Mimo wielu właściwości leczniczych arcydzięgiel litwor nie jest zalecany kobietom w ciąży, karmiącym i miesiączkującym. Ponadto nie powinny go stosować osoby np. z chorobą wrzodową bądź zapaleniem wyrostka. Jak w przypadku innych ziół, przed rozpoczęciem stosowania, warto skonsultować ten zamiar ze specjalistą.

Arcydzięgiel – co to jest i co zawiera?

Arcydzięgiel litwor (łac. Archangelica officinalis), nazywany także dzięgiel litwor, to roślina lecznicza z rodziny selerowatych. Rosnącą dziko można ją spotkać na Syberii i w północnej Europie. Pojawia się również w polskich Tatrach i Karpatach oraz nad brzegami potoków. Arcydzięgiel służący do celów leczniczych i pielęgnacyjnych, ze względu na swoje właściwości, uprawiany jest na wielu obszarach globu. Jest to roślina, która rośnie nawet do 3 m wysokości. Ma rozgałęzioną pustą w środku łodygę, a także duże i pierzaste liście. Kwitnie od maja do czerwca. Surowcami wykorzystywanymi do celów leczniczych są kłącze i korzeń arcydzięgla. Zbiera się je we wrześniu, a następnie pokrojone suszy w temp. 35°C.

Dzięgiel litwor to roślina, która zawiera w sobie wiele cennych związków. W jego unikatowym składzie znajdują się: kumaryny, estrogeny, sole mineralne (potas, cynk), związki odżywcze, kwasy organiczne, olejki eteryczne, flawonoidy i garbniki. Ta kopalnia korzystnie działających na organizm związków sprawia, że arcydzięgiel jest bardzo często stosowany.

Korzeń arcydzięgla – właściwości

Dzięgiel litwor ma wiele zastosowań leczniczych. Przede wszystkim można używać go ze względu na problemy z układem pokarmowym. Właściwości arcydzięgla wpływają na wydzielanie soku żołądkowego i śliny, co usprawnia procesy trawienne. Oprócz tego, że zioło pobudza apetyt, to również łagodzi bóle brzucha i skurcze żołądka, pozwala uporać się z wzdęciami, zaparciami i odbijaniem. Ponadto arcydzięgiel stosowany jest jako zioło kojące nerwy. Osoby cierpiące na nerwice wegetatywne, bezsenność, a także odczuwające lęk, niepokój i nadmierny stres z powodzeniem mogą je stosować. Dzięki poprawieniu ukrwienia i ukojeniu zioło pomaga odzyskać spokój. 

Zobacz także: Ćwiczenia relaksacyjne na stres dla dzieci i dorosłych. Opis i przykładowe zestawy

Mogą go również stosować osoby borykające się z nawracającymi bólami reumatycznymi. Sprawdzi się na wszelkiego rodzaju nerwobóle, bóle gośćcowe, bóle korzonków itp. Można stosować go wtedy zarówno w formie naparu, jak i zewnętrznie. Arcydzięgiel litwor wykorzystywany jest także bezpośrednio po wysiłku fizycznym – pomaga wtedy zregenerować mięśnie, a także zapobiega powstawaniu zakwasów. 

Zioło jest również stosowane na choroby skóry. Pomaga w leczeniu bielactwa, łuszczycy, trądziku, łupieżu i innych stanów zapalnych skóry. Łagodzi swędzenie i minimalizuje występowanie wyprysków – w tym celu może być stosowany wewnętrznie i zewnętrznie. Arcydzięgiel litwor pomaga także zwiększyć odporność. Jest skutecznym pomocnikiem w walce z wszelkimi infekcjami, w tym szczególnie infekcjami górnych dróg oddechowych. Ułatwia odkrztuszanie, łagodzi kaszel i ból gardła. Stosowany jest także podczas stanów chorobowych wywołanych grzybami, wirusami i bakteriami.

Zobacz także: Ashwagandha – co to jest? Dawkowanie, właściwości i działanie rośliny

Korzeń arcydzięgla – zastosowanie i dawkowanie

Najczęściej arcydzięgla stosuje się w formie naparu. Wystarczy 1 łyżkę stołową zalać 1,5 szklanki wrzątku, a następnie parzyć pod przykryciem przez ok. 20 minut. Później odcedzić i pić 3 razy dziennie przed posiłkiem lub po nim. Z arcydzięgla można przygotować także wywar. Wystarczy łyżeczkę pociętego korzenia zioła dodać do szklanki wody, a następnie zagotować i parzyć przez ok. 2 minuty. Tak przygotowany wywar należy zdjąć z ognia i parzyć pod przykryciem przez ok. 15 minut. Warto wypijać 1 szklankę 3 razy dziennie. Znany jest również odwar z arcydzięgla. Aby go przygotować, trzeba gotować korzeń rośliny przez 5 minut, następnie ostudzić i tak przyrządzone zioło pić 4 razy dziennie po 100 ml.

Arcydzięgiel litwor – przeciwwskazania. Czy każdy może go stosować?

Warto podkreślić, że, mimo wielu właściwości leczniczych, arcydzięgiel nie powinien być stosowany przez wszystkich. Przede wszystkim nie powinny go przyjmować kobiety w ciąży, w okresie karmienia, a także podczas miesiączki. Nie zaleca się też jego stosowania w ostrych nieżytach układu pokarmowego, w przebiegu choroby wrzodowej, a także podczas zapalenia kłębków nerwowych i wyrostka. Warto podkreślić, że nie powinno się go używać podczas ekspozycji na słońce – zdarza się, że u osób zdrowych wystąpi nagłe uczulenie na promienie ultrafioletowe.