Jednym z zaburzeń funkcjonowania układu nerwowego jest zespół rzekomoopuszkowy. Zespół rzekomoopuszkowy to efekt uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego, natomiast zespół opuszkowy to konsekwencja zaburzeń funkcji obwodowego neuronu.
Czym jest zespół rzekomoopuszkowy?
Zespół rzekomoopuszkowy pojawia się w wyniku uszkodzenia połączeń nerwowych, pomiędzy okolicą ruchową kory mózgowej a jądrami nerwów IX, X i XI, czyli językowo-gardłowego, błędnego i podjęzykowego. Charakterystyczną cechą zespołu rzekomoopuszkowego jest spowolniała, nosowa mowa, dość niewyraźna. Nie ma zaników mięśniowych, jednak w badaniu neurologicznym można stwierdzić wzmożenie odruchu żuchwowego i obecność objawów sugerujących zespół piramidowy (uszkodzenie ośrodkowego układu ruchowego):
- obecność patologicznych odruchów nerwowych,
- niedowłady, porażenia,
- osłabienie mięśni,
- wzmożenie napięcia mięśniowego i odruchów głębokich.
Dodatkowo pojawiają się objawy takie jak niestabilność emocjonalna.
Zespół rzekomoopuszkowy – przyczyny
Bardzo częstą przyczyną zespołu rzekomoopuszkowego może być miażdżyca, czyli choroba cywilizacyjna dotykającego ludzi w różnym wieku i mogąca zająć niemal każde naczynie tętnicze. Tym samym istnieje ryzyko wystąpienia blaszek miażdżycowych w naczyniach zaopatrujących ośrodkowy układ nerwowy, powodujących zaburzenia przepływu krwi przez te obszary. Wśród innych przyczyn zespołu rzekomoopuszkowego wymienia się guzy mózgu, stwardnienie rozsiane i stwardnienie zanikowe boczne.
Jak jest zbudowany i jak działa układ nerwowy? Odpowiedź znajdziesz w filmie:
Leczenie zespołu rzekomoopuszkowego
Jedyną formą leczenia jest terapia przyczynowa. Jeśli przyczyny są nieodwracalne, dochodzi do trwałych uszkodzeń nerwów. Jeśli jednak udało się znaleźć odwracalną przyczynę, wtedy konieczne jest wdrożenie właściwego leczenia przy współpracy logopedów, neurologów, jak również fizjoterapeutów.
Ze względu na postępujące problemy z połykaniem, dochodzi do utrudnienia przyjmowania posiłków. Przekłada się to na zwiększone ryzyka wystąpienia niedożywienia u chorych. Czasami konieczne jest założenie stomii dożołądkowej, a nawet gastrostomii.
Zespół rzekomoopuszkowy a opuszkowy
Zespół opuszkowy wynika z uszkodzeń jąder nerwów językowo-gardłowego, błędnego i podjęzykowego. Najbardziej charakterystyczne cechy to zaburzenia mowy i połykania. Mowa staje się zamazana, niewyraźna, nosowa, czyli podobnie jak w przypadku zespołu rzekomoopuszkowego, jak również dochodzi do zniesienia odruchu gardłowego i podniebiennego, co przekładania się na problemy z połykaniem. W odróżnieniu od zespołu opuszkowego, w zespole rzekomoopuszkowym pojawiają się brak zaników mięśniowych, wygórowane odruchy gardłowe, nasilony odruch gardłowy i podniebienny, brak drżeń pęczkowych, nieprawidłowe reakcje emocjonalne.