Bakterie gronkowca złocistego występują między innymi na skórze i błonach śluzowych ludzi i zwierząt. Do zakażenia może dojść w okresie osłabienia i większej podatności na infekcje – w grupie zagrożenia znajdują się zwłaszcza chorzy, dzieci, osoby starsze oraz kobiety w ciąży. Konsekwencje zdrowotne mogą być bardzo poważne.

Co to jest gronkowiec złocisty?

Gronkowiec złocisty to Gram-dodatnie bakterie, które wbrew pozorom bardzo często występują w naszym otoczeniu. Wielu z nas nie zdaje sobie nawet sprawy z tego, że jest ich nosicielem – występują powszechnie na skórze, w jamie nosowej, gardle oraz w drogach moczowo-płciowych. Chociaż gronkowiec złocisty doprowadza do bardzo poważnych chorób, nie zawsze musi dojść do pojawienia się objawów. Zdaniem naukowców od 10% do 50% ludzkości miało, ma lub będzie mieć kontakt z tą bakterią. Zwykle do zakażenia dochodzi w okresie spadku odporności – pomimo rozwoju medycyny wciąż wielu pacjentów zaraża się gronkowcem złocistym w szpitalach. Dróg zakażenia jest bardzo dużo – może przeniknąć do organizmu wraz z jedzeniem, przenieść się drogą kropelkową albo poprzez kontakt z przedmiotami codziennego użytku. Ryzyko zakażenia znacznie zwiększają rany oraz choroby nowotworowe, cukrzyca i znaczne niedobory odporności.

Gronkowiec złocisty – objawy zakażenia

Zakażenie gronkowcem złocistym daje różne objawy, uzależnione od miejsca bytowania bakterii. W jego wyniku dochodzi najczęściej do zakażeń skóry, tkanek podskórnych i tkanek miękkich, a także zakażeń układowych oraz zatruć toksynami produkowanymi przez bakterie. Częstą formą zakażeń ropnych skóry są czyraki, jęczmienie, ropnie, owrzodzenia i liszajce. Gronkowiec złocisty na twarzy powoduje charakterystyczną figówkę gronkowcową, będącą przewlekłym zapaleniem mieszków włosowych. Nie należy bagatelizować problemów dermatologicznych, związanych z zakażeniem bakteriami – są nie tylko nieestetyczne i bolesne, ale mogą także prowadzić do innych, znacznie poważniejszych powikłań. 

Gronkowiec złocisty w pochwie powoduje stany zapalne i zakażenia. W jego wyniku może dojść również do poważnych zespołów chorobowych, w tym zespołu ogólnoustrojowej reakcji zapalnej (SIRS), zapalenia mięśnia sercowego, zapalenia wsierdzia i zapalenia opon mózgowych. W przypadku zakażenia układu oddechowego często obserwuje się zapalenie płuc, oskrzeli i migdałków. Jeżeli bakterie przedostały się do organizmu wraz z zepsutą żywnością, możliwe jest długotrwałe utrzymywanie się objawów charakterystycznych dla ciężkiego zatrucia pokarmowego – biegunki, wymiotów, bólu brzucha, gorączki i osłabienia. Niezwykle niebezpieczne są zatrucia, do których doprowadza enterotoksyna, produkowana przez gronkowca złocistego. W takim przypadku może dojść do zespołu wstrząsu toksycznego lub choroby Rittera, które są poważnym zagrożeniem dla zdrowia.

Jak rozpoznać co wywołało infekcję? Odpowiedź znajdziesz w filmie:

Gronkowiec złocisty u dzieci i w ciąży

Na zakażenie gronkowcem złocistym są szczególnie narażone osoby o obniżonej odporności. W tej grupie znajdą się osoby starsze, kobiety w ciąży oraz dzieci. Dla zapobiegnięcia zakażenia kluczowe jest przede wszystkim utrzymywanie właściwej higieny oraz odpowiednia dezynfekcja ran. Szczególnej troski wymagają niemowlęta, wyjątkowo podatne na różnego typu zakażenia. Często obserwuje się także gronkowca złocistego w ciąży. Zakażenia nie należy jednak bagatelizować czy ograniczać się do stosowania domowych sposobów na gronkowca złocistego. Nie należy jednak obawiać się na zapas – właściwie poprowadzona terapia wyróżnia się wysoką skutecznością. Konieczne jest zwrócenie się do lekarza i przeprowadzenie odpowiedniego leczenia.

Zobacz także: Paciorkowiec w ciąży – jak wygląda badanie. Paciorkowiec a ciąża 

Leczenie gronkowca złocistego

Leczenie gronkowca złocistego opiera się na antybiotykoterapii, jest jednak bardzo trudne ze względu na znaczną odporność bakterii na leki i wysoką temperaturę (nawet gotowanie i pieczenie nie jest w stanie zabić toksyn bakteryjnych). Dodatkowo, niektóre szczepy gronkowca złocistego wytwarzają penicylinazę – substancję, która rozkłada penicylinę. Właściwe leczenie musi być więc poprzedzone dokładnym rozpoznaniem i określeniem gatunku bakterii. W celu zmniejszenia zmian skórnych stosuje się także maści z antybiotykami. Wspomagająco można wypróbować leczenie naturalne gronkowca złocistego. Podstawą powinna być jednak profilaktyka – zakażeniu może skutecznie zapobiec utrzymywanie właściwej higieny oraz zdrowego trybu życia. Szczególnie powinni zadbać o nią pacjenci szpitali oraz innych placówek ochrony zdrowia. Właściwa, zbilansowana dieta, w której nie brakuje żadnych witamin i substancji odżywczych, zapewnia wysoką odporność organizmu i tym samym skuteczną barierę dla gronkowca złocistego.