Zespół Roszpunki jest rzadko spotykanym schorzeniem, objawiającym się niedrożnością jelit. Jego nazwa została zaczerpnięta z bajki braci Grimm, a konkretnie imienia księżniczki o długich, pięknych włosach, zamkniętej w wysokiej wierzy. Przyczyną bezpośrednią jest zjadanie włosów (trichifagia), często współistniejące z tzw. trichotillomanią, czyli nawykiem wyrywania włosów. Zespół Roszpunki wymaga pomocy nie tylko specjalisty z dziedziny chirurgii, ale również psychiatry. Operacja jest konieczna, ponieważ niedrożność jelit jest bezpośrednim zagrożeniem życia.

Co to jest zespół Roszpunki?

Zespół Roszpunki jest rzadką chorobą. Ma kilka cech, które stanowią podstawę do rozpoznania. Występuje przede wszystkim u osób leczonych psychiatrycznie i u chorych z nerwicami. Główną cechą jest trichofagia, czyli zjadanie włosów. Jest to odruch absolutnie niekontrolowany. Często współistnieje z trichotillomanią, czyli zaburzeniem psychicznym polegającym na wyrywaniu włosów. Jeśli te zjawiska współistnieją, w jelitach dochodzi do tworzenia się tzw. trichobezoarów, czyli nietrawionych kul włosów, które doprowadzają do powstania niedrożności.

Jak rozpoznać i jak leczyć nerwicę? Odpowiedź znajdziesz w filmie:

Trichotillomania w zespole Roszpunki

Trichotillomania jest zaburzeniem psychicznym polegającym na uporczywym wewnętrznym przymusie wyrywania sobie włosów. Najczęściej tego typu zaburzenia są nieuświadomione, czyli chory nie wie, że wyrywa sobie włosy. Robi to automatycznie. Natomiast zdarzają się przypadki trichotillomanii skupionej, czyli pod wpływem wewnętrznego niepokoju, napięcia chory wyrywa włosy, co przynosi mu ulgę i odprężenie. Bardzo często włosy te są zjadane, co doprowadza do rozwoju zespołu Roszpunki. Należy pamiętać, że wyrywane włosy nie muszą dotyczyć wyłącznie włosów na głowie, ale także brwi, rzęs czy innych obszarów owłosionej skóry ciała. Zaburzenie może prowadzić do wyrywania włosów czy też różnego typu włókien z dywanów, a nawet sierści zwierzętom. Trichotillomania może pojawić się w każdym wieku, choć najczęściej obserwuje się początek w dzieciństwie, przed 10. rokiem życia, zwłaszcza u dziewczynek. Szczególne nasilenie odruchu zjadania włosów następuje pod wpływem silnego stresu.

Objawy zespołu Roszpunki

Zanim dojdzie do niedrożności, a u chorego występuje trichotillomania, można zaobserwować ogniska łysienia bez dodatkowych cech zapalnych, bliznowacenia itp., mogących sugerować przyczynę braku włosów. Jeśli włosy zostają zjedzone, gromadzą się w przewodzie pokarmowym. Nie są one trawione, jednak stopniowo przyczyniają się do zaburzenia wchłaniania, trawienia. Powodują bóle brzucha, odbijanie, uczucie pełności w brzucha.

Jeśli dojdzie do niedrożności, pojawia się bardzo silny ból brzucha, a także dochodzi do zahamowania perystaltyki jelit.

Leczenie zespołu Roszpunki

Jeśli nie doszło do ostrej niedrożności przewodu pokarmowego, rozważa się czasami możliwość podania środków przeczyszczających. W większości przypadków konieczne jest specjalistyczne leczenie, szczególnie przyczynowe, czyli obejmujące leczenie zaburzeń psychicznych. Farmakoterapię stanowi np. dopamina, natomiast bardzo ważne są terapie behawioralne chorych. Sama trichotillomania leczona jest lekami przeciwdepresyjnymi. Bardzo ważne jest zapobieganie powstawaniu niedrożności jelit.

Jakie spełnia układ nerwowy? Dowiesz się tego z filmu