Najczęstszą formą neuropatii obwodowej jest mononeuropatia, czyli uszkodzenie jednego, pojedynczego nerwu obwodowego w mechanizmie urazu czy ucisku. Najłagodniejsza forma uszkodzenia nerwu obwodowego to neuropraksja, kiedy to dochodzi do uszkodzenia jedynie osłonek mielinowych nerwu, natomiast struktura samego nerwu jest nienaruszona.

Uszkodzenie nerwu obwodowego

Wyróżnia się kilka rodzajów uszkodzenia nerwu obwodowego:

• neuropraksja – uszkodzenie wyłącznie osłonki mielinowej nerwu bez uszkodzenia włókna nerwu;
  
• aksonotmeza – włókno nerwowe zostaje uszkodzone, natomiast osłonka Schwanna zostaje nienaruszona;
  
• neurotmeza – całkowite przerwanie ciągłości nerwu z następczymi procesami degeneracyjnymi w dystalnej części nerwu.
  

W następstwie uszkodzenia rozpoczyna się proces regeneracji nerwu. To z kolei wiąże się z nieprzyjemnym uczuciem, do którego zalicza się tkliwość w okolicy unerwianej przez dany nerw, ból promieniujący wzdłuż nerwu. W zależności od rodzaju uszkodzenia dochodzi do zaniku czucia czy też nadwrażliwości w okolicy zaopatrywanej przez dany nerw obwodowy. Najczęściej pojawiają się osłabienie, porażenie, a nawet zanik mięśni unerwianych przez dane włókna nerwowe.

Jak zbudowany jest i jakie funkcje pełni układ nerwowy? Dowiecie się tego z filmu:

Przyczyny uszkodzeń nerwów obwodowych

Uszkodzenia nerwów obwodowych czy po prostu dolegliwości związane z patologicznym wpływem jakiegoś czynnika na dany nerw to bardzo często następstwa ucisku na nerw obwodowy. Poprzez stały ucisk na nerw, dochodzi do zwyrodnienia, szczególnie grubych włókien nerwowych, jak i cienkich bezmielinowych włókien nerwowych. Jednym z przyczyn uszkodzenia obwodowego nerwu jest zespół cieśni nadgarstka, czyli zmniejszenia ilości miejsca w kanale nadgarstka i ucisku na nerw pośrodkowy. Objawem zespołu cieśni nadgarstka jest ból i drętwienie palca wskazującego i środkowego, a także porażenie mięśni kłębu i kciuka. Dochodzi z czasem do zaniku tych mięśni.

Zespół cieśni nadgarstka to nie jedyny zespół, w którego przebiegu dochodzi do ucisku nerwu obwodowego i objawów z tego związanych. Często dochodzi też do zespołów ucisku nerwu łokciowego czy piszczelowego. Bardzo często do takich zaburzeń dochodzi w przebiegu cukrzycy.

Polecamy: Polineuropatia – objawy, leczenie, rokowania

Wśród innych przyczyn uszkodzenia obwodowych nerwów wymienia się także:

• choroby metaboliczne,
  
• choroby zakaźne jak borelioza, kiła czy cytomegalia,
  
• choroby uwarunkowane genetycznie,
  
• choroby naczyń,
  
• nieprawidłowości endokrynologiczne,
  
• niedobory witaminowe,
  
• zatrucia,
  
• podłoże immunologiczne.
  

Objawy chorób nerwów obwodowych

Objawy choroby nerwu obwodowego są zróżnicowane w zależności od rodzaju nerwu. Najczęściej początkowo pojawiają się objawy czuciowe, a dopiero później ruchowe. Pierwsze objawy uszkodzenia nerwów to najczęściej nieprzyjemne uczucie w postaci piekącego bólu, mrowienia czy kłucia. Później dochodzą zaburzenia ruchowe w postaci zaników mięśni, niedowładów. Ponadto może dojść do pojawienia się zmian troficznych w obszarze odnerwionym. Efektem mogą być trudno gojące się owrzodzenia, a nawet konieczność amputacji.