Poranna erekcja może mieć bezpośredni związek z nocnymi erekcjami członka (z ang. nocturnal penile tumescence – NPT), które są typowe dla zdrowych i sprawnych seksualnie mężczyzn. Brak porannej erekcji może wystąpić u każdego mężczyzny bez względu na wiek i świadczyć o poważnych zaburzeniach.

Zobacz także: Przyczyny i leczenie zaburzeń erekcji. Do jakiego lekarza się udać?

Jak dochodzi do wzwodu?

Aby doszło do wzwodu, w organizmie mężczyzny musi zostać wysłany sygnał z tzw. ośrodka erekcji, znajdującego się w rdzeniu kręgowym, do narządów płciowych. W czasie tego procesu zachodzi wiele zmian – przywspółczulny układ nerwowy staje się bardziej unerwiony niż współczulny układ nerwowy, wydziela się większa ilość tlenku azotu, tętnice rozszerzają się bardziej, a wraz z nimi zwiększa się napływ krwi do ciał jamistych. Dzięki temu w ciałach jamistych obecnych w penisie zwiększa się ciśnienie krwi. Krew ta zostaje w nich ze względu na brak możliwości odpływu przez żyły, zablokowane powiększonymi tętnicami. W czasie erekcji następują także skurcze mięśni krocza, co umożliwia ewentualny orgazm, a także wytrysk.

Poranna erekcja – przyczyny

Naukowcy i lekarze od wielu lat próbują wyjaśnić przyczyny porannej erekcji występującej u większości mężczyzn. Najczęściej można spotkać się z teorią głoszoną przez wielu seksuologów, którzy uważają poranną erekcję za przedłużenie bądź ostatnią nocną erekcję. Ma mieć to odzwierciedlenie w przebiegu snu, ponieważ ludzie zazwyczaj budzą się w fazie REM, w której trakcie najczęściej doświadcza się nocnych erekcji.

Naukowcy z Baylor College of Medicine dowiedli, że każdy mężczyzna doświadcza ok. 3–4 nocnych erekcji, z czego większość zdarza się właśnie w fazie REM. To czas przeżywania marzeń sennych, przyspieszonego ruchu gałek ocznych, a także zmniejszonego poziomu noradrenaliny. Uważa się, że nocną oraz poranną erekcję może stymulować przeżywanie marzeń sennych za pomocą sygnałów nerwowych. Tego typu wzwód nazywa się psychogennym.

Zdaniem lekarzy istnieją także inne przyczyny porannego wzwodu. Jedną z nich może być po prostu parcie na pęcherz, czyli erekcja odruchowa (refleksogenna). Według nich wzwód ma zostać wywołany odruchami erekcyjnymi w krzyżowych nerwach w rdzeniu kręgowym poprzez nabrzmiały pęcherz moczowy. Z kolei inna teoria próbująca wyjaśnić zjawisko porannej erekcji głosi, że odpowiedzialne za nią jest nocne uwalnianie tlenku azotu, co prowadzi m.in. do rozszerzenia naczyń krwionośnych, dzięki czemu możliwy jest większy przepływ krwi do penisa.

Tlenek azotu ma się uwalniać z włókien nerwowych podczas fazy REM, a za jego produkcję odpowiedzialny jest testosteron, którego stężenie po przebudzeniu się jest na najwyższym poziomie w ciągu doby. Pomimo braku pewności co do jednoznacznej przyczyny porannego wzwodu, lekarze oraz naukowcy uważają, że jest to niezbędny czynnik do utrzymania sprawności męskiego organizmu w zdrowiu i dobrej kondycji.

Przyczyny braku porannej erekcji

Brak porannego wzwodu trwający dłużej niż kilka dni powinien być sygnałem alarmowym dla mężczyzny, który świadczy o prawdopodobnych zaburzeniach w organizmie. W takiej sytuacji powinno odwiedzić się lekarza rodzinnego, urologa lub seksuologa, który pomoże w wyjaśnieniu problemu. Brak porannych wzwodów może być spowodowany kilkoma czynnikami. Jednym z nich jest życie w długotrwałym stresie, np. poprzez duże wyzwania lub problemy w pracy. Niewątpliwy wpływ na brak erekcji oraz spadek aktywności seksualnej ma zmęczenie organizmu, brak wystarczającej ilości snu, niewłaściwa dieta, a także używki, takie jak alkohol, papierosy oraz narkotyki. Zdaniem lekarzy problem występuje, gdy mężczyzna zauważy brak porannej erekcji przez kilka następnych dni.

Ryzyko braku porannego wzwodu (i nie tylko porannego) wzrasta wraz z wiekiem mężczyzny. Istotną rolę w braku tego zjawiska może odgrywać ewentualna otyłość, brak aktywności fizycznej, dyslipidemia, czyli zwiększone stężenie trójglicerydów i cholesterolu LDL we krwi, wraz z obniżonym stężeniem „dobrego” cholesterolu (HDL).

Wyróżnia się szereg chorób, które mogą powodować brak porannej erekcji w młodym i starszym wieku. Są to: cukrzyca, miażdżyca, nadciśnienie tętnicze, choroby tarczycy,niewydolność nerek, niewydolność wątroby, stwardnienie rozsiane, choroba Alzheimera, choroba Peyroniego, niedobory testosteronu, niedobory hormonu wzrostu, depresja oraz zaburzenia lękowego. Brak porannego wzwodu oraz zaburzenia erekcji mogą być powikłaniem przebytych operacji miednicy mniejszej, urazów rdzenia kręgowego, okolicy krocza i urazów miednicy. Sprawność seksualną, a przez to erekcję (w tym poranny wzwód), mogą zaburzać leki psychotropowe, przeciwdepresyjne, obniżające ciśnienie krwi, przeciwalergiczne, leki stosowane w chorobie Parkinsona, leki onkologiczne, hormonalne oraz znieczulające.