Choroby cywilizacyjne występują już nie tylko u osób starszych – w związku z szybkim rozwojem technologii pojawiają się także wśród młodzieży, a nawet u dzieci. Nie zostały jeszcze dokładnie wyszczególnione wszystkie choroby cywilizacyjne.
Choroby cywilizacyjne – definicja i charakterystyka
Choroby cywilizacyjne występują globalnie i są bardzo powszechne. Ich pojawienie się, a także znaczne rozprzestrzenienie, zwłaszcza w krajach wysoko rozwiniętych, paradoksalnie zostało spowodowane osiągnięciem dużego postępu cywilizacyjnego i technicznego przez współcześnie żyjących ludzi. Stąd pochodzi alternatywna nazwa chorób cywilizacyjnych – choroby XXI wieku. Takie określenie jest jednak wskazówką, aby je rozpatrywać pod względem ich występowania w określonym miejscu i czasie. Zakwalifikowanie schorzenia do kategorii chorób cywilizacyjnych nie gwarantuje tego, że pozostanie ono już w niej na zawsze. Zniknie ono z tej listy, kiedy ludzkość się z nim upora, czyli będzie na etapie znaczącego zmniejszenia poziomu zachorowalności i śmiertelności z jego przyczyny do wymiaru o wiele mniejszego niż globalny.
Choroby cywilizacyjne – przykłady
Do przykładów chorób cywilizacyjnych zalicza się:
- choroby układu sercowo-naczyniowego: nadciśnienie tętnicze, miażdżycę i zawał serca,
- otyłość, cukrzycę,
- nowotwory,
- choroby układu oddechowego,
- choroby i dolegliwości układu pokarmowego: biegunki, zaparcia, wrzody żołądka i dwunastnicy, zgagę i hemoroidy,
- osteoporozę,
- choroby zakaźne: AIDS, gruźlica
- alergie,
- choroby psychiczne i uzależnienia: alkoholizm, narkomanię, anoreksję, bulimię, depresję, choroby afektywne, zaburzenia osobowości i nerwice.
Choroby cywilizacyjne – przyczyny ich powstawania
Tempo rozwoju społeczeństwa to najbardziej ogólna przyczyna powstawania chorób cywilizacyjnych. Można jednak rozszerzyć ją o wyszczególnienie czynników, takich jak: uprzemysłowienie i nieustanne rozbudowy obszarów miejskich i wiążące się z nimi skażenie środowiska naturalnego, nowe technologie, zmiany klimatyczne, wyczerpywanie się zasobów naturalnych, hałas i zagrożenia wynikające z niezdrowego stylu życia – rozumianego jako spożywanie tłustych i znacznie przetworzonych potraw, niska aktywność fizyczna, siedzący tryb życia, palenie papierosów, spożywanie alkoholu, napięcia nerwowe i stres, co w efekcie przyczynia się do rozwoju głównej przyczyny chorób cywilizacyjnych - otyłości.
Choroby cywilizacyjne – statystyki
Na tle innych schorzeń i dolegliwości, choroby cywilizacyjne wypadają bardzo okazale pod względem umieralności, stanowiąc przyczynę ponad 80% zgonów. Odpowiadają także za znaczne pogorszenie jakości życia i skrócenie jego długości. Bezpośredni wpływ na taki stan rzeczy mają warunki bytowania definiowane przez rozwinięte cywilizacje oraz zdobycze cywilizacyjne, które wiążą się z dużym tempem postępu.
Choroby cywilizacyjne – jak im zapobiegać? Profilaktyka
Choroby cywilizacyjne mają to do siebie, że bardzo szybko się rozprzestrzeniają. Zachorowanie na jedną z nich niesie ze sobą podwyższone zagrożenie zachorowania na inną – wszystkie te choroby mają punkty wspólne, a tempo codziennego funkcjonowania nie służy profilaktyce, której główną częścią składową jest zdrowy tryb życia. Warto wprowadzić regularną dietę, obejmującą pięć zbilansowanych posiłków dziennie spożywanych o regularnych porach. Ważne jest również picie co najmniej 8 szklanek wody dziennie – należy pić powoli, w odstępach, pojedynczymi łykami. Wpływ na jakość życia ma także wysypianie się i nienarażanie na czynniki stresowe – te mogą odbić się depresją, częstym sięganiem po słodycze i używki. Aby unikać licznych chorób, należy również zaprzestać korzystania z używek – zarówno alkohol, jak i papierosy zawierają toksyny, które zatruwają organizm.
Choroby cywilizacyjne a oregano
Jeśli chodzi o konkretny składnik diety, na pomoc profilaktyce chorób cywilizacyjnych przybywa oregano oraz pozyskiwany z tej rośliny olejek. Pozwalają one zapobiegać m.in. cukrzycy, nowotworom, a także chorobom serca. Fenole zawarte w oregano wykazują właściwości przeciwutleniające. Ponadto usuwają wolne rodniki, odpowiadające za procesy starzenia organizmu. Dzięki temu oregano posiada także właściwości antynowotworowe. Z kolei dzięki zawartości seskwiterpenów olejek z oregano działa uspokajająco – w tym celu jego roztwór z gorącą wodą bądź napar z zioła należy stosować w formie inhalacji. Preparaty z suszonego oregano sporządzone na bazie wody lub alkoholu działają bakteriobójczo i grzybobójczo. Wspomagają organizm w walce z bakterią Escherichia coli i gronkowcem złocistym.