Otyłość to coraz częściej spotykany problem zdrowotny. Rozumie się ją jako nadmierne nagromadzenie tkanki tłuszczowej, które przekracza fizjologiczne potrzeby i możliwości adaptacyjne organizmu. Otyłość gynoidalna i androidalna to podstawowe rodzaje. W pierwszym przypadku stwierdza się nadmiar tłuszczu w okolicy pośladkowo-udowej, a w drugim w okolicy brzucha.
Czym jest otyłość gynoidalna?
Otyłość to stan charakteryzujący się nadmiarem tkanki tłuszczowej w organizmie. W przypadku mężczyzn stwierdza się ją, gdy tłuszcz stanowi więcej niż 20% ogólnej masy ciała, zaś u kobiet – powyżej 25%. Otyłość gynoidalna i androidalna różnią się miejscem głównego nagromadzenia tkanki tłuszczowej. Otyłość gynoidalna zwana jest też otyłością pośladkowo-udową lub typu gruszka. Nadmiar tłuszczu występuje w okolicy ud i pośladków. Z kolei otyłość androidalna określana bywa alternatywnie otyłością brzuszną, centralną lub typu jabłko. W jej przypadku nagromadzenie tkanki tłuszczowej następuje w powłokach brzusznych. Określanie otyłości nazwami owoców wynika ze sposobu rozmieszczenia tkanki tłuszczowej w organizmie, co upodabnia sylwetkę danej osoby do nich. Otyłość typu jabłko częściej występuje u mężczyzn, otyłość typu gruszka – u kobiet.
Polecamy: Otyłość pierwotna i wtórna – przyczyny, objawy, skutki i leczenie otyłości
Ile osób w Polsce ma otyłość i potrzebuje operacji bariatrycznej? Odpowiedź znajdziesz w filmie:
Jak wygląda osoba z otyłością gynoidalna?
Oto charakterystyczny wygląd osoby z otyłością gynoidalną:
- szerokie i zaokrąglone biodra,
- dość duża i opadająca pupa, która niemal zlewa się z pełnymi udami,
- rozbudowane łydki,
- niezbyt długie nogi,
- dość szczupła górna partia ciała (talia średnio wcięta oraz nisko umiejscowiona, brzuch zwykle płaski, ramiona lekko opadające i wąskie, biust przeważnie w rozmiarze B).
Przyczyny otyłości udowo-pośladkowej
Otyłość udowo-pośladkowa może być spowodowana wieloma czynnikami. Za najczęstsze jej przyczyny uważa się niewystarczającą aktywność fizyczną i nieprawidłowy sposób odżywiania. Wśród determinantów wymienia się także choroby, m.in.: zespół policystycznych jajników, niedoczynność przysadki mózgowej, niedoczynność tarczycy.
Współczynnik WHR – określenie otyłości gynoidalnej
Współczynnik WHR (z ang. waist-hip ratio) jest parametrem pozwalającym ustalić typ otyłości, tj. androidalny czy gynoidalny. Określa proporcje między talią a biodrami. Liczony jest przez podzielenie obwodu talii przez obwód bioder. Obie wartości podaje się w centymetrach. Talię kobiet mierzy się w połowie odległości pomiędzy dolnym łukiem żeber a górnym brzegiem grzebienia kości biodrowej. Kobiecy obwód bioder mierzy się w miejscu największej wypukłości mięśni pośladkowych. Z kolei męski obwód talii mierzy się na linii pępka, zaś bioder na linii górnego końca kości udowej. Otyłość androidalną stwierdza się, gdy współczynnik WHR przekracza 0,85 dla kobiet i 1 dla mężczyzn. O otyłości gynoidalnej mówi się wówczas, gdy współczynnik WHR jest mniejszy bądź równy 0,85 dla kobiet i 1 dla mężczyzn.
Konsekwencje otyłości gynoidalnej
Specjaliści donoszą, że otyłość pośladkowo-udowa jest mniej szkodliwa dla zdrowia niż otyłość brzuszna. Mimo to otyłość gynoidalna pociąga za sobą liczne konsekwencje zdrowotne. Wśród nich wymienia się m.in. zwiększone ryzyko zachorowania na: cukrzycę typu 2, miażdżycę, nadciśnienie tętnicze krwi, kamicę żółciową, zwyrodnienia w obrębie układu kostnego, zawał serca. Dodatkowo często u osób otyłych stwierdza się obniżone poczucie własnej wartości. Stan ten prowadzić może do zaburzenia nastroju, a tym samym nawet do depresji. Bez względu na rodzaj otyłości nadmierna ilość tkanki tłuszczowej znacznie utrudnia codzienne funkcjonowanie i sprawia, że organizm szybciej się męczy.
Otyłość gynoidalna – ćwiczenia
W leczeniu otyłości gynoidalnej pomocne są ćwiczenia, których celem jest zmniejszenie dysproporcji pomiędzy górną a dolną częścią ciała. Wskazane są ćwiczenia aerobowe dolnych partii ciała, takie jak: bieganie, stepper, orbitrek, rower. Poleca się również ćwiczenia wzmacniające mięśnie klatki piersiowej i barków.
Oprócz ćwiczeń ważnym elementem leczenia otyłości gynoidalnej jest dieta. Zalecany sposób odżywiania oparty jest na produktach o niskim indeksie glikemicznym (IG ≤ 55), czyli wskaźniku informującym o tempie wzrostu poziom glukozy we krwi po spożyciu danego produktu spożywczego. W jadłospisie dominować powinny świeże owoce i warzywa, niektóre rodzaje produktów pełnoziarnistych. Na uwagę zasługują m.in.: czarna i czerwona porzeczka, czereśnie, truskawki, wiśnie, maliny, pomarańcze, brzoskwinie, jabłka, granat, grejpfrut, morele, mandarynki, brukselka, cukinia, kalafior, ogórek, papryka, pomidor, kapusta, szczaw, szpinak, bakłażan, ciecierzyca, marchew, soczewica, fasola biała, bób, chleb żytni razowy, ryż brązowy, kasza gryczana, płatki owsiane, mleko sojowe, drób.