Groszek cukrowy jest jedynym rodzajem groszku, który spożywany może być na surowo razem ze strączkiem. Dzięki temu rozkoszować się można zarówno świeżymi, soczystymi ziarnami, jak i chrupiącą skórką. Dobrze komponuje się z miętą i cytryną. Warzywo wykorzystać można jako samodzielną przekąskę, albo dodatek do dań. Od tysięcy lat uprawiany jest w Chinach i Indiach. Do Europy trafił w średniowieczu.
Co to jest groszek cukrowy?
Groszek cukrowy to gatunek jednorocznej rośliny zaliczany do rodzaju groszek (z łac. Lathyrus) i do rodziny bobowatych (z łac. Fabaceae). Owocem są lekko słodkawe, niewielkie ziarna zawarte w środku średnich rozmiarów (7–9 cm), zielonych, lekko spłaszczonych i wygiętych strąków, które nie mają wyściółki pergaminowej i nie pękają po dojrzeniu. Groszek cukrowy jest stosunkowo prosty w uprawie. Nie ma wysokich wymagań klimatycznych i glebowych. Potrzebuje umiarkowanego podlewania i słonecznego stanowiska. Najlepiej prowadzić go na podporach, po których się pnie. Nasiona wysiewa się bezpośrednio do gruntu w marcu.
Jak przechowywać groszek cukrowy?
Groszek cukrowy możliwy jest do nabycia niemal w każdym sklepie spożywczym i warzywniaku. Przez cały rok kupić go można w wersji mrożonej. Świeży dostępny jest już pod koniec maja. Żeby zielony groszek cukrowy nie stracił swoich cennych właściwości, wymaga odpowiedniego przechowywania. Kupiony świeży powinien zostać zjedzony tego samego dnia. W innym wypadku należy włożyć go do lodówki w szczelnym opakowaniu wyłożonym lekko zwilżonym ręcznikiem kuchennym. Zespół hiszpańskich i niemieckich badaczy na łamach czasopisma „Journal of Experimental Botany” opublikował wyniki eksperymentu, który wykazał, że przechowywany w pokojowej temperaturze groszek cukrowy traci niemal o połowę aktywność zawartych w nim przeciwutleniaczy.
Właściwości prozdrowotne groszku cukrowego
Groszek cukrowy powinien stanowić element diety osób dbających o figurę oraz o nadmiernej masie ciała, gdyż nie zawiera dużo kalorii. Ze względu na sporą zawartość błonnika reguluje pracę układu pokarmowego, przyspiesza perystaltykę jelit, niweluje zaparcia, pozwala na długo utrzymać poczucie sytości.
Dostarcza niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu witamin i składników mineralnych. Na uwagę zasługuje zwłaszcza bogactwo witaminy C znanej z silnych właściwości przeciwutleniających. W szklance groszku cukrowego jest 50 mg kwasu askorbinowego, co stanowi ponad połowę jego zalecanej dziennej dawki. Oprócz korzystnego wpływu na pracę układu odpornościowego witamina C eliminuje wolne rodniki, bierze udział w tworzeniu kolagenu i spowalnia proces starzenia się organizmu. Warzywo dostarcza witaminę K, która zapobiega osteoporozie i wzmacnia kości ze względu na poprawę procesu wchłaniania wapnia.
W ziarnach groszku cukrowego znajduje się wzmacniająca wzrok luteina. Substancja chroni oczy przed zmęczeniem, przeciwdziała zwyrodnieniu plamki żółtej i katarakcie. Warzywo zawiera spore ilości witamin z grupy B, zwłaszcza niacyny. Porcja 100 g dostarcza 1,75 mg żelaza, 20 mg magnezu, 45 mg fosforu, 168 mg potasu. W groszku cukrowym znajduje się także cynk, miedź, selen, jod, mangan, sód, wapń. Żelazo w towarzystwie witaminy C łatwiej wchłania się w organizmie, a groszek może chronić przed anemią. Warzywo obniża poziom tzw. złego cholesterolu LDL, w wyniku czego wpływa korzystnie na pracę układu krążenia, zapobiegając rozwojowi blaszek miażdżycowych.
Wartości odżywcze groszku cukrowego
Groszek cukrowy zawiera niewiele kalorii. Wartości odżywcze w 100 g produktu przedstawiają się następująco:
- wartość energetyczna – 42 kcal,
- białko – 2,8 g,
- węglowodany – 7,55 g,
- tłuszcz – 0,2 g.
Zastosowanie groszku cukrowego w sztuce kulinarnej
Groszek cukrowy posiada szerokie zastosowanie w sztuce kulinarnej. Nadaje daniom chrupkości, świeżości, słodkości i soczystości. Zanim zostanie użyty należy go dokładnie umyć, po czym odciąć końcówki i usunąć grube włókna. Groszek cukrowy można spożywać na surowo jako przekąskę z dipami, oliwą, odrobiną soli czy świeżo zmielonym pieprzem. Może być gotowany w wodzie lub na parze. Żeby zachował swój atrakcyjny zielony kolor, podczas gotowania do wody wystarczy dodać trochę kwasku cytrynowego. Wykorzystuje się go do dań jednogarnkowych i jako dodatek do potraw mięsnych. Dobrze smakuje w sezonowej zupie jarzynowej.
Jak przyrządzić groszek cukrowy?
Jednym z najczęstszych sposób na wykorzystanie cukrowego groszku jest sałatka. Ciekawą propozycję stanowi ta przygotowana z 2 pomidorów, 8 dag parmezanu zestruganego w płatki, 60 dag groszku cukrowego, 2 łyżek oliwy, 1 łyżki musztardy z ziarnami gorczycy, 1 łyżki octu balsamicznego, 1/2 pęczka szczypiorku, soli i pieprzu do smaku. Składniki wystarczą na 4 porcje. Groszek po umyciu blanszuje się w osolonym wrzątku, odcedza, przelewa zimną wodą i odsącza. Umyte pomidory kroi się w kostkę. Musztardę łączy się z oliwą, octem, solą i pieprzem. Warzywa przekłada się do miski, posypuje parmezanem, posiekanym szczypiorkiem i polewa sosem.
Zobacz film: Zielone warzywa
Bibliografia:
1. W. Gawryś, Słownik roślin zielnych, Officina Botanica, Kraków 2008.
2. H. S. Grewal, B. L. Maheshwari, Magnetic treatment of irrigation water and snow pea and chickpea seeds enhances early growth and nutrient contents of seedlings, [w:] „Bioelectromagnetics”, 2011, 32(1), s. 58–65.