Spodziectwo jest spowodowane niekompletnym wykształceniem się fałdów cewki moczowej podczas płodowego uformowania się cewki na penisie. Wada ta powoduje nieprawidłowe ujście otworu cewki moczowej na powierzchni prącia. Operacja chirurgiczna polega na korekcji wady i unormowaniu anatomicznej pozycji prącia w celu uzyskania bardziej prawidłowego wyglądu, oddawania strumienia moczu i prostej erekcji.
Na czym polega operacja spodziectwa ?
- Umożliwienie opróżniania pęcherza moczowego. Nieprawidłowa lokalizacja cewki moczowej zmusza wielu chłopców do zaprzestawania oddawania moczu, zwłaszcza w miejscach publicznych. Wpływa to niekorzystnie na ich komfort psychiczny.
- Wyprostowanie prącia, które jest zgięte ku dołowi wskutek spodziectwa lub zapalenia cewki moczowej. Jest to stan zwany struną (ang. chordee), kiedy penis zgina lub przegina się w dół podczas erekcji. To zakrzywienie lub zginanie sprawia, że w wieku dorosłym trudno jest odbyć normalny stosunek płciowy. Nie zawsze towarzyszy to spodziectwu, niekiedy występuje jako pojedyncza wada prącia, np. wrodzona krótka cewka moczowa. Brzuszne zgięcie prącia występuje w przypadku bardzo ciężkiej formy spodziectwa z towarzyszącą agenezją ciała gąbczastego. Obecnie wyprostowanie prącia wykonuje się w ramach operacji korekcyjnej. Operacja powinna być wykonywana w jak najwcześniejszych latach życia, najlepiej w pierwszym roku życia dziecka. Czasami operacja wiąże się z korekcją ujścia cewki moczowej, która wykonywana jest w kolejnych etapach leczenia.
- Zapobieganie infekcji dróg moczowych. Często występują one w przypadku spodziectwa cewki moczowej, która jest stenotyczna lub nieprawidłowo zwężona.
- Zmniejszenie ryzyka rozwoju raka jądra. Spodziectwo zostało zidentyfikowane jako czynnik ryzyka rozwoju raka jąder w okresie dojrzewania.
- Potwierdzenie tożsamości seksualnej chłopca poprzez poprawienie wyglądu zewnętrznego penisa. Zewnętrzne narządy płciowe niemowląt z ciężkim stanem spodziectwa mogą wyglądać niejednoznacznie przy urodzeniu, wywołując u rodziców stres dotyczący tożsamości płciowej ich dziecka.
Operacja spodziectwa - jak przebiega zabieg operacyjny?
Leczenie polega na chirurgicznej rekonstrukcji lub korekcie części zewnętrznych narządów płciowych i dróg moczowych związanych z brakującym odcinkiem cewki moczowej oraz napletka (niedorozwojowi cewki często może towarzyszyć rozszczep napletka). Zabieg wykonywany jest częściej w trybie jednodniowym. Część chirurgiczna trwa około 40 minut, przy czym prącie jest znieczulone miejscowo na około 6 godzin. Po zabiegu zakładany jest cewnik. Na pierwszy opatrunek pooperacyjny należy zgłosić się w 3. dobie po zabiegu. Każde dziecko po zabiegu wymaga kilku kontroli lekarskich w celu ustalenia postępów leczenia.
Zabiegi spodziectwa obarczone są dużym odsetkiem powikłań, dochodzącym do 30%. Najczęściej dotyczą ropnia rany pooperacyjnej, powstania przetoki lub zwężenia cewki moczowej. Ponadto może wystąpić słaby strumień moczu lub ból podczas oddawania moczu, krwiomocz, ból w jądrach, a także infekcje dróg moczowych.
W wyniku przeprowadzonej operacji, jak również wieloetapowego leczenia składającego się na wielokrotne opatrunki, cewnikowanie, kalibracje cewki oraz negatywnego postrzegania efektów operacji, u wielu mężczyzn dochodzi do zaburzeń postrzegania jakości życia seksualnego. Dlatego tak ważne staje się w dorosłym życiu utrzymanie skali satysfakcji seksualnej na poziomie zadowalającym. Jest to istotny element leczenia spodziectwa.
Operacja spodziectwa - różnice w przebiegu zabiegów chirurgicznych u dorosłych i dzieci
Przebieg zabiegów chirurgicznych u dorosłych i dzieci jest zróżnicowany.
- U dzieci czas leczenia penisa jest dłuższy niż u dorosłych. Ogólne wskaźniki skuteczności leczenia chirurgicznego u dorosłych utrzymują się na dobrym poziomie i są porównywalne z danymi u dzieci. Dorośli mogą rozpocząć oddawanie moczu w ciągu 2-3 tygodni, u dzieci proces ten może trwać 2-3 miesiące.
- Dłuższy czas stosowania cewnika moczowego: u dorosłych cewnik może być stosowany przez 10-21 dni. U dzieci większość cewników usuwana jest w ciągu 5-10 dni z uwagi na dolegliwości bólowe i jego nietolerancję. U dorosłych występuje wyższe ryzyko zakażeń spowodowane szybszym porostem włosów w obszarze penisa i poceniem się.
- Ból po zabiegu: dorośli odczuwają silny ból podczas fazy gojenia w ciągu pierwszego miesiąca leczenia pooperacyjnego. Dlatego przez 4-6 tygodni przepisywane są im silniejsze środki przeciwbólowe.
- U dorosłych zaleca się abstynencję seksualną (dotyczy to również masturbacji) przez około 3 miesiące po zabiegu.