Sedacja oznacza wprowadzenie pacjenta w pewnego rodzaju błogostan. Jest związana z obniżeniem poziomu lęku, zmniejszeniem poziomu świadomości, a także ograniczeniem zdolności pamięci. W zależności od doświadczenia lekarza, jego umiejętności, wprowadzenie w stan sedacji może być czasami nieprzyjemne. Sedacja może mieć różną głębokość.
Co to jest sedacja?
Sedacja pozwala na wykonanie wielu nieprzyjemnych dla pacjenta procedur medycznych. Jest stosowana zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. Sedacja może być jedynie formą farmakologicznego uspokojenia pacjenta. Wtedy lekarz nie doprowadza do utraty przytomności pacjenta, a jedynie dąży do spowolnienia jego reakcji i uspokojenia.
Umiarkowana sedacja oznacza, że osoba zasypia, jednak nie na tyle głęboko, by nie dało jej się dobudzić. Sedacja również może być głęboka, kiedy wybudzenie danej osoby podczas działania leków jest niemożliwe. Różnica w głębokości sedacji łączy się również z tym, że podczas łagodnej lub umiarkowanej sedacji człowiek nie wymaga wspomagania oddechu, wszelkie jego odruchy są zachowane. Natomiast w głębokiej sedacji te odruchy są upośledzone, a nawet zniesione, co może prowadzić do zaburzeń oddechu i pacjent wymaga wspomagania funkcji oddechowej.
Sedacja – wskazania
Sedację stosuje się w wielu rodzajach zabiegów zarówno leczniczych, jak i diagnostycznych, które mogłyby być nieprzyjemne. Jakiekolwiek krótkotrwałe procedury, jak nawet nastawienie złamanej kończyny, nie muszą wiązać się ze złymi wspomnieniami dla pacjenta. Lista wskazań do sedacji jest bardzo długa, począwszy od zabiegów chirurgicznych czy ortopedycznych po metody diagnostyczne, jak rezonans magnetyczny, gastroskopia czy kolonoskopia. Wiele procedur można wykonać bez znieczulania, jednak często pacjent nie współpracuje, jest to dla niego ogromny stres i pozostawia złe wspomnienia. Stąd wykonanie sedacji jest ułatwieniem i niesie wiele korzyści zarówno dla jakości wykonywanej procedury, jak i dla samego pacjenta.
Sedacja u dzieci jest bardzo powszechna. Dzieci nie tylko gorzej współpracują, co w konsekwencji wymagałoby użycia siły, np. celem przytrzymania. Tym samym procedura byłaby dla dziecka co najmniej traumatyczna. A nie o to chodzi. Dlatego też wprowadzenie dziecka w stan sedacji powoduje, że słabo pamięta, co się działo, jest spokojne, nie boi się, a wykonywana procedura trwa krótko i powoduje mniej powikłań.
Sedacja może być wykorzystana nawet w przeprowadzaniu zabiegów ambulatoryjnych, kiedy po dwóch godzinach po zabiegu pacjent idzie do domu.
Przeprowadzenie sedacji
Osoba poddawana sedacji powinna być co najmniej 6 godzin wcześniej bez posiłku i co najmniej 2 godziny bez płynów. Sedacja wywoływana jest poprzez zastosowanie środków farmakologicznych. Leki można podać każdą możliwą drogą, jednak dla bezpieczeństwa pacjenta najczęściej wykorzystywana jest sedacja dożylna. Najlepiej bowiem można kontrolować jej głębokość. Przykładami leków stosowanych do wprowadzania człowieka w stan sedacji są midanium i propofol. Najczęściej sedację przeprowadza anestezjolog, który dostosowuje leki i ich dawki do wieku, stanu chorego, a także czasu, jaki jest wymagany do wykonania procedury. Czasami stosowana jest także sedacja wziewna mieszaniną tlenu i podtlenku azotu. Sedacja nie musi odbywać się w warunkach sali operacyjnej, jednak konieczne jest wyposażenie gabinetu w przyrządy umożliwiające natychmiastową interwencję w przypadku wystąpienia zaburzeń oddychania czy zbyt głębokiej sedacji.
Zobacz film i poznaj nowoczesne rodzaje znieczulenia