Sok i cukier z agawy zyskały w ostatnich latach niezwykłą popularność, ponieważ posiadają dużo niższy indeks glikemiczny niż cukier. Warto jednak wiedzieć, że, jak każdy słodycz, nie jest ona zupełnie bezpieczna w stosowaniu.

Co to jest agawa?

Agawy to rodzaj roślin naturalnie występujących w Ameryce Południowej i Środkowej. Odkryto ich około 300 gatunków, z których większość ma zbliżone właściwości. Najbardziej znane gatunki to agawa niebieska, agawa królowej Wiktorii, agawa amerykańska, agawa sizalowa i agawa meksykańska. Zyskały one popularność jako rośliny ozdobne, ponieważ posiadają ładny kształt liści. Agawa może wytworzyć też niezwykły kwiat, jednak często trwa to parę lat.

Agawa – właściwości lecznicze i zastosowanie

Agawa zawiera w liściach wiele cennych składników, takich jak:

• saponiny sterydowe,
  
• polisacharydy,
  
• oligosacharydy,
  
• enzymy proteolityczne,
  
• kwasy bursztynowy i cytrynowy,
  
• witaminy B, C, E i prowitamina D,
  
• fitosterole (beta-sitosterol),
  
• sole mineralne,
  
• śluzy i gumy.
  

Agawa wykazuje podobne właściwości do popularnie stosowanego w lecznictwie aloesu – wzmacnia układ odpornościowy i działa przeciwzapalnie. Choć najwygodniejszą formą stosowania tej rośliny jest picie nalewki z agawy, to większość zielarzy zaleca używanie wyciągów wodnych lub syropów. Przyczyną tego jest skłonność mocnych ekstraktów alkoholowych do hamowania niektórych ważnych procesów biologicznych. Dlatego najlepszym rozwiązaniem jest posiadanie agawy w domu i przygotowywanie na bieżąco małych dawek wodnych wyciągów poprzez zmielenie liścia agawy i zalanie go wodą. W celu konserwacji można zrobić syrop z agawy.

Wodne wyciągi z liści agawy polecane są szczególnie do stosowania zewnętrznego, jako środka na zapalenie spojówek i zmiany skórne, w tym choroby autoimmunologiczne takie jak łuszczyca. Przychodzą one też z pomocą osobom, które chcą się pozbyć worków pod oczami.

Z agawy niebieskiej wytwarza się mocny alkohol o nazwie tequila, który produkowany był już za czasów Azteków. Niektóre gatunki wykorzystuje się również do produkcji silnych włókien roślinnych, na przykład sizalu.

Nalewka z liści agawy

Jeśli posiada się w domu agawę jako roślinę doniczkową, można w prosty sposób wykonać z jej liści nalewkę leczniczą. W tym celu należy użyć jednej części liści na 5 części 40% alkoholu. Liście należy rozdrobnić, zalać wybranym alkoholem i odstawić w ciemne miejsce na 7 dni. Po tym czasie preparat należy przefiltrować i można zacząć go używać.

Nalewka z liści agawy stosowana jest zewnętrznie do robienia okładów na nerwobóle i bóle mięśniowo-stawowe. Z kolei przyjmowana doustnie zwiększa ilość wydalanego moczu oraz poprawia perystaltykę jelit i odporność.

Sok, syrop i cukier z agawy

Z liści agawy uzyskuje się sok, który po poddaniu obróbce termicznej można zamienić w syrop lub nawet cukier. Są to coraz bardziej popularne środki słodzące, ponieważ wielu ludzi uważa, że proces ich wytwarzania jest bardziej naturalny niż produkcja cukru z buraków cukrowych. Słodziki uzyskane z agawy charakteryzują się dużo niższym indeksem glikemicznych niż większość używanych w tym celu substancji. Dlatego z powodzeniem mogą być wykorzystywane przez osoby walczące z nadwagą lub cukrzyków. Warto jednak mieć na uwadze, że nadmierne używanie syropu lub cukru z agawy może doprowadzi do wtórnego upośledzenia wchłaniania fruktozy.

Syrop z agawy ma też inne wady:

• wzmaga uczucie głodu,
  
• karmi komórki nowotworowe,
  
• zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia kamicy nerkowej.
  

Dlatego syrop z agawy, używany w rozsądnej ilości zamiast cukru, może być dobrym rozwiązaniem, ale należy pamiętać o zachowaniu umiaru.

Pielęgnacja twarzy przy użyciu agawy

Liście z agawy bardzo dobrze sprawdzają się też w pielęgnacji twarzy. W tym celu można wykorzystywać maseczki wykonane z papki z jej liści, okłady, a nawet przygotować tonik ze świeżo wyciśniętym sokiem.

Agawa ma działanie nawilżające i regenerujące naskórek, a także przeciwzapalne. Doskonale sprawdza się w leczeniu zmian trądzikowych, ale przyłożenie świeżego liścia pomaga też w zwalczaniu opryszczki.

Agawa jako roślina doniczkowa

Agawa była wykorzystywana jako ozdobna roślina doniczkowa już w XVI w., kiedy została sprowadzona przez konkwistadorów do Europy. Jest dość prosta w uprawie, choć potrzebuje dużo słońca, dlatego latem warto wystawiać ją na dwór. Należy jednak pamiętać, że niektóre jej gatunki potrafią się bardzo rozrastać i warto wybierać takie, których wymagania odnośnie przestrzeni można zaspokoić.

Bibliografia:

1. Farmakognozja, Jesień - czas nalewek - Agave, Sorbus, Absinth, Cydonia