Pchły występują na całym świecie. Są to krwiopijne pasożyty ssaków bądź ptaków. Atakują przede wszystkim zwierzęta przebywające w bliskim sąsiedztwie człowieka. Wyróżnia się wiele rodzajów pcheł, które mogą atakować również ludzi. Dlatego ugryzienia człowieka przez pchły nie należą do rzadkości. Są to pasożyty niemające skrzydeł. Ich narząd gębowy jest przystosowany do gryzienia i ssania krwi. Wyróżnia się przede wszystkim pchły ludzkie, psie, kocie, królicze czy szczurze. Ugryzienie pchły może wiązać się z ryzykiem przeniesienia różnych chorób.
Ugryzienie przez pchłę ludzką
Większość przypadków ugryzień przez pchłę ludzką pozostaje bez echa i nie ma żadnego znaczenia klinicznego. Zdarza się jednak, że u wrażliwych osób dochodzi do miejscowej reakcji na ugryzienie pchły. Pojawiają się w danym miejscu zaczerwienienie, opuchlizna czy krosta. Teoretycznie można pomylić miejsce ukłucia z ugryzieniem pluskwy. Jednak w przypadku pluskwy miejsca zmienione charakteryzują się nieregularnym obrysem. Ugryzienie pchły tworzy miejscową, swędzącą opuchliznę. Po 3 dniach dochodzi do ustąpienia zmian skórnych. Pchła ludzka może przenosić takie choroby, jak:
- Yersinia pestis (dżuma),
- tularemia,
- gorączka tyfusowa endemiczna,
- dwoinka zapalenia płuc.
- Ponadto pchła ludzka może być żywicielem pośrednim tasiemca psiego, karłowatego i szczurzego.
Ugryzienie pchłą psią
Pchła psia atakuje przede wszystkim psy, wilki, lisy, koty, kuny, jeże, szczury wędrowne i myszy. Przez zwierzęta domowe (głównie koty i psy) może zostać zawleczona do domu i spowodować ugryzienie człowieka. Miejscami podwyższonego ryzyka ugryzienia człowieka przez pchłę psią są również kina, teatry, dyskoteki. Pchły psie przenoszą patogeny, do których zalicza się Yersinia pestis, Rickerrsia typhi.
Ugryzienie przez pchłę kocią
Pchła kocia jest bardzo podobna do pchły psiej. Pasożytuje przede wszystkim na psach i kotach, rzadko na innych zwierzętach. Ugryzienia przez pchły kocie są bardzo bolesne, choć jest to oczywiście subiektywne odczucie, zależące od wrażliwości człowieka. Najbardziej narażone na powikłania ugryzienia są osoby w złej kondycji. W miejscu ugryzienia pchły kociej pojawia się zaczerwienienie otoczone obrzękiem, które może utrzymywać się kilka dni. Poza tym pchła kocia może wywołać wiele nietypowych zmian skórnych trudnych do leczenia.
Jeśli u kota dochodzi do inwazji pcheł kocich, może dojść u niego do niedokrwistości i chudnięcia. Pchła kocia odgrywa bardzo istotną rolę w przenoszeniu wielu chorobotwórczych patogenów.
Ugryzienie przez pchły – leczenie
Ugryzienie pchły trudno przegapić, ponieważ wywołuje nieprzyjemne objawy miejscowe w postaci bólu połączonego ze świądem. Objawy miejscowe są bardzo zmienne. W przypadku nasilonego obrzęku często konieczna bywa interwencja z użyciem hydrokortyzonu. Powinno się również umyć miejsce po ugryzieniu oraz je zdezynfekować. Konieczne jest wzmożenie higieny osobistej, jak również odpchlenie zwierząt domowych.
Zobacz też, prawdy i mity o pasożytach.