Pojawienie się bólu może być spowodowane podrażnieniem lub zbyt dużą aktywnością receptorów bólowych, tzw. nocyceptorów. Ból może wywołać także ucisk, wysoka lub niska temperatura czy substancje chemiczne. Może także pojawić się po zabiegu czy operacji.

Mimo że chętnie byśmy po wyeliminowali z naszego życia, to ból stanowi bardzo ważny sygnał ostrzegawczy od organizmu.

Jakie są rodzaje bólu?

Zazwyczaj wyróżnia się trzy rodzaje bólu - zapalny, neuropatyczny oraz funkcjonalny. Pierwszy z nich, czyli ból zapalny najczęściej pojawia się u osób, które zmagają się z chorobami zwyrodnieniowymi, np. reumatoidalnym zapaleniem stawów. Drugi - neuropatyczny - występuje u osób po amputacjach lub tych, które chorowały na półpasiec. Trzeci, czyli ból funkcjonalny pojawia się u pacjentów z fibromialgią lub zespołem jelita drażliwego.

Aby określić jego siłę i natężenie stosuje się tzw. skalę numeryczną NRS. Zawiera ona 11 stopni - od 0 do 10. Gdzie zero oznacza całkowity brak bólu, a 10 - najgorszy z możliwych. W sytuacji, gdy chory nie może sam określić, jak silne ma dolegliwość wykorzystuje się tzw. behawioralną ocenę bólu - nasilenie bólu na podstawie zachowania chorego oceniają jego opiekunowie lub rodzina.

Ból  - kiedy konsultacja z lekarzem jest konieczna?

Jeśli ból pojawia się bez wyraźnej przyczyny i takie sytuacje zdarzają się najwyżej kilka razy do roku nie ma powodu do obaw. Można sobie z nim poradzić sięgnąć po ogólnodostępne leki przeciwbólowe. Trzeba jej jedna stosować zgodnie z informacją zawartą w ulotce.

Leków przeciwbólowych nie można ze sobą łączyć. Zdarza się, że ta sama substancja czynna ma różne nazwy handlowe, tym samym łatwo je przedawkować. Leków przeciwbólowych nie powinno się łączyć z alkoholem. Szczególnie opłakane skutki może mieć zestawienie paracetamolu i alkoholu. Zdarza się, że taki miks prowadzi do uszkodzenia wątroby.

Jeśli jednak takie doraźne działanie nie pomagają warto skonsultować się z lekarze. Wizyta u specjalisty będzie potrzebna także wtedy, gdy ból pojawia się kilka razy w miesiącu, kumuluje się w tym samym miejscu i zmienia się jego nasilenie. Lekarza trzeba się poradzić także wtedy, gdy bólowi towarzyszą też inne dolegliwości, np. osłabienie, zawroty głowy, nudności, senność, obrzęk i tkliwość w miejscu bólu. Kiedy ból zaczyna utrudniać nam codzienne funkcjonowanie - wizyta u lekarza jest absolutnie konieczna.

Ból przewlekły - skąd się bierze i jak go leczyć ?

Z bólem przewlekłym zmagają się przede wszystkim pacjenci onkologiczni lub osoby, które mają zwyrodnienie stawów. Czasem w ból przewlekły zmienia się ten, który pojawia się np. po operacji. Prawidłowo leczony ból pooperacyjny powinien ustąpić w przeciągu kilku lub kilkunastu dni. Źle dobrana terapia sprawia, że w układzie nerwowym zachodzą trwałe zmiany i całkowicie zaburzone zostaje fizjologiczne odczuwanie bólu.

Jak sobie poradzić z bólem kręgosłupa? Dowiesz się tego z filmu:

Jak się pozbyć bólu?

Osoby, które nie chcą przyjmować proszków mogą sięgnąć po plastry czy maści przeciwbólowe. Ich zaletą jest to, że nie obciążają żołądka, trudno jest je przedawkować i działają bezpośrednio w miejscu bólu. Takie środki doskonale sprawdzają się w leczeniu bólu stawów lub kręgosłupa.

Jeśli takie metody nie przynoszą ukojenia warto poszukać pomocy w poradni leczenia bólu. Pracujący tam specjalista może zaproponować bardziej inwazyjne metody leczenia bólu np. blokady, termolezje (do łagodzenia bólu wykorzystuje się prąd o częstotliwości fal radiowych), kriolezję (dzięki niskiej temperaturze blokuje się niektóre struktury układu nerwowego, tym samym  dolegliwości ustępują). Warto zaznaczyć, że w takich placówkach można otrzymać także pomoc psychologa.