Tkanka tłuszczowa jest tkanką łączną zlokalizowaną pod skórą oraz wokół narządów wewnętrznych. Składa się z komórek tłuszczowych (adipocytów), a także makrofagów, fibroblastów, preadipocytów oraz komórek zrębowych naczyń.
Tkanka tłuszczowa – najważniejsze informacje
Magazynowaniem energii w postaci tłuszczu i uwalnianiem go do krwi w przypadku deficytu energii zajmuje się tkanka tłuszczowa. Norma u kobiet to 20-25%, a u mężczyzn – 15-20% składu masy ciała. Wraz z wiekiem i podczas zwiększania ilości dostarczanego pokarmu jej ilość się zwiększa. Kolejne istotne funkcje komórek tłuszczowych to termoizolacja ciała, a także ochrona narządów wewnętrznych przed urazami i wstrząsami. Biorą one również udział w metabolizmie organizmu. Trawią m.in. glukozę, aminokwasy oraz lipidy. Odpowiadają też za regulację odpowiedzi odpornościowej organizmu, biorąc udział w stymulowaniu układu immunologicznego. Wyróżnia się dwa rodzaje tkanki tłuszczowej: brunatna i biała, określana też niekiedy mianem żółtej. U kobiet tłuszcz gromadzi się głównie na biodrach, pośladkach oraz w górnej części ud. Stanowi rezerwę energetyczną przygotowywaną na okres ciąży i karmienia. Jest istotny ze względów reprodukcyjnych, dlatego też jest oporny na odchudzanie. Z kolei tłuszcz u mężczyzn jest obecny głównie na brzuchu i klatce piersiowej. Jego nadmiar jest określany jako otyłość typu brzusznego lub trzewnego. Nie jest potrzebny organizmowi, dlatego też mężczyznom łatwiej się go pozbyć.
Otyłość jest chorobą. Zobaczcie, jak można ją leczyć;
Tkanka tłuszczowa brunatna
Tkanka tłuszczowa brunatna u człowieka występuje głównie w okresie noworodkowym i z czasem zanika. Jest zlokalizowana w okolicy szyi, barków i grzbietu oraz pomiędzy łopatkami i przy dużych tętnicach oraz nerkach. Ma za zadanie produkowanie ciepła z tłuszczu, który ulega rozkładowi. Jest aktywowana podczas kontaktu z zimnem. Większe niż zazwyczaj ilości tkanki tłuszczowej na szyi można zaobserwować u osób dorosłych, którzy przebywają w niskich temperaturach, np. pracują na zewnątrz w zimie.
Wisceralna tkanka tłuszczowa
Wisceralna tkanka tłuszczowa, czyli tkanka tłuszczowa trzewna jest gromadzona w jamie brzusznej. Otacza narządy wewnętrzne, chroniąc je. Wiele badań wykazało, że z wiekiem większa ilość tłuszczu przemieszcza się w okolice brzucha, nawet jeśli w pozostałych częściach ciała jej nie przybywa. Zawartość wisceralnej tkanki tłuszczowej jest większa u mężczyzn oraz u kobiet w okresie menopauzalnym. Organizm u pań w tym wieku produkuje bowiem mniej żeńskich hormonów płciowych.
Otyłość brzuszna związana ze zwiększoną ilością tkanki trzewnej może prowadzić do hiperinsulinemii, insulinooporności, obniżonej tolerancji glukozy, a nawet do cukrzycy typu II i nadciśnienia tętniczego. Może się wiązać także ze zwiększoną zapadalnością na choroby układu sercowo-naczyniowego. Wisceralna tkanka tłuszczowa odkłada się zazwyczaj na skutek nieprawidłowych nawyków żywieniowych. Należą do nich: jedzenie fast-foodów, duża ilość cukru w diecie, nieregularne spożywanie posiłków, podjadanie, a także picie napojów gazowanych, słodzonych soków, alkoholu i brak aktywności fizycznej. Niekorzystnie wpływa też jedzenie posiłków w późnych godzinach wieczornych, ponieważ w nocy jest wydzielanych mniej enzymów i hormonów niezbędnych do trawienia. Z tego powodu odkładanie tkanki tłuszczowej jest wtedy przyspieszone.
Tkanka tłuszczowa biała
Tkanka tłuszczowa biała ma tak naprawdę żółty kolor. Jej komórki zawierają lipidy, a dokładniej trójglicerydy. Są one pozyskiwane głównie z pożywienia. Pełni funkcję magazynującą energię oraz amortyzującą wstrząsy. Znajduje się m.in. dookoła nerek, w podeszwach stóp oraz w oczodołach. Biała tkanka tłuszczowa dzięki zawartości włosowatych naczyń krwionośnych transportuje noradrenalinę. Ten hormon pobudza przedostawanie się tłuszczu do krwiobiegu. Oprócz tego tkanka żółta zawiera receptory hormonów, które pobierają i uwalniają tłuszcz. Należą do nich: insulina, hormon wzrostu i hormony tarczycy, a także noradrenalina.
Tkanka tłuszczowa - jak obliczyć?
Do obliczania tkanki tłuszczowej służą specjalne urządzenia lub wagi. Bez ich używania można też samodzielnie obliczyć ilość tkanki tłuszczowej znajdującej się w ciele. W tym celu należy się posłużyć metodą YMCA. Są do tego potrzebne jedynie dwie zmienne: masa ciała oraz obwód pasa, czyli talii. Procentowa zawartość komórek tłuszczowych w ciele można wyliczyć stosując wzór. Różni się on w zależności od płci. Dla mężczyzn wygląda następująco:
YMCA=(1,634xA-0,0,1804xB-98,42)/2,2xBx100.
Natomiast u kobiet stosuje się poniższy wzór:
YMCA=(1,634xA-0,0,1804xB-76,76)/2,2xBx100.
W obu wzorach A oznacza obwód talii liczoną w centymetrach, a B – masę ciała podawaną w kilogramach.