Pochwa to mięśniowo-błoniasty fragment żeńskich narządów płciowych. Jej ściana ma grubość ok. 3mm i mocno pofałdowaną błonę śluzową. Jest ona nawilżana przez wydzielinę powstałą ze złuszczonego nabłonka oraz przez śluz z szyjki macicy. Każdy wyczuwalny guzek w pochwie lub na zewnętrznych narządach płciowych to objaw patologiczny, który wymaga dalszej diagnostyki. Konieczne jest wykonanie badania ginekologicznego.

Dlaczego pojawia się guzek w pochwie?

Guzek w pochwie lub na zewnętrznych żeńskich narządach płciowych to stan, który wymaga przeprowadzenia badania ginekologicznego, a w razie potrzeby także innych, bardziej szczegółowych testów diagnostycznych. Kobieta może wyczuć zmianę podczas czynności związanych z higieną intymną, niekiedy także w trakcie stosunku seksualnego.

Przyczyny guzka w pochwie mogą być różne. Zdarza się, że zmiana którą pacjentka sama wyczuwa to szyjka macicy, która w niektórych dniach cyklu menstruacyjnego jest twarda lub położona nisko, przez co łatwo wyczuć ją palcem. Natomiast grudki na sromie przy wejściu do pochwy niekiedy są związane z reakcją alergiczną na proszek do prania lub kosmetyki do higieny intymnej. Guzek w pochwie lub na sromie może być także wynikiem niektórych chorób. Należą do nich:

• zapalenie gruczołów Bartholina,
•  kiła,
•  nowotwór pochwy.

Guzek w pochwie może mieć różną wielkość. Niekiedy towarzyszą mu także inne objawy, takie jak ból podczas stosunku, świąd, zaczerwienienie narządów płciowych, upławy, krwawienie między miesiączkami.

Guzek w pochwie – zapalenie gruczołów Bartholina

Gruczoły Bartholina, inaczej gruczoły przedsionkowe większe to niewielkie narządy, których zadaniem jest produkowanie śluzowej wydzieliny nawilżającej przedsionek pochwy w momencie podniecenia seksualnego. Gruczoły leżą wewnątrz warg sromowych mniejszych, a ujścia przewodów wyprowadzających w bocznych ścianach przedsionka pochwy. Jeżeli dojdzie do zatkania kanalików, pojawia się stan zapalny, a także torbiel lub ropień, wyczuwalne jako guzek na pochwie.

Zapalenie gruczołu Bartholina (torbiel gruczołu przedsionkowego większego) to choroba, która dotyczy kobiet między 20 a 40 rokiem życia. Na skutek zakażenia gronkowcami, paciorkowcami lub gonokokami dochodzi do niedrożności przewodów wyprowadzających, a w konsekwencji do gromadzenia się w nich wydzieliny i rozwinięcia stanu zapalnego. Wówczas kobieta może wyczuć guzek w pochwie. Większe torbiele wywołują dolegliwości bólowe, zwłaszcza podczas siedzenia lub stosunku seksualnego.

Guzek w pochwie będący wynikiem zapalenia gruczołu Bartholina w większości przypadków wchłania się samoistnie. Niekiedy konieczna jest interwencja medyczna, która polega na nacięciu torbieli i odbarczeniu wydzieliny, która się w niej znajduje. Dodatkowo pacjentki stosują antybiotykoterapię. Niestety tego rodzaju guzek w pochwie ma tendencję do nawracania.

Guzek w pochwie objawem kiły

Guzek w pochwie może być wynikiem kiły – choroby wywołanej bakterią, która przenosi się drogą płciową. W miejscu wniknięcia drobnoustroju do organizmu pojawia się niebolesne owrzodzenie. Jednak łatwo je wyczuć podczas czynności higienicznych. Objaw ten pojawia się jednak rzadko (zdecydowanie częściej owrzodzenie występuje na wargach sromowych). Wiele kobiet nawet go nie zauważa i przez długi czas nie zdaje sobie sprawy, że doszło do zakażenia.

Kiłę rozpoznaje się na podstawie badań laboratoryjnych. W leczeniu stosuje się antybiotykoterapię. Długość terapii zależy od stopnia zaawansowania choroby. Po jej zakończeniu chorzy powinni wykonywać kontrolne testy.

Guzek w pochwie a nowotwór

Zdarza się, że wyczuwalny, twardy guzek w pochwie jest pierwszym objawem nowotworu narządów rodnych. W większości przypadków zmiany są zlokalizowane w górnej części pochwy, blisko szyjki macicy. Najczęściej są one przerzutami nowotworów innych narządów (trzonu bądź szyjki macicy).

Poza guzkiem w pochwie kobietę powinny zaniepokoić także:

•  plamienie, 
  
• krwawienie między miesiączkami,
• ból podczas stosunku,
• ból podczas oddawania moczu.

W takim przypadku zawsze konieczne jest zgłoszenie się do poradni ginekologicznej. Lekarz przy pomocy wziernika oraz badania ginekologicznego jest w stanie określić dokładną lokalizację guzka i prawdopodobną przyczynę pojawienia się go. Możliwe jest także pobranie wycinka do badania histopatologicznego.

Zobacz film: Ginekologia

Bibliografia:

1. G. Bręborowicz, Położnictwo i ginekologia, PZWL, Warszawa 2013.
2. J. Kornafel, R. Mądry, Nowotwory kobiecego układu płciowego [w:] Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach złośliwych 2013 r., http://onkologia.zalecenia.med.pl/pdf/zalecenia_PTOK_tom1_06_Nowotwory_kobiecego_ukladu_plciowego_20130301.pdf, [dostęp: 05.08.2019].