Choroby cywilizacyjne – definicja i przykłady. Jak im zapobiegać?

Fot: dgmphoto / stock.adobe.com

Choroby cywilizacyjne są często nazywane chorobami XXI wieku. Częstotliwość ich występowania zbiega się ze stopniem rozwoju cywilizacji. Zalicza się do nich cukrzycę, nadciśnienie, a także nowotwory, depresję czy nerwice.

Choroby cywilizacyjne występują już nie tylko u osób starszych – w związku z szybkim rozwojem technologii pojawiają się także wśród młodzieży, a nawet u dzieci. Nie zostały jeszcze dokładnie wyszczególnione wszystkie choroby cywilizacyjne.

Choroby cywilizacyjne – definicja i charakterystyka

Choroby cywilizacyjne występują globalnie i są bardzo powszechne. Ich pojawienie się, a także znaczne rozprzestrzenienie, zwłaszcza w krajach wysoko rozwiniętych, paradoksalnie zostało spowodowane osiągnięciem dużego postępu cywilizacyjnego i technicznego przez współcześnie żyjących ludzi. Stąd pochodzi alternatywna nazwa chorób cywilizacyjnych – choroby XXI wieku. Takie określenie jest jednak wskazówką, aby je rozpatrywać pod względem ich występowania w określonym miejscu i czasie. Zakwalifikowanie schorzenia do kategorii chorób cywilizacyjnych nie gwarantuje tego, że pozostanie ono już w niej na zawsze. Zniknie ono z tej listy, kiedy ludzkość się z nim upora, czyli będzie na etapie znaczącego zmniejszenia poziomu zachorowalności i śmiertelności z jego przyczyny do wymiaru o wiele mniejszego niż globalny.

Choroby cywilizacyjne – przykłady

Do przykładów chorób cywilizacyjnych zalicza się:

  • choroby układu sercowo-naczyniowego: nadciśnienie tętnicze, miażdżycę i zawał serca,
  • otyłość, cukrzycę,
  • nowotwory,
  • choroby układu oddechowego,
  • choroby i dolegliwości układu pokarmowego: biegunki, zaparcia, wrzody żołądka i dwunastnicy, zgagę i hemoroidy,
  • osteoporozę,
  • choroby zakaźne: AIDS, gruźlica
  • alergie,
  • choroby psychiczne i uzależnienia: alkoholizm, narkomanię, anoreksję, bulimię, depresję, choroby afektywne, zaburzenia osobowości i nerwice.

Zobacz film: Alergia choroba cywilizacyjna. Źródło: DeFacto

Choroby cywilizacyjne – przyczyny ich powstawania

Tempo rozwoju społeczeństwa to najbardziej ogólna przyczyna powstawania chorób cywilizacyjnych. Można jednak rozszerzyć ją o wyszczególnienie czynników, takich jak: uprzemysłowienie i nieustanne rozbudowy obszarów miejskich i wiążące się z nimi skażenie środowiska naturalnego, nowe technologie, zmiany klimatyczne, wyczerpywanie się zasobów naturalnych, hałas i zagrożenia wynikające z niezdrowego stylu życia – rozumianego jako spożywanie tłustych i znacznie przetworzonych potraw, niska aktywność fizyczna, siedzący tryb życia, palenie papierosów, spożywanie alkoholu, napięcia nerwowe i stres, co w efekcie przyczynia się do rozwoju głównej przyczyny chorób cywilizacyjnych - otyłości.

Choroby cywilizacyjne – statystyki

Na tle innych schorzeń i dolegliwości, choroby cywilizacyjne wypadają bardzo okazale pod względem umieralności, stanowiąc przyczynę ponad 80% zgonów. Odpowiadają także za znaczne pogorszenie jakości życia i skrócenie jego długości. Bezpośredni wpływ na taki stan rzeczy mają warunki bytowania definiowane przez rozwinięte cywilizacje oraz zdobycze cywilizacyjne, które wiążą się z dużym tempem postępu.

Choroby cywilizacyjne – jak im zapobiegać? Profilaktyka

Choroby cywilizacyjne mają to do siebie, że bardzo szybko się rozprzestrzeniają. Zachorowanie na jedną z nich niesie ze sobą podwyższone zagrożenie zachorowania na inną – wszystkie te choroby mają punkty wspólne, a tempo codziennego funkcjonowania nie służy profilaktyce, której główną częścią składową jest zdrowy tryb życia. Warto wprowadzić regularną dietę, obejmującą pięć zbilansowanych posiłków dziennie spożywanych o regularnych porach. Ważne jest również picie co najmniej 8 szklanek wody dziennie – należy pić powoli, w odstępach, pojedynczymi łykami. Wpływ na jakość życia ma także wysypianie się i nienarażanie na czynniki stresowe – te mogą odbić się depresją, częstym sięganiem po słodycze i używki. Aby unikać licznych chorób, należy również zaprzestać korzystania z używek – zarówno alkohol, jak i papierosy zawierają toksyny, które zatruwają organizm.

Choroby cywilizacyjne a oregano

Jeśli chodzi o konkretny składnik diety, na pomoc profilaktyce chorób cywilizacyjnych przybywa oregano oraz pozyskiwany z tej rośliny olejek. Pozwalają one zapobiegać m.in. cukrzycy, nowotworom, a także chorobom serca. Fenole zawarte w oregano wykazują właściwości przeciwutleniające. Ponadto usuwają wolne rodniki, odpowiadające za procesy starzenia organizmu. Dzięki temu oregano posiada także właściwości antynowotworowe. Z kolei dzięki zawartości seskwiterpenów olejek z oregano działa uspokajająco – w tym celu jego roztwór z gorącą wodą bądź napar z zioła należy stosować w formie inhalacji. Preparaty z suszonego oregano sporządzone na bazie wody lub alkoholu działają bakteriobójczo i grzybobójczo. Wspomagają organizm w walce z bakterią Escherichia coli i gronkowcem złocistym.

Zobacz film: Co powinieneś wiedzieć, zanim pójdziesz na zwolnienie lekarskie. Źródło: Dzień Dobry TVN

Data aktualizacji: 30.05.2019,
Opublikowano: 27.09.2017 r.

Komentarze (0)

Trwa dodawanie...
Komentarz dodany!
Komentarz nie mógł zostać dodany
Alzheimerem można się zarazić? Niepokojące odkrycie badaczy

Priony to groźne białka, które przyczyniają się do rozwoju choroby Creutzfeldta-Jakoba. Najnowsze badania sugerują, że związki te mają swój udział w powstawaniu zmian w mózgu typowych dla schorzeń otępiennych, w tym alzheimera. Jak to możliwe?  

Czytaj więcej
Te objawy mogą wskazywać na cukrzycę, można je łatwo rozpoznać 

Cukrzyca to poważna choroba, z którą zmaga się coraz więcej osób. Jej najbardziej charakterystycznym objawem jest wysoki poziom glukozy we krwi. Co może o nim świadczyć? 

Czytaj więcej
Rak szyjki macicy, jak się przed nim chronić? W Polsce kobiety umierają z jego powodu codziennie

Rak szyjki macicy to choroba, którą w wielu krajach udało się niemal całkowicie wyeliminować. Niestety Polska znajduje się w grupie państw, w których nowotwór wciąż stanowi poważny problem.  

Czytaj więcej
Kiedy zaszczepić dziecko na odrę? WHO alarmuje, niepokojący wzrost zachorowań

W minionym roku odnotowano aż 45-krotny wzrost zachorowań na odrę. W ocenie WHO ten skok spowodowany jest mniejszą liczbą szczepień ochronnych wykonanych w czasie pandemii COVID-19. Czy grozi nam powrót tej niebezpiecznej choroby? 

Czytaj więcej
Sanepid apeluje: Ruszyły sczepienia przeciw odrze, uzupełnijmy zaległości 

Odra to wyjątkowo niebezpieczna i trochę zapomniana choroba. Niestety rezygnacja ze szczepień ochronnych może sprawić, że choroba wróci. Jak bardzo jest groźna?  

Czytaj więcej
W tym wieku przestań pić alkohol, aby uniknąć demencji. Lekarze potwierdzają

Picie alkoholu jest groźne dla zdrowia. Badacze przekonują, że w pewnym wieku sięganie po napoje wyskokowe staje się wyjątkowo niebezpieczne. Kiedy należy go zupełnie odstawić? 

Czytaj więcej
Nowe objawy COVID-19. To już nie utrata węchu i słuchu. Nowy wariant koronawirusa

Mimo że pandemii już nie ma, to koronawirus SARS-CoV-2 nie zniknął. Wirus mutuje i cały czas stanowi zagrożenie dla naszego zdrowia. Od pewnego czasu najbardziej aktywny jest wariant JN.1. Co o nim wiadomo? Jak bardzo jest niebezpieczny?  

Czytaj więcej
Alkohol na mrozie? To może być śmiertelnie niebezpieczne połączenie 

Wiele osób uważa, że nic tak nie rozgrzewa w zimie, jak alkohol. Tymczasem sięganie po tego rodzaju trunki, gdy przebywamy na mrozie może być bardzo niebezpieczne. Dlaczego i jakie mogą być tego konsekwencje? 

Czytaj więcej
Wirus RSV dominuje w polskich gabinetach, szaleje wśród dzieci i dorosłych 

Przybywa małych pacjentów zakażonych wirus RSV. Co gorsza, infekcja bywa na tyle niebezpieczne, że część dzieci wymaga hospitalizacji. Co warto wiedzieć o tym patogenie? Jak rozpoznać, że to właśnie on stoi za chorobą dziecka?  

Czytaj więcej
Niedobór witaminy B12, może doprowadzić do poważnych konsekwencji 

Witamina B 12 to jedna z ważniejszych substancji, bez których organizm człowieka nie może się obejść. Co może przemawiać za jej niedoborem? 

Czytaj więcej