Problemy z układem pokarmowym u małych dzieci najczęściej spowodowane są tym, że nie jest on jeszcze w pełni rozwinięty i nawet najdrobniejsze odstępstwo od diety lub zbyt gwałtowne wprowadzenie do niej nowych produktów może doprowadzić do rozwoju problemów żołądkowych. Dlatego należy dokładnie obserwować organizm dziecka, aby w razie poważniejszych problemów odpowiednio szybko zareagować.

Kolka

Kolka to najczęściej pojawiająca się dolegliwość. Szacuje się, że dotyczy aż 80 proc. maluchów. Jak ją rozpoznać? Malec przede wszystkim płacze i nie daje się uspokoić. Dodatkowo podkurcza nóżki, a jego brzuch jest wzdęty. Napady płaczu trwają ok. 3 godzin i pojawiają się nawet kilka razy w tygodniu. Objawy najczęściej nasilają się wieczorem. Przypadłość pierwszy raz daje o sobie znać w drugim tygodniu życia dziecka i może – z przerwami – towarzyszyć dziecku aż do końca czwartego miesiąca.

Jak pomóc maluchowi? Choć dolegliwości mijają samoistnie, to przy bardzo silnych atakach można podać dziecku napar z kopru włoskiego, który działa wiatropędnie.

Biegunka czynnościowa

O biegunce czynnościowej mówi się wtedy, gdy dziecko załatwia się co najmniej trzy razy dziennie. Stolce dziecka są luźne i nieuformowane. Biegunka czynnościowa pojawia się zazwyczaj u dzieci między 6 a 36 miesiącem życia. Aby potwierdzić schorzenie konieczne są dodatkowe badania, które wykluczą inne choroby, które mogą dawać podobne dolegliwości. Małego pacjenta bada się przede wszystkim pod kątem m.in. celiakii, nietolerancji laktozy, alergii pokarmowych, niedoczynności tarczycy, mukowiscydozy czy nieswoistego zapalenia jelit.

Jeśli badania nic nie wykryją, zazwyczaj nie ma wątpliwości, że dziecku dokucza biegunka czynnościowa. Skąd się bierze? W większości przypadku ma ona związek z dietą dziecka. Problem dotyczy głownie tych maluchów, które przyjmują znaczne ilości węglowodanów (zwłaszcza w postaci soków owocowych i słodzonych napojów), przy niewielkim spożyciu tłuszczów. Aby uspokoić układ pokarmowy dziecka i przywrócić jego prawidłowe funkcjonowanie koniecznie jest wprowadzenie bardziej zbilansowanej i różnorodnej diety.

Regurgitacje niemowląt, czyli cofanie się pokarmu do jamy ustnej

Wbrew pozorom taka przypadłość pojawia się u blisko połowy dzieci między drugim a ósmym miesiącem życia. W ogromniej większości przypadków przypadłość nie ma wpływu na rozwój dziecka, a „ulewanie” spowodowane jest nierozwiniętym jeszcze układem pokarmowym (tak małe dziecko nie potrafi jeszcze dobrze połykać). Problem nasila się zwłaszcza u tych dzieci, które jedzą wyjątkowo łapczywie.

Ulewanie się pokarmu u dziecka nie wymaga leczenia. Im dziecko będzie starsze tym rzadziej będzie się ono pojawiało. Aby jeszcze zmniejszyć ich liczbę zaleca się, aby trzymać dziecko pionowo, kiedy skończy jeść. Trzeba także pamiętać o prawidłowym ułożeniu dziecka (na lewym boku) oraz odpowiednim zagęszczeniu posiłku.

W sytuacji, gdy ulewanie jest bardziej nasilone, dziecko ma tendencję do zachłyśnięć, pojawiają się wymioty z domieszką krwi, bezdechy oraz gdy dziecko ma duże problemy z połykaniem wizyta u lekarz specjalisty jest konieczna. Takie objawy mogą mieć związek z alergią na białka, zwiastować nieprawidłową budowę układu pokarmowego lub refluks.

Zaparcia czynnościowe

U niemowląt oraz małych dzieci często pojawiają się zaparcia. O tego rodzaju zaburzeniu mówi się, gdy przez co najmniej dwa tygodnie stolce dziecka mają postać twardych kamieni. Jeśli zaburzenia wypróżniania nie mają związku z wadą anatomiczną czy problemami endokrynologicznymi mówi się właśnie o zaparciach czynnościowych. Skąd się biorą takie problemy? U zdrowych dzieci winna jest dieta, problem może się pojawić się, gdy dziecko zostanie przestawione z karmienia piersią na karmienie sztuczne. Zaparcia dokuczają także tym dzieciom, które przyjmują zbyt mało płynów, w diecie brakuje węglowodanów oraz błonnika, a także u tych, których dietę zbyt wcześnie wzbogacono o produkty stałe. Zaparcia mogą być także objawem alergii bądź nietolerancji pokarmowej. Niekiedy są one spowodowane blokowaniem przez dziecko odruchu parcia.

Aby pozbyć się zaparć w pierwszej kolejności konieczna jest modyfikacja diety. Zaleca się stosowanie diety bogatoresztkowej oraz podawanie malcowi większej ilości płynów. Dodatkowo poleca się stosowanie wlewek czyszczących i czopków doodbytniczych (glicerynowe), ale te polecane są tylko w ostateczności i tylko po konsultacji z lekarzem.

Jeśli zmiana diety nie przynosi rezultatów konieczna jest bardziej pogłębiona diagnostyka. Lekarz może zlecić wykonanie badania rtg jamy brzusznej, rekto- i kolonoskopię, manometrię odbytnicy, badania laboratoryjne z oznaczeniem hormonów tarczycy, stężenia wapnia, elektrolitów i magnezu w surowicy, stężenia chlorków w pocie, badania diagnostyczne układu moczowego, badanie histopatologiczne błony śluzowej jelita grubego.

Jak działa układ pokarmowy? Odpowiedź znajdziesz w naszym filmie