Sushi to potrawa znana w Azji od stuleci, choć w postaci, jaka jest popularna współcześnie, spożywana jest dopiero od około dwustu lat – dzięki Japończykom, którzy znacząco uprościli proces jej przygotowania. Dlatego zwykle uważa się to danie za japońskie. Sushi jest efektowne, wykwintne, lekkie i bardzo smaczne. Aby było przy tym korzystne dla zdrowia, należy przyrządzić je z japońską prostotą.
Co to jest sushi i jakie jest najlepsze?
Sushi jest określeniem bardzo pojemnym, ponieważ danie to można przyrządzić na bardzo wiele sposobów, z wykorzystaniem rozmaitych składników. Jego podstawą jest specjalnie ugotowany ryż z dodatkiem octu ryżowego oraz surowe ryby lub owoce morza. Obowiązkowym uzupełnieniem tego zestawu jest ostry, zielony chrzan wasabi. Rodzaje sushi wyróżnia się w zależności od tego, jak zaserwowane zostaną wyżej wymienione komponenty, jaki gatunek ryby zostanie wykorzystany oraz w towarzystwie jakich warzyw itd. Najbardziej znane w Polsce jest maki-sushi, czyli danie podawane w formie wałeczków owiniętych sprasowanymi algami (nori).
Maki-sushi to podstawowa pozycja w menu lokali specjalizujących się w sushi. Można je także nabyć niemal w każdym większym sklepie spożywczym w tzw. sushi-boxach – zestawach zawierających kawałki sushi w kilku rodzajach oraz dodatki takie jak wasabi, sos sojowy, a nawet pałeczki do spożycia posiłku. Skorzystanie z pierwszej możliwości wiąże się ze sporymi kosztami – niewielka porcja sushi dla dwóch osób w lokalu kosztuje nie mniej niż 60–80 zł. Zestaw sushi jest zdecydowanie tańszy w sklepie, jednak – ze względu na surowe składniki – danie ma najwyższe walory smakowe i prozdrowotne tylko wtedy, gdy jest świeżo przyrządzone. W przypadku sushi-boxu jest to niemożliwe. Dlatego warto pokusić się o samodzielne przygotowanie japońskiego dania. Przepis na sushi nie jest skomplikowany.
Jakie ryby warto jeść? Zobaczcie na filmie:
Domowe sushi – przepis
Składniki na domowe maki-sushi dostępne są zarówno w orientalnych delikatesach, jak i hipermarketach. Podstawą dobrego sushi jest specjalnie przeznaczony do tej potrawy, prawidłowo ugotowany ryż (instrukcję gotowania znaleźć można na opakowaniu) doprawiony octem ryżowym wymieszanym z cukrem i solą. Cienką warstwę ryżu po przestudzeniu rozprowadza się na około ⅔ powierzchni płatka nori. By łatwiej było go później zrolować, układa się go na specjalnej, bambusowej macie. Na warstwie ryżu umieszcza się pokrojone w cienkie paseczki składniki, których wybór zależy od upodobań kulinarnych. W maki-sushi mogą znaleźć się pędy bambusa, awokado, marynowana rzodkiew, karczoch, ogórek. Smakowitym dodatkiem są także ziarna prażonego sezamu. W mniej ortodoksyjnych, europejskich wariantach zdarzają się owoce (np. mango), szczypiorek, kremowe serki, a nawet majonez. Podstawowym składnikiem jest oczywiście surowa ryba (opcjonalnie – owoce morza), np. łosoś, tuńczyk czy ryba maślana. Ponieważ w głębi lądu trudno kupić naprawdę świeży okaz, zwykle bezpieczniej jest zastąpić ten komponent rybą wędzoną. Zrolowane sushi kroi się na kawałki, które przed spożyciem macza się w sosie sojowym i nakłada na nie odrobinę wasabi. Każdy kawałek przegryza się marynowanym imbirem (dla oczyszczenia kubków smakowych). Sushi najlepiej jest popijać zieloną herbatą.
Czy sushi jest dobre dla zdrowia?
Wartość odżywcza i kaloryczna sushi zależy od wykorzystanych w nim składników. Dobre sushi to potrawa stosunkowo niskokaloryczna, lekkostrawna, zasobna w witaminy, minerały i inne niezbędne dla zdrowia substancje. Ryby to doskonałe źródło białka, nienasyconych kwasów tłuszczowych, witamin D i B, selenu oraz fosforu. Ryż zawiera węglowodany złożone, potas, magnez, żelazo, cynk, witaminy B i E oraz błonnik. Algi morskie, z których powstaje nori, obfitują w żelazo, wapń, jod, witaminy C, E, B, beta-karoten, a także w pełnowartościowe białko. Warzywa dostarczają nie tylko witamin i minerałów, ale także cennych związków polifenolowych, olejków eterycznych i błonnika. Dużo protein, błonnika, nienasyconych kwasów tłuszczowych, witamin z grupy B, wapnia, żelaza czy magnezu znajduje się także w ziarnach sezamu.
W związku z powyższym regularne jedzenie sushi powinno wzmacniać odporność, wspomagać funkcje układu nerwowego, ograniczać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych i nowotworów, spowalniać procesy starzenia się organizmu, oddziaływać korzystnie na wzrok czy pracę tarczycy, ułatwiać trawienie i utrzymanie szczupłej sylwetki, poprawiać stan kości, a także skóry i jej przydatków. Takie działanie wykazuje sushi przyrządzone w tradycyjny sposób i z wysokiej jakości składników. Według różnych badań Japończycy zawdzięczają swoją długowieczność zdrowej diecie, w której sushi jest jedną z istotnych pozycji. Należy jednak mieć świadomość, że sushi z majonezem, serkiem, paluszkami krabowymi czy wędzoną rybą niewiele ma wspólnego z oryginałem, staje się wysokokaloryczne, a na liście jego składników pojawiają się sztuczne barwniki czy konserwanty. Ryzykowne jest także sięganie po ryby z marketów, które spożywane na surowo mogą bardziej zaszkodzić zdrowiu, niż je wspomóc. Niemniej zachowując przy jedzeniu sushi umiar i rozsądek, można nie tylko wspaniale urozmaicić jadłospis, ale i dostarczyć organizmowi szeregu cennych substancji.