Delikatne wychłodzenie w najgorszym wypadku kończy się przeziębieniem i kilkudniowym pobytem w domu. Bardziej zdecydowanych działań wymaga sytuacja, gdy temperatura spadnie do 32 stopni. Osoby w takim stanie bardzo często mają omamy, zaburzenia świadomości. Zdarza się, że tak skrajne wychłodzenie prowadzi do śmierci pacjenta.
Przyczyn tak gwałtownego obniżenia temperatury ciała może być kilka. najczęściej hipotermia pojawia się u osób, które przez długi czas poddane są działaniu bardzo niskiej temperatury i nie mają odpowiedniego zabezpieczenia. Wychłodzeniu ulegają także osoby pod wpływem alkoholu, które rozgrzane wysokoprocentowymi trunkami wychodzą na mróz bez ubrania i np. zasypiają gdzieś na klatce schodowej. Ale do tak skrajnego wychłodzenia może dojść także w domu. Dotyczy to przede wszystkim tych osób, które nie mają centralnego ogrzewania i palą w piecu. Zdarza się, że w takim domu temperatura – zwłaszcza w nocy – bardzo się obniża i zaczyna zagrażać życiu. Te dwa ostanie rodzaje hipotermii nazywane są hipotermią miejską.
Hipotermia - objawy
Hipotermia składa się z czterech faz (fazą piątą jest zgon). Jeśli spadek temperatury ciała jest niewielki zazwyczaj wystarczy ogrzewać organizm. Aby to zrobić trzeba przykryć poszkodowanego czymś, co jest nie tylko ciepłe, ale jeszcze ciepło utrzyma. Warto także podawać ciepłe napoje. W sytuacji, gdy temperatura ciała spadnie do 35-32 stopni mogą pojawić się dreszcze, czyli niekontrolowany ruch mięśni, przez który nasz organizm próbuje podnieść temperaturę i utrzymać prawidłową pracę narządów wewnętrznych. Dodatkowo mogą pojawić się:
- ogólne osłabienie,
- problemy z koncentracją, dezorientacja,
To pierwszy etap hipotermii, z którym możemy poradzić sobie jeszcze sami.
Spadek temperatury z 32 do 28°C to drugie stadium hipotermii i wymaga ono pomocy z zewnątrz. W tym stadium wychłodzenia następuje obniżenie poziomu świadomości, pojawiają się trudności z chodzeniem (ponieważ mięśnie są usztywnione od drżenia i wyziębienia), problemy z wyraźną artykulacją, które uniemożliwiają skuteczne porozumiewanie się, a dodatkowo poszkodowany traci poczucie czasu.
Jeśli pomoc nie przyjdzie na czas rozwinie się trzecia faza hipotermii, która może doprowadzić do śmierci poszkodowanego. Warto pamiętać, że osoba w tym stadium wychłodzenia może sprawiać wrażenie nietrzeźwej i bardzo łatwo wówczas zlekceważyć objawy znacznego już wychłodzenia. W trzecim stadium hipotermii temperatura spada z 28 do nawet 24°C i zazwyczaj konieczne jest przeprowadzenie reanimacji. Tak duży spadek temperatury prowadzi do:
- utraty przytomności,
- zwolnienie pulsu,
- ledwo wyczuwalny oddech, w niektórych sytuacjach zatrzymanie krążenia i oddechu
- brak reakcji źrenic na światło czy brak reakcji organizmu na dotyk. Na tym etapie dochodzi do niedotlenia mózgu.
Jeżeli temperatura spadnie poniżej 24°C następuje zatrzymanie krążenia - czwarta faza hipotermii. Jeżeli krążenie nie zostanie przywrócone, dochodzi do hipotermii nieodwracalnej (hipotermia głęboka), czyli do zgonu poszkodowanego (niektórzy nazywają tę fazę piątą fazą hipotermii).
Odmrożenia – jak udzielić pierwszej pomocy?
Podstawową zasadą przy udzielaniu pierwszej pomocy osobie z odmrożeniem jest to, że nie wolno nacierać i masować uszkodzonych partii ciała śniegiem, ponieważ takie działanie bardziej szkodzi niż pomaga. Poszkodowanemu nie może podawać alkoholu. Napoje z procentami zakłócają naturalne mechanizmy obronne. Dodatkowo przyczyniają się rozszerzanie naczyń krwionośnych, co jeszcze bardziej wychładza organizm. Pod żadnym pozorem nie można przebijać pęcherzy, które pojawiły się na skórze, ponieważ chronią one skórę i tkanki przed dalszym uszkodzeniem. Zatem, jak pomóc osobie z odmrożeniami? Należy zadbać o to, aby poszkodowany nie wykonywał żadnych ruchów. Podczas pracy mięśni konieczne jest obfite ukrwienie, czemu nie mogą podołać zwężone niską temperaturą naczynia. Należy zapewnić mu spokój i bezpieczeństwo. Jeśli doszło do odmrożeń wymagających hospitalizacji, trzeba wezwać pomoc medyczną.
Silne odmrożenie może doprowadzić do utraty przytomności, dlatego należy z osobą poszkodowaną utrzymywać stały kontakt. Jeśli jednak doszło do utraty świadomości należy co 2-3 minuty sprawdzać oddech.