnych i jest ściśle związany z gospodarką hormonalną. Nadmiar hormonów u kobiety prowadzi ponadto do zmian w budowie ciała, zmiany barwy głosu i powstawania trądziku.

Hipertrichoza cechuje się występowaniem różnego typu owłosienie, choć najczęściej obserwuje się owłosienie terminalne. Pojawiające się włosy są grube, takie, jakie zazwyczaj występują u dojrzałych osób w okolicy pach czy narządów płciowych. Ponadto w przebiegu hipertrichozy może dojść do pojawienia się delikatnych, cienkich włosów bez barwnika przypominających meszek płodowy, jak i mieszkowych, czyli krótkich z odrobiną barwnika.

Hipertrichoza a schorzenia endokrynologiczne

Problemy endokrynologiczne to jedna z głównych przyczyn hipertrichozy. Zalicza się do nich przede wszystkim zespół policystycznych jajników i wrodzony przerost nadnerczy. Problemem jest również anoreksja, czyli jadłowstręt psychiczny, w przypadku którego bardzo często dochodzi do hipertrichozy. Objawy w postaci nadmiernego owłosienia może dawać zresztą wiele innych schorzeń endokrynologicznych.

Czytaj także: Czym jest hiperandrogenizm? Jakie są jego objawy i przyczyny? Czy dieta pomaga w leczeniu?

Hipertrichoza a podłoże genetyczne

Hipertrichoza bardzo często jest związana ze schorzeniami o podłożu genetycznym. Przykładem może być zespół Ambras, który charakteryzuje się nadmiernym owłosieniem typu męskiego. Zdarza się rodzinna tendencja do nadmiernego owłosienia. Najsłynniejsza rodzina dotknięta tą chorobą pochodzi z miasta Lorento w Meksyku i liczy 30 osób. Trzeba mieć jednak świadomość, że u dzieci i młodzieży hipertrichoza ma najczęściej przyczyny chorobowe.

Leczenie hipertrichozy

Leczenie hipertrichozy obejmuje przyczyny i objawy. Leczenie przyczynowe stosuje się przede wszystkim przy schorzeniach endokrynologicznych. Natomiast jeśli przyczyna jest nieuchwytna, jedynym rozwiązaniem jest leczenie objawowe. Stosuje się odpowiednie zabiegi pielęgnacyjne i depilacyjne. Wśród metod depilacji wykorzystuje się depilatory, kremy do depilacji, wosk, a w celu trwalszego efektu – zabiegi depilacyjne laserowe. Bez względu jednak na możliwości objawowego leczenia, zawsze należy dołożyć wszelkich starań, by znaleźć przyczynę. 

Czytaj także: Depilacja laserowa - żeby poszło gładko!