Czym jest dekstroza? Czy powoduje skutki uboczne?

Fot.: Tadija Savic / stock.adobe.com

O to, czym jest dekstroza, często pytają osoby, które trenują kulturystykę. Jest to cukier prosty, który ceniony jest za zdolność transportu kreatyny, przez co zwiększa efektywność jej działania o około 50%. Na rynku funkcjonuje też pod nazwą cukru gronowego. Posiada właściwości zbliżone do glukozy.

Dekstroza zwiększa bilans energetyczny organizmu, stąd też jest bardzo pożądana w kulturystyce, gdzie duże znaczenie mają siła i rozwój masy mięśniowej. Substancja ta powoduje, że rośnie wydolność organizmu, a przez to również wytrzymałość na wysiłek i skrajne obciążenia.

Co to jest dekstroza?

Działanie dekstrozy jest pożądane przy treningu kulturystycznym, siłowym lub tlenowym, czyli takim jak jazda na rowerze, bieganie i pływanie. Jest najszybciej wchłanianym przez organizm cukrem (rodzajem D-glukozy) o bardzo wysokim indeksie glikemicznym. Dlatego też jest dodatkiem do odżywek treningowych – węglowodanowych (typu carbo), które można przyjmować po wysiłku.

Podczas intensywnych i częstych wizyt na siłowni poddane obciążeniom mięśnie rozwijają się, ale z drugiej strony dochodzi do rozpadu części ich włókien. Dodatkowo powstający kwas mlekowy pogarsza ich prawidłową regenerację. Organizm każdorazowo po wystąpieniu uszkodzeń uruchamia procesy naprawcze, stąd okres tzw. potreningowy jest najlepszą porą do wprowadzenia dodatkowej suplementacji – czyli dostarczenie wszystkich niezbędnych składników, które przyspieszają odnowę. Czas ten określany jest w kulturystyce tzw. oknem anabolicznym, w którym zmiany zachodzą najintensywniej. Ma miejsce około godziny po wysiłku. Jest to najwłaściwsza pora na dostarczenie odpowiedniej ilości białek, węglowodanów i utraconych wraz z potem elektrolitów. Można tego dokonać, spożywając zbilansowany posiłek, o który jednak dość trudno na siłowni. Dużo skuteczniejsze są odżywki i suplementy diety. Nie wymagają skomplikowanego przygotowania, można mieć je ze sobą, a dostarczane składniki są w czystej i łatwo przyswajalnej formie.

Zobacz film: Co jeść kiedy trenujemy? Źródło: Fit bez męki i udręki

Dekstroza – działanie

Wprowadzona do organizmu substancja powoduje pobudzenia do pracy trzustki, która wydziela większe ilości insuliny (hormonu anabolicznego). Zachodzące procesy mają obniżyć glikemie przez wyłapanie cząsteczek glukozy i umieszczenie ich w mięśniach i wątrobie w formie glikogenu, który stanowi rezerwy energetyczne. Razem z cukrem (glukozą) do mięśni transportowane są też aminokwasy i kreatyna, co sprawia, że włókna są odżywione, poprawia się ich wytrzymałość i siła. Dodatkowo rosnące stężenie kreatyny znacznie przyspiesza proces budowy masy mięśniowej i jego efektywność. Stąd też osoby, które planują zwiększyć obciążenie treningowe, sięgają po suplementy wspomagające i pytają, co to jest dekstroza.

Zaleca się ją stosować przede wszystkim po treningu, kiedy organizm dotkliwie odczuwa braki zużytych zasobów energii. Dodatkowo po ćwiczeniach ciało przestawia się w tryb regeneracji, więc cukry i odżywki węglowodanowe nie stanowią zagrożenia, ponieważ nie jest to czas, w którym priorytetem powinno być spalanie tkanki tłuszczowej.

Dekstroza – dawkowanie

Dekstrozy nie należy przyjmować w nadmiarze – jeśli spożywana jest w formie suplementu diety, należy przestrzegać zaleceń producenta. W kulturystyce najczęściej wykorzystuje się jej sproszkowaną formę. Dla kulturystów dozwolona dzienna dawka to 40 do 70 gramów cukru, czyli około 2–3 łyżek stołowych, które najlepiej rozpuścić w wodzie. Często mieszana jest jednocześnie z kreatyną w proporcjach 2 łyżki stołowe dekstrozy (czyli około 50 g) i 5 g kreatyny – tego typu preparat należy przyjmować przez 6 tygodni, po czym konieczna jest przerwa. W formie czystej lub połączonej z kreatyną najlepiej pić odżywkę przed treningiem i bezpośrednio po nim. Natomiast wszelkie suplementy, najczęściej w formie napojów izotonicznych typu carbo (odżywki węglowodanowe), można pić także kilka godzin przez planowanym wysiłkiem fizycznym, np. rano. Dekstroza dostępna jest także w formie tabletek, których stosowanie również powinno być odpowiednie do wskazań producenta.

Dekstroza – skutki uboczne

Skutki uboczne stosowania dekstrozy wiążą się przede wszystkim z jej przedawkowaniem. Przyjmowana w nadmiarze może powodować zwiększone ryzyko wystąpienia chorób serca i układu nerwowego. Zanim zostanie podjęta decyzja o zastosowaniu suplementu, zawsze należy dowiedzieć się o przeciwwskazaniach i niepożądanych skutkach, jakie może on powodować, głównie ze względu na możliwe zachwianie gospodarki węglowodanowej organizmu poprzez podaż cukrów prostych. Ich spożywanie prowadzi do znacznych wahań nastrojów, zaburzeń emocjonalnych, a nawet zmian osobowości. Zwiększa również ciśnienie krwi i może powodować bardzo niebezpieczną chorobę, jaką jest cukrzyca. Każdy cukier prosty spożywany w zbyt dużych ilościach może być szkodliwy dla organizmu.

Data aktualizacji: 04.11.2019,
Opublikowano: 16.01.2018 r.

Komentarze (1)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany

sadam 13.09.2018r.

uzywajac metalowej lyzki do miodu zachodzi do rekacji chemicznej.... ale to raczej przy dluzszym namaczaniu.

Zobacz wszystkie 1 komentarzy
Rodzaje i rola błonnika w diecie

Błonnik pokarmowy jest cennym wsparciem dla całego organizmu, ponieważ poprawia pracę jelit, zmniejsza poziom cholesterolu i optymalizuje poziom cukru we krwi. W tym artykule dzielimy się przydatną wiedzą na temat prozdrowotnych właściwości błonnika oraz produktów, które go zawierają. 

Czytaj więcej
Skończyłeś pięćdziesiąt lat? To warzywo powinno stać się twoim najlepszym przyjacielem

Po 50. roku życia gorzej działają nasze narządy, a niektóre procesy zachodzące w organizmie spowalniają. Na szczęście dzięki odpowiedniemu stylowi życia, a zwłaszcza diecie można temu zaradzić. Szczególnie cenne jest jedzenie porów. Dlaczego? 

Czytaj więcej
Jak stłumić nadmierny apetyt? Te sposoby ci w tym pomogą

Ciągły apetyt może się pojawić z bardzo wielu powodów. Często jest wynikiem nadmiernego stresu. Jak można sobie poradzić z potrzebą ciągłego sięgania po jedzenie?  

Czytaj więcej
Krupnik – idealna zupa na zimę. Oczyszcza jelita i wzmacnia organizm 

Krupnik to jedna z najbardziej popularnych zup. Choć ma tyle samo zwolenników, co przeciwników to stanowi jedno ze zdrowszych dań w rodzimej kuchni. Dlaczego warto jeść krupnik? 

Czytaj więcej
Witamina D3 - niedobór, dawkowanie, właściwości i działanie

Witamina D3 jest wyjątkowym związkiem chemicznym, gdyż w organizmie działa podobnie do hormonów. Jest typem witaminy D, który możemy przyjmować poprzez odżywianie oraz jako suplement diety. Zarówno jej niedobór, jak i nadmiar jest szkodliwy dla naszego organizmu.

Czytaj więcej
O której jeść śniadanie? To ważne dla naszego zdrowia 

Mówi się, że śniadanie to najważniejszy posiłek w ciągu dnia. Znaczenie ma nie tylko to, co, ale i o której godzinie zjemy. Kiedy jest najlepsza pora na śniadanie?  

Czytaj więcej
Witamina B6, niedobór, objawy, jak suplementować, w czym jest 

Witamina B6 jest niezbędna do prawidłowego działania organizmu. Wspomaga przyswajanie żelaza oraz magnezu. Ma również wpływ na funkcjonowanie układu nerwowego. Gdzie jej szukać i co może świadczyć o jej niedoborze?  

Czytaj więcej
To warzywo może pomóc Ci uniknąć cukrzycy 

Leczenie cukrzycy nie ogranicza się tylko do przyjmowania leków. Konieczna jest także zmiana stylu życiu i diety. Zdaniem badaczy szczególnie cennym warzywem dla diabetyków jest okra. Jakie ma właściwości?  

Czytaj więcej
Adaptogeny - naturalne wsparcie dla całego organizmu

Adaptogeny to rośliny, które mają korzystny wpływ na działanie organizmu. W jaki sposób oddziałują na ciało człowieka i gdzie szukać tych wartościowych substancji?  

Czytaj więcej
Witamina E  to prawdziwe źródło młodości. Jak ją stosować? 

Witamina E - nazywana witaminą młodości - stanowi jeden z cenniejszych związków dla organizmu człowieka. Gdzie jej szukać i jak wpływa na organizm? 

Czytaj więcej